Làng nghề bánh chưng co kéo trong 'cơn bão giá’ thịt heo

Cận tết, làng bánh chưng Vĩnh Hòa, xã Hợp Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An tất bật, nhộn nhịp xe cộ chở bánh chưng, lá dong, lá chuối ngược xuôi khắp đường làng, ngõ xóm. Những ngày này, mùi thơm từ những nồi bánh chưng lan tỏa trong gió đông luôn khiến những người ở nơi xa ghé thăm bị lôi cuốn.

Từ đầu giờ chiều, không ai bảo ai, thành viên các gia đình trong làng từ học sinh đến cụ già, thanh niên, phụ nữ đều xắn tay vào công việc. Giá thịt heo tăng phi mã đã khiến nhiều chủ lò bánh chưng ở làng nghề này phải tính toán chi li hơn. Đặc biệt là khâu làm nhân bánh.

Cận tết, các chủ lò bánh chưng ở làng Vĩnh Hòa phải huy động thêm người thân gói bánh để phục vụ khách

Chị Hoàng Thị Châu (45 tuổi) cho hay, giá thịt heo tăng cao khiến nhiều gia đình gói bánh chưng lo lắng nên đã ảnh hưởng rất nhiều đến việc kinh doanh của gia đình. Hơn 20 năm làm nghề, song chưa năm nào chị Châu phải đối diện với tình trạng giá thịt heo cao và khan hiếm như năm nay.

Để duy trì nghề, từ nhiều tháng qua, chị cùng chồng quyết định giảm lượng thịt heo làm nhân bánh, tăng giá bán bánh. “Nhân thịt giảm bớt một chút, giá bán bánh cũng tăng lên vài ngàn một chiếc để làm sao mình vẫn có lãi, nhưng khách hàng vẫn cảm thấy không quá cao, chất lượng bánh vẫn đảm bảo là điều rất khó” - chị Châu chia sẻ.

Lá dong, lá chuối được chất đầy góc nhà

Theo những người làm bánh thâm niên trong làng, nhân bánh chưng có thể sử dụng bằng nhiều nguyên liệu khác nhau. Song không thể thiếu thịt heo, đặc biệt là trong dịp Tết Nguyên đán. Trước cảnh thịt heo biến động từng ngày, một số chủ lò bánh đã thử sử dụng thịt heo đông lạnh để gói bánh chưng song không thể đạt chất lượng như thịt heo nóng.

Tiếp nối nghề làm bánh chưng từ cha mẹ, chị Khuyên cho hay, mỗi ngày gia đình chị thường gói trên 2.000 chiếc bánh chưng, bánh giầy. Trong thời điểm giá thịt heo tăng phi mã, nhu cầu ăn bánh giảm mạnh do giá tăng cao, chị Khuyên đã quyết định sử dụng “hành phi với dầu” để làm nhân bánh thay thịt heo để phục vụ khách hàng.

Nhiều người buộc phải cắt giảm nhân bánh bằng thịt heo để giá bánh không tăng quá cao

“Với cách dùng hành phi lên với dầu rồi bỏ vào nhân bánh cùng với các loại gia vị khác (trừ thịt heo) thì giá thành làm bánh sẽ không cao. Như thế này cũng đã thơm, béo rồi. Tuy nhiên, ngày tết thì bánh chưng nhất định phải có thịt” - chị Khuyên nói.

Giá thịt heo cùng với các nguyên liệu làm bánh như dây buộc, gạo nếp, đậu xanh... tăng cao không nhưng làm khó các cơ sở làm bánh chưng lớn mà còn khiến nhiều người chuyên nhận gói bánh tết nhỏ lẻ cũng rơi vào cảnh khó xử. “Làm sao để vừa có lợi nhuận mà vẫn giữ được khách quen thì không đơn giản chút nào” - chị Nguyễn Thị Quỳnh (trú tại huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An) nói.

Nhân bánh bằng đậu cũng được sử dụng nhiều hơn

Với tay nghề khéo léo, song chị Quỳnh chỉ nhận gói bánh chưng cho khách có nhu cầu vào dịp Tết Nguyên đán. Càng cận ngày cao điểm gói bánh tết, tôi thường xuyên theo dõi xem giá cả thịt heo biến động thế nào để biết mà cân đối làm sao cho phù hợp.

“Hiện mỗi chiếc bánh có giá 50.000 - 60.000 đồng tùy loại, tăng 10.000 đồng/chiếc so với cách đây một năm. Vụ bánh tết năm nay, mình chấp nhận lấy lãi gói bánh thấp hơn so với những năm trước để giữ khách. Không chỉ thịt heo mà các nguyên liệu gói bánh đều tăng, nếu khách quen thì họ hiểu, chứ khách ngoài họ vẫn cho rằng mình đẩy giá quá cao” - chị Quỳnh nói.

Hàng ngàn cặp bánh vẫn đều đặn xuất lò ở làng Vĩnh Hòa mỗi ngày

Được công nhận làng nghề từ năm 2008 với 200 hộ tham gia sản xuất. Bánh chưng Vĩnh Hòa đã khẳng định được thương hiệu của mình không những trong tỉnh mà ngày càng được nhiều khách hàng từ khắp các tỉnh thành ưa chuộng, đặt hàng. Hiện bánh chưng Vĩnh Hòa cũng đang được xúc tiến để xuất khẩu sang Lào, Đài Loan… nơi có nhiều cộng đồng người Việt Nam sinh sống.

Phan Ngọc