Làm sao bắt những đứa con ham chơi tự giác học?

Hai đứa ngồi vào học là cứ chọc ghẹo nhau, cười giỡn rồi liên tục điệp khúc rớt và lượm viết, gôm, thước... Hai bé thiếu sự tập trung và không có tinh thần tự học nên học trước quên sau, làm vợ chồng tôi rất đau đầu. Mỗi lần hai bé ngồi vào bàn học là tôi hoặc chồng phải ngồi kế bên canh và miệng luôn nhắc nhở "làm bài đi". Chỉ cần tôi bước ra ngoài là hai bé dừng ngay để giỡn, hoặc ngắm trời mây.

Cô giáo chủ nhiệm nhiều lần mắng vốn "hai bé thông minh, nhưng quá lười và mê chơi. Ngay cả bài dễ cũng không tự giác làm, mà đợi cô phải nhắc và đứng sau lưng mới chịu làm bài". Vợ chồng tôi đã làm đủ cách, từ nhỏ nhẹ giải thích đến la mắng. Từ tập con tự giác học bài, đến thưởng - phạt nhưng cũng không hiệu quả. Năm nào tôi cũng tự nhủ "để hè năm nay rèn", nhưng đã hai mùa hè trôi qua hai bé vẫn không thay đổi mấy.

Muốn con chịu ngồi vào đọc sách cũng phải có bí quyết

Đến kỳ dịch bệnh này, mọi thứ rối ren. Ba mẹ con tôi bị kẹt lại ở quê ngoại An Giang từ ngày 10/5 đến nay, tôi làm việc tại nhà nên có nhiều thời gian để mắt tới con. Hai con không phải đi học thêm và được tự do vui chơi. Mỗi ngày, tôi yêu cầu hai bé dành 2 giờ để học bài. Tôi cho con chọn lựa môn học yêu thích như: Toán, Tập đọc, Tập làm văn, Chính tả, tiếng Anh... sau đó chọn tiếp "làm mấy bài, hay 1 trang, 2 trang...?".

Và mẹ con tôi giao kèo: "làm xong mới được chơi, làm sai thì làm lại". Ba ngày đầu tiên chút thay đổi là hai bé đỡ ngáp ngắn, ngáp dài khi học, vì đó là lựa chọn của chính bé. Tuy nhiên, hai bé vẫn đùa giỡn, nhìn trời mây và không tập trung học. Tôi không mắng mà kiên nhẫn đợi cho hai bé làm xong - kể cả trễ bữa trưa. Được 2 tuần thì hai bé tập trung tốt hơn, ngay cả khi các bạn hàng xóm đùa giỡn ầm ĩ và đợi hai bé chơi cùng, cũng không làm bé mất tập trung như trước. Vì con biết mẹ sẽ nghiêm khắc thực hiện giao kèo: làm xong mới được đi chơi.

Bên cạnh đó, tôi không dạy con bám sát chương trình sách giáo khoa, mà cho bé học những gì gây hào hứng, kích thích bé ham học. Chính tả thì tôi cho bé tự viết bài hát nào bé yêu thích. Hôm thì con viết bài Em gì ơi, Sóng gió, hôm thì Áo mới Cà Mau, Duyên phận. Hoặc hai bé nhờ tôi đọc sách 12 cung hoàng đạo, sách về nhóm nhạc Blackpink... là những quyển sách mà con cực kì yêu thích. Tập làm văn thì bé viết, tả bất cứ gì bé thích, hoặc viết về những điều ước và tưởng tượng điều ước đó thành hiện thực. Bé hào hứng viết thư cho ba, cho các dì, các bạn... ở Sài Gòn.

Mắc kẹt ở quê vì dịch nên các con có một mùa hè chơi mà học

Và hai bé bày tỏ điều ước và sống trong thế giới của ước mơ trở thành phù thủy, đi được trên mặt nước, cá mập trở thành thú cưng... Bình thường kêu con làm bài tập làm văn, kể cả viết thư thì con làm trong vật vã, sợ quên ý này, thiếu ý kia như cô giáo hướng dẫn. Nay, được tôi bật tín hiệu "muốn kể gì, hỏi thăm gì cũng được" thì bé viết thư gửi ba rất tình cảm. Tôi bất ngờ với cách con dùng từ ngữ, tự nhiên, chân thành, bay bổng, và vẫn đảm bảo các yếu tố mở bài, thân bài, kết luận như cô giáo dạy, nhưng rất tự nhiên.

Với cách làm này hai bé rất hào hứng viết, và viết chính tả khá tốt. Chữ nào sai tôi dùng bút chì gạch lỗi và bé sẽ viết lại hai dòng. Về môn Tập đọc, tôi cho bé đọc sách, từ truyện Doaremon, Blackpink đến những quyển sách khoa học Khám phá các vì sao, Khám phá về cá mập, 100 phát minh làm thay đổi thế giới... Hai bé rất hào hứng với những quyển sách này nên đọc rất say sưa.

Riêng với Toán, môn mà hai con tôi ngán nhất, thì ba mẹ con hầu như chỉ chơi trò chơi. Lúc thì tôi làm bà chủ quán ăn, hai con tôi đứa làm khách hàng, đứa làm nhân viên phục vụ. Và đề toán là tính tiền món ăn, thối tiền cho khách. Lúc thì mẹ con tôi chơi "nhanh như chớp Toán". Trong đó, tôi đố phép cộng, trừ, nhân, chia và hai bé trả lời bằng phản xạ nhanh. Cách học này cũng là cách ba mẹ con tôi thư giãn trong mùa dịch, phải giãn cách xã hội, đồng thời có thể chơi học - học chơi mọi lúc mọi nơi. Kể cả khi tắm sông, trồng rau... ba mẹ con tôi cũng chơi mà bọn trẻ không có cảm giác như học. Kết quả, hai con tôi chẳng những không bị quên bài cũ, mà hai bé đã tập trung hơn trong lúc học, ăn và cũng viết chính tả, làm toán chính xác hơn, nhanh hơn.

Đã gần hết kỳ nghỉ hè, dịch bệnh ngoài kia vẫn bủa vây, dù chưa biết khi nào quay lại trường, nhưng tôi tự tin hơn mọi năm vì con đã ôn và nắm được các kiến thức cũ khá ổn. Năm nay hai con không phải đi học thêm, có được mùa hè trọn vẹn và hai đứa trẻ ham chơi, vẫn không quên bài và tập trung hơn. Với tôi, đó là thành công ngoài mong đợi khi mẹ con cùng đồng hành với nhau.

Thuỳ Dương