Làng sách rộn ràng với văn học kinh điển

Liên tục trở lại

Các tác phẩm danh tiếng - được độc giả biết đến rộng rãi nhưng lâu nay vắng mặt trên thị trường sách - đã được tái bản. Điều này dẫn đến một trường hợp thú vị: có đến 3 bản dịch tiểu thuyết Vầng trăng và sáu xu của nhà văn, nhà viết kịch người Anh W.Somerset Maugham được Nhã Nam, Bách Việt và Nhà xuất bản (NXB) Trẻ cho ra mắt. Đây là tác phẩm “gối đầu giường” của nhiều thế hệ bạn đọc trong các thập niên trước. Với sự cạnh tranh của 3 phiên bản, tác phẩm đã tạo ra sự quan tâm, tranh luận trên mạng xã hội về việc đâu là bản dịch hay nhất.

Các tác phẩm kinh điển trở lại, tạo được sự quan tâm lớn của độc giả

Mới đây, NXB Trẻ cũng tái bản trọn bộ 2 tập tuyệt tác Núi thần của nhà văn Đức đoạt giải Nobel văn chương 1929 - Thomas Mann. Sau hơn 10 năm tuyệt bản và bị “thổi giá” lên gấp nhiều lần trên thị trường mua bán sách cũ, lần trở lại này của Núi thần được rất nhiều độc giả quan tâm.

Một tác phẩm khác cũng được chú ý là tiểu thuyết Cội rễ đoạt giải Pulitzer 1977 của nhà văn Mỹ Alex Haley. Trước đó, vào thập niên 1980, Cội rễ đã được cố dịch giả Dương Tường chuyển ngữ và để lại dấu ấn lớn. Từ đó đến nay, tác phẩm gần như rơi vào quên lãng trước khi xuất hiện trở lại dưới diện mạo mới và được bổ sung những chương sách mới được viết sau này. Được biết, bản dịch ở lần tái xuất này vẫn trung thành với bản dịch của cố dịch giả Dương Tường do chất lượng vượt trội và dấu ấn to lớn ông để lại. Bản mới chỉ được bổ sung hoặc hiệu chỉnh những khuyết thiếu nhỏ.

Các tác phẩm khác từng được lược dịch trong quá khứ cũng được các công ty sách nỗ lực bổ sung, hoàn chỉnh, nhằm mang đến giá trị văn chương đầy đủ và toàn diện nhất. Trong đó, mới nhất là Jody và chú nai con của nhà văn Mỹ Marjorie Kinnan Rawlings, đoạt giải Pulitzer 1938. Chia sẻ với Báo Phụ nữ TPHCM, dịch giả, nhà văn Nhật Phi - người đảm nhận chuyển ngữ tác phẩm nói trên - cho biết: “Phần lớn các bản lược dịch thường tương tự như tóm tắt tác phẩm. Chúng ta sẽ nắm được các diễn biến chính, có thể biết chung chung về câu chuyện, thậm chí là cả nhiều phần của thông điệp. Song văn chương, đặc biệt là văn chương cổ điển, luôn luôn mang lại nhiều giá trị hơn là những diễn biến có thể tóm tắt được. Theo tôi, việc tiếp cận được với các bản dịch hoàn chỉnh sẽ giúp ta có được cái nhìn rộng hơn, sâu hơn, không chỉ về nội hàm tác phẩm mà còn là cả những yếu tố văn hóa, lịch sử và giá trị quan của cả một thời”.

Khai thác những tác phẩm mới

Bên cạnh việc trở lại của những tác phẩm đã có chỗ đứng trong lòng độc giả, các công ty sách và NXB cũng khai thác những tác phẩm ít được biết đến, chưa từng ra mắt của các nhà văn kinh điển. Nếu các năm trước làng sách chỉ quanh đi quẩn lại với những tác phẩm có nhiều bản dịch như Túp lều của bác Tom, Những tấm lòng cao cả, Ba chàng lính ngự lâm, Cuốn theo chiều gió, Không gia đình… thì nay độc giả vừa có cơ hội thưởng thức những tác phẩm mới, vừa mang lại nhiều lợi thế cho phía xuất bản.

Các tác phẩm kinh điển trở lại tạo được tiếng vang lớn với độc giả.

Ưu điểm rõ ràng là việc không phải trả tiền tác quyền, vì tác phẩm đã hết thời hạn bảo hộ theo công ước Berne (50 năm sau khi tác giả qua đời). Ngoài ra, việc các tác phẩm kinh điển này đã được bảo chứng chất lượng, được nhiều độc giả biết đến cũng giúp các doanh nghiệp làm sách yên tâm hơn về sức mua trong thời điểm tương đối khó khăn như hiện nay mà không cần phải bỏ ra quá nhiều chi phí cho khâu quảng bá.

NXB Trẻ ra mắt tủ sách Văn học kinh điển gồm nhiều tác phẩm đặc biệt. Ở lần xuất bản đầu, 3 tác phẩm gồm Xuân tình (Ernest Hemingway), Vầng trăng và sáu xu (W.Somerset Maugham), Suy đồi và sụp đổ (Evelyn Waugh) đã đến với công chúng. Cả ba tác giả đều là những tên tuổi nổi tiếng thế giới, có chỗ đứng riêng tại Việt Nam nhưng các tác phẩm trên từ lâu mới xuất hiện trở lại. Độc giả vốn quen thuộc với Hemingway qua Ông già và biển cả, Giã từ vũ khí, Chuông nguyện hồn ai… với những suy tư nhân sinh đặc biệt thì nay Xuân tình hoàn toàn có thể làm họ bất ngờ. Vì đây là tác phẩm hoàn toàn khác biệt của cố nhà văn về cả phong cách sáng tác lẫn thông điệp nội dung.

Cũng theo hướng này, Jane Austen - nhà văn nổi tiếng với độc giả trong nước qua Lý trí và tình cảm, Kiêu hãnh và định kiến… - cũng được giới thiệu với cuốn tiểu thuyết đầu tay của ông - Tu viện Northanger - lần đầu có bản Việt ngữ. Ngoài ra, có thể kể đến Gã hề Chicot của Alexandre Dumas, Thị trưởng trấn cầu đá của Thomas Hardy hay sắp tới là Đam mê và trừng phạt của Louisa May Alcott…

Chia sẻ với Báo Phụ nữ TPHCM, đại diện NXB Trẻ cho biết, trong tương lai gần, tủ sách Văn học kinh điển sẽ tiếp tục được hoàn thiện với những tên tuổi khác như Chân dung một cuộc hôn nhân (Pearl S.Buck), Lề thói thành thị (Edith Wharton), Nhà tài phiệt cuối cùng (F.S.Fitzgerald)…

Ngô Minh