Lệnh ngừng bắn bị vi phạm chỉ sau vài phút, Nga–Mỹ nói đùa cho vui?

Đằng sau những cuộc gặp liên tiếp

Mới tuần trước, Mỹ và Nga còn rất căng thẳng với nhau về vấn đề Syria. Ngày 29/4, Ngoại trưởng John Kerry đã có cuộc nói chuyện qua điện thoại với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov về tiến trình hòa giải ở Syria, yêu cầu Moskva tạo thêm áp lực lên chính quyền Damas nhằm giới hạn các cuộc tấn công ở Aleppo.

Nga từ chối yêu cầu chính quyền Damas ngừng oanh kích thành phố Aleppo và ngày 30/4, thứ trưởng Ngoại giao Nga Guennadi Gatilov khẳng định: “Không, chúng tôi sẽ không gây sức ép (với Syria để ngừng tấn công) vì cần phải hiểu đây là một cuộc chiến chống mối đe dọa khủng bố”.

Aleppo, điểm nóng xung đột giữa chính quyền Damascus và phe đối lập.

Ngày 1/5, ông Kerry đến Thụy Sĩ để thảo luận với đặc sứ LHQ về Syria Staffan de Mistura, và Ngoại trưởng Arập Xê út Adel al-Jubeir cùng Ngoại trưởng Jordan Nasser Judeh, rồi trở về Washington hôm 2/5.

Hôm đó, ông Lavrov đã không xuất hiện tại Geneva.

Ngày 3/5, ông Staffan de Mistura bay sang Nga gặp Ngoại trưởng Lavrov để bàn về vấn đề Syria. Sau khi trở về từ Moskva, ông de Mistura bay thẳng sang Berlin chiều 4/5 để gặp gỡ các ngoại trưởng Đức, Pháp, và điều phối viên đối lập Syria, ông Riad Hijab.

Sau các cuộc gặp liên tiếp, dường như Nga và Mỹ đã đạt được một thỏa thuận bí mật nào đó.

Ngay hôm sau, ngày 5-5 Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Mỹ và Nga đã đồng ý về một lệnh ngừng bắn có hiệu lực tại Aleppo và sẽ kéo dài trong 48 giờ, bắt đầu từ 00h ngày 5-5 (giờ địa phương).

Thỏa thuận ngừng bắn bị vi phạm ngay trong giờ đầu tiên
 
Hãng Sputnik dẫn một nguồn tin địa phương cho hay, lực lượng nổi dậy tiếp tục vi phạm thỏa thuận ngừng bắn bằng cách tấn công vào khu vực ngoại ô phía Nam Aleppo bằng đạn pháo.

“Các nhóm vũ trang nổi dậy một lần nữa vi phạm lệnh ngừng bắn bằng cách tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn ở thị trấn Khan Touman thuộc ngoại ô phía Nam Aleppo bằng các loại tên lửa và đạn pháo khác nhau” – nguồn tin trên thông báo.

Một nguồn tin từ lực lượng dân quân Aleppo tiết lộ với RIA Novosti, lực lượng nổi dậy đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn ngay trong giờ đầu tiên nó được thực thi tại thành phố này. Chúng đã bắn súng cối vào các căn hộ của người Kitô giáo tại khu vực Midan thuộc Aleppo.

Quân đội Chính phủ Syria nã pháo vào các mục tiêu IS

Một  thông tín viên RFI tại Beyrouth Paul Khalifeh tóm lược tình hình tại chỗ :

“Vi phạm nghiêm trọng nhất đó là vài phút sau lệnh ngừng bắn, quân nổi dậy đã bắn ba quả đạn đại bác xuống khu Al –Midane do quân chính phủ kiểm soát làm một thường dân thiệt mạng và nhiều người bị thương.

Sự việc này không thấm vào đâu so với hai tuần trước, khi đó thành phố thực sự là hỏa ngục. Các chuyên gia tại Beyrouth khẳng định hơn 10 nghìn viên đạn đại bác và hỏa tiễn đã bắn xuống Aleppo trong các cuộc đấu pháo giữa quân chính phủ và quân nổi dậy suốt 13 ngày qua.”

Điều này đã chứng tỏ Mỹ và Nga chỉ nói đùa cho vui khi quyết định khôi phục lệnh ngừng bắn và nói đúng hơn là đang ‘vô hiệu hóa’.

Đáng chú ý là trước khi lệnh ngừng bắn được thực thi vài giờ, Tổng thống Syria Assad đã nhận được "tối hậu thư" từ phía Mỹ.

Theo AP, "tối hậu thư" này do Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đưa ra. Nội dung ghi rõ thời hạn chuyển tiếp chính trị ở Syria là 1/8 và ông Assad phải ra đi.

Ngoại trưởng Mỹ cũng khẳng định, nếu Tổng thống Assad không ra đi thì thỏa thuận ngừng bắn sẽ sụp đổ và Syria sẽ quay lại thời nội chiến.

Dự kiến, ngày 10/5 tới, vòng đàm phán hòa bình Syria ở Geneva sẽ được nối lại. Tuy nhiên, các bên liên quan vẫn không chắc chắn việc đàm phán có thể tiếp tục hay không.

• Minh Châu ( Tổng hợp)