Liên hoan phim quốc tế Hà Nội 2014: “Vỏ” có đi liền với “ruột”?

Liên hoan phim (LHP) quốc tế Hà Nội 2014 diễn ra từ 23 - 27/11 với nhiều hoạt động chiếu phim, hội thảo, trao đổi nghề nghiệp. Năm nay có hơn 300 bộ phim đến từ 33 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia. Điện ảnh Việt Nam có 18 bộ phim tham dự, trong đó có hai tác phẩm tranh giải ở hạng mục phim truyện gồm Đập cánh giữa không trung và Những đứa con của làng.

Trong lần thứ ba tổ chức, LHP đã có nhiều thay đổi mang tính tích cực với việc xuất hiện “Trại sáng tác” và “Hội chợ dự án”. Cả hai tạo nên môi trường để các nhà làm phim có những buổi hội thảo, giao lưu với chuyên gia; là nơi gặp gỡ và làm việc của các đạo diễn (ĐD) và nhà sản xuất phim, những người muốn giới thiệu dự án điện ảnh của họ đến các nhà chuyên môn trong lĩnh vực điện ảnh. “Trại sáng tác” là các bài giảng, hội thảo cùng với việc các nghệ sĩ nổi tiếng sẽ mang tới những chủ đề nóng, những cảm hứng mạnh mẽ cho lĩnh vực làm phim ngày nay. Trong khi đó, “Hội chợ dự án” phim sẽ lựa chọn và giới thiệu tại LHP những dự án phim độc lập triển vọng đang trong quá trình phát triển kịch bản hoặc sản xuất của các nhà làm phim đến từ châu Á. Ngoài ra, đây cũng là nơi thiết lập các mối quan hệ hợp tác kinh doanh lâu dài và giúp các nhà sản xuất phim truyện tìm kiếm nguồn tài trợ.

Bản thân phim Việt gây chú ý và tạo ấn tượng nhiều nhất tại LHP lần này, Đập cánh giữa không trung, bộ phim truyện đầu tay của nữ ĐD Nguyễn Hoàng Điệp đã đoạt giải Phim hay nhất từ Liên đoàn các nhà phê bình phim châu Âu và Địa Trung Hải, FEDEORA (thuộc LHP Venice). Mới đây, ĐD Nguyễn Hoàng Điệp còn được trao danh hiệu “ĐD xuất sắc” tại LHP quốc tế Bratislava ở Slovakia. Đây cũng sẽ là mảng màu đặc biệt của điện ảnh Việt trong lần tổ chức này.

Một cảnh trong bộ phim truyện Đập cánh giữa không trung của nữ đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp

Có một thực tế đáng ghi nhận, LHP quốc tế Hà Nội ngày càng được chú ý và tạo được uy tín đối với bạn bè quốc tế. Năm nay, ban tổ chức đã mời được nhiều nhà làm phim nổi tiếng và có đóng góp lớn trong lĩnh vực điện ảnh trên thế giới. Những gương mặt được giao trọng trách cầm cân nảy mực tại LHP đều rất ấn tượng. Ông Kirill Razlogov, Giám đốc Viện phim phục vụ nghiên cứu văn hóa tại Nga, một tiến sĩ chuyên ngành điện ảnh, chính trị, tín ngưỡng và nhà phê bình phim uy tín sẽ là Chủ tịch Hội đồng giám khảo phim truyện nhựa. Ngoài ra, ban giám khảo phim truyện còn có các ủy viên: nhà sản xuất phim Canada Niv Fichman (ông từng tham gia sản xuất các dự án đoạt giải Oscar, Emmy, nhiều giải thưởng từ Genies, Geminis & Screen Awards…); ĐD người Philippines Peque Gallaga; ĐD điện ảnh Hàn Quốc Lee Doo-yong; đại diện Việt Nam có diễn viên điện ảnh Hồng Ánh.

Qua từng năm, số quốc gia và vùng lãnh thổ cũng như số lượng phim gửi đến tham dự tăng lên không ngừng. Nếu như trong 2010, LHP chỉ khoảng 60 bộ phim thì đến năm nay, con số này tăng mạnh về số lượng với 327 tác phẩm. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra ở đây là sự tác động của LHP đến chính bối cảnh và sự phát triển của điện ảnh Việt ra sao? Liệu LHP đang làm tốt phần “vỏ” mà chưa thực sự tác động đến phần “ruột”? Xem ra phần công tác truyền thông của ban tổ chức chưa thực sự làm tốt. Từ cuối tháng 10, những hoạt động tiền LHP được tổ chức nhưng các suất chiếu thường thừa khá nhiều chỗ trống, dù kinh phí để tổ chức không hề nhỏ (tiền bản quyền mỗi tác phẩm khoảng 1.000 euro). Cho đến thời điểm hiện tại, các thông tin về LHP năm nay vẫn chưa tạo được những điểm nhấn hấp dẫn, đặc biệt đối với khán giả.

“Điện ảnh hội nhập và phát triển bền vững” - đích hướng đến trong lần thứ ba tổ chức LHP khó lòng đạt được. Nhìn vào danh sách các phim tham gia lần này như: Sống cùng lịch sử, Những người viết huyền thoại hay những phim tư nhân như Hương ga, Hiệp sĩ mù, Dịu dàng, Đoạt hồn, Thần tượng, Scandal - Hào quang trở lại… ngay chính khán giả cũng dễ dàng nhận thấy hầu hết là những bộ phim thương mại, mang tính giải trí. Dù chất lượng nghệ thuật được cải thiện nhưng những phim này vẫn chưa đủ sự tinh tế, hấp dẫn để có thể tạo nên xu hướng, trào lưu mới mẻ.

 HUY THỨC