Làm rõ thông tin nước sông Đakrông đục do khai thác vàng trái phép

Thời gian qua, dư luận tại tỉnh Quảng Trị phản ánh, việc khai thác vàng trái phép ở đầu nguồn nước thuộc xã Hồng Thủy, gây nên tình trạng ô nhiễm nước sông Đakrông (tỉnh Quảng Trị) khiến người dân sinh sống dọc sông bị ảnh hưởng.

Ông Hồ Văn Hiền - Chủ tịch UBND xã A Bung huyện Đakrông (Quảng Trị) cho biết, khai thác vàng sử dụng các hóa chất nên ảnh hưởng rất lớn đối với người dân khi sử dụng nước sông Đakrông. Mỗi lần đi tắm ở sông về bà con phải đến trạm y tế để xin thuốc điều trị.

Người dân sinh sống ở hai bên bờ sông Đakrông thuộc xã A Bung cho rằng nước đục là do khai thác vàng trái phép - Ảnh: H.D

"Hiện nay nước từ đầu nguồn đã bị khô hạn do thời tiết, trong khi nước sông Đakrông bị ô nhiễm, người dân phải sử dụng nước giếng khoan. Nhưng nước giếng khoan cũng bị phèn nặng nên người dân không biết lấy nước ở đâu để ăn uống và sinh hoạt", ông Hồ Văn Hiền cho hay.

Theo ông, mỗi khi có đợt kiểm tra khai thác vàng, trong khoảng thời gian một tuần đến nửa tháng, nước sông Đakrông trở lại bình thường. Nhưng khoảng 1 tháng sau đó nước đục lại tiếp tục chảy về. Lãnh đạo xã A Bung thông tin: "Nước đục không chảy về trong cả ngày mà thường vào các buổi chiều, đặc biệt buổi tối. Riêng mùa mưa, từ khoảng 10g sáng nước đục đã chảy về…

Những dấu vết khai thác vàng quá cũ tại xã Hồng Thủy - Ảnh: Ngọc Minh

Mới đây UBND tỉnh Quảng Trị đã đề nghị UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế tiếp tục kiểm tra, ngăn chặn dứt điểm nguồn thải từ việc khai thác vàng trái phép để đảm bảo nguồn nước sinh hoạt của người dân sống ven sông Đakrông. 

Ngay khi tiếp nhận thông tin, chiều 5/7, lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên - Huế phối hợp với phía tỉnh Quảng Trị đã tổ chức đoàn đến hiện trường kiểm tra.

Báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết, vào năm 2011, khu vực này được Bộ TN-MT cấp phép thăm dò khoáng sản vàng cho Công ty CP Đông Trường Sơn; sau đó gia hạn thêm 2 lần, kết thúc vào tháng 5/2017.

Việc Bộ TN-MT đồng ý cho Công ty CP Đông Trường Sơn thăm dò khoáng sản vàng đã kết thúc từ năm 2017

Sau khi hết giấy phép, công ty này rời đi nhưng không thông báo cho địa phương. Do khu vực nằm ở vùng sâu, vùng xa, khó khăn trong công tác quản lý nên một số người dân của xã Hồng Thủy và xã Hồng Vân tiến hành khai thác khoáng sản vàng trái phép.

Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra, lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên-Huế và đại diện lãnh đạo Sở TN-MT tỉnh Quảng Trị nhận thấy, tại các khu vực mà người dân phản ánh, không còn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép mà chỉ còn những dấu vết khai thác đã cũ.

Những khu vực khai thác vàng trước đây tại xã Hồng Thủy huyện A Lưới có nhiều nơi nay đã được trồng cây xanh

Khu vực khai thác có một số hầm, hố đào lấy đất đá; mương dẫn dùng để khai thác bằng phương pháp bơm áp lực cao, có một số máng gỗ bị hỏng và lán trại đã bị phá hủy. Những khu vực này cũng có dấu hiệu sạt trượt đất, độ dốc lớn.

Sau khi kiểm tra thực địa khu vực từng xuất hiện tình trạng khai thác vàng trái phép trước đây tại xã Hồng Thủy, Phó chủ tịch UBND tỉnh Phan Quý Phương khẳng định, thời gian gần đây không có chuyện người dân khai thác vàng trái phép, những dấu vết khai thác quá cũ, thậm chí một số điểm cây cối đã mọc xanh tươi.

Tại Khu vực kiểm tra ông Phan Quý Phương khẳng định, thời gian gần đây không có chuyện người dân khai thác vàng trái phép -Ảnh: Ngọc Minh

Qua kiểm tra thực tế, liên quan đến việc nước từ khu vực khai thác vàng trái phép trước đây chảy vào khe A Pey B và khe Bung sau đó chảy vào khe Li Leng ra sông Đakrông về các xã A Ngo, A Bung, Tà Rụt thuộc huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị xuất hiện màu đỏ đục, Phó chủ tịch UBND tỉnh Phan Quý Phương nhận định, nguyên nhân đục nguồn nước có thể do mưa lớn làm sạt lở đất, phá vỡ kết cấu đất đầu nguồn do quá trình làm đường khai thác rừng, kết hợp các khu vực khai thác vàng đất đã bị bóc thực bì nên không giữ đươc̣ đất, dẫn đến cuốn xuống các khe suối gây vẩn đục nguồn nước.

Những khu vực mỏ trước đây thăm dò khai thác vàng đã dừng hoạt động gần 6 năm nay - Ảnh: Ngọc Minh

Ông Phan Quý Phương nhận định, nguyên nhân đục nguồn nước có thể do mưa lớn làm sạt lở đất, phá vỡ kết cấu đất đầu nguồn do quá trình làm đường khai thác rừng - Ảnh: Ngọc Minh

 "Dù địa hình ở đây hiểm trở nhưng địa phương luôn giám sát chặt chẽ các hoạt động, đặc biệt là khai thác khoáng sản trái phép. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ có văn bản gửi tỉnh Quảng Trị nhằm làm rõ nguyên nhân nước sông Đakrông thuộc xã A Bung bị đục”, ông Phương trao đổi với đại diện Sở TN-MT tỉnh Quảng Trị ngay tại khu vực kiểm tra.

Thuận Hóa