Làm gì với cuộc đời khi ta 50?

Nhà văn người Mỹ Andrew Sean Greer là một cái tên còn khá xa lạ với độc giả Việt Nam. Với văn phong dí dỏm và sống động, các tiểu thuyết của ông luôn ẩn chứa cái nhìn tươi sáng về cuộc đời.

Năm 2018, Andrew Sean Greer đã được trao giải Pulitzer về Văn chương. Less vòng quanh thế giới cùng một trái tim tan vỡ là cuốn tiểu thuyết đầu tiên của nhà văn này được dịch sang tiếng Việt.

Nhân vật chính của tác phẩm là Arthur Less, một nhà văn đồng tính vừa bước sang tuổi ngũ tuần. Ông ta đang sống những ngày tháng đầy chán nản, bởi nhiều chuyện không như ý đổ ập xuống đầu cùng lúc. Sự nghiệp tuột dốc, nhiều bản thảo đã hoàn thành, cùng những ý tưởng mà Less đang nhen nhóm trong đầu đều bị nhà xuất bản từ chối.

Chuyện tình cảm cũng chẳng khá khẩm hơn, người tình trẻ tuổi của Less đòi chia tay mà không cho ông biết lý do. Trong khi người tình cũ đã tìm thấy tình yêu mới, và chuẩn bị kết hôn, thì gã trung niên tội nghiệp lại một mình gặm nhấm nỗi cô đơn.

Lấy cớ để từ chối tham dự đám cưới của bạn trai cũ, Arthur Less quyết định nhận lời tham dự nhiều sự kiện văn chương được tổ chức ở nhiều nơi, từ Âu sang Á. Nhờ vậy, người đàn ông với trái tim tan vỡ ấy đã có một chuyến đi vòng quanh thế giới thật khó quên. Trong suốt chuyến đi đáng nhớ, Less đã suy ngẫm rất nhiều về tình yêu, cuộc đời và những ngày tháng đã qua.

Tiểu thuyết Less vòng quanh thế giới cùng một trái tim tan vỡ - Ảnh: Giang Nguyễn

Arthur Less rời khỏi San Francisco để chạy trốn tình yêu. Nhưng quá khứ về những mối tình dang dở không tha thứ cho trái tim đang rỉ máu của ông. Khi đặt chân đến Mexico, đứng trên bờ biển dài lộng gió, Less nhớ về Robert và mối tình mà ông chưa bao giờ quên.

Less gặp Robert khi ông mới 25 tuổi và chẳng có chút danh tiếng gì trên văn đàn, còn Robert đã là một nhà thơ nổi tiếng. Robert giống như cây bách già lực lưỡng, còn Less chỉ là nhánh phong non mềm yếu. Tình yêu và sự dịu dàng của người tình lớn tuổi khiến chàng trai trẻ cảm thấy an tâm.

Ngược lại, Less cũng mang tới cho Robert một nguồn năng lượng khoáng đạt, đầy sức sống như gió biển tháng năm. Được yêu một chàng trai trẻ, khiến thi sĩ cảm thấy như thể được quay về những năm tháng thanh xuân.  

Mối tình đó kéo dài đúng một thập kỷ. Tuổi tác và những bất đồng về quan điểm sống đã khiến tình yêu của hai người tan vỡ. Hồi tưởng về mối tình với Robert trong quá khứ, khiến Less nghĩ về Freddy, người tình vừa rời bỏ ông. Đó là chàng trai ngoài 20 tuổi sôi nổi, hài hước, nhưng luôn cảm thấy bất an.

Nếu Freddy luôn nói về đám cưới với niềm hứng khởi, thì Less lại cho rằng đó là một nghi lễ phù phiếm, chỉ cần hai người yêu nhau và muốn ở bên nhau là đủ. Chỉ đến khi để tình yêu vuột mất, gã trung niên ngờ nghệch ấy mới nhận ra rằng, thứ mà Freddy cần không phải là một đám cưới, cậu cần cảm giác an toàn, nhưng ở bên Less, cậu không cảm nhận được điều đó.

Gặp lại sau nhiều năm xa cách, Robert thổ lộ với Less rằng, trước kia, khi hai người còn yêu nhau, ông cũng luôn thấy bất an. Ông sợ một ngày nào đó Less sẽ rời đi, để viết tiếp những mộng mơ của tuổi trẻ. Không muốn sống trong lo sợ, Robert đã quyết định buông tay.

Hóa ra, dù là lúc đôi mươi hay khi bước sang nửa kia của cuộc đời, Arthur Less luôn yêu một cách cuồng nhiệt. Thế nhưng, ông lại không biết cách chăm sóc, tưới tắm và gìn giữ tình yêu.

Từ New York, tới Mexico, qua Ý, đến Đức, dừng chân ngẫu nhiên ở Pháp, rồi tới thăm Ma Rốc, Ấn Độ, hay Nhật Bản; đi tới đâu Arthur Less cũng mải mê với những suy nghĩ về tình yêu và cuộc đời.

Nhà văn người Mỹ Andrew Sean Greer - Ảnh: Pirelli

Người đàn ông trung niên tội nghiệp muốn lẩn tránh thực tại để lờ đi nỗi đau thất tình, nhưng chuyện này vốn chẳng dễ dàng. Nếu ở nửa đầu của chuyến đi, Less luôn nhớ tới Robert, thì ở chặng cuối của cuộc hành trình, tình trẻ Freddy luôn ngự trị trong tâm trí ông.

Không chỉ là câu chuyện về tình yêu, hành trình đáng nhớ trong tiểu thuyết Less vòng quanh thế giới cùng một trái tim tan vỡ còn ẩn chứa những thông điệp sâu sắc về tuổi tác và cuộc đời. Giống như Arthur Less, nhiều người luôn sợ hãi trước tuổi già và đặt ra cho mình những giới hạn. Mỗi độ tuổi sẽ gắn với một thành tựu nhất định.

Nếu không đạt được những điều ấy, nhiều người sẽ cho rằng bản thân mình là kẻ thất bại. Thế nhưng, cuộc đời này vốn vô thường, chẳng ai biết được số mệnh sẽ mang đến cho ta những gì. Khi chạm tới những cột mốc vô hình của tuổi tác, nếu không đạt được những điều mình muốn, chúng ta hãy cứ vui vẻ sống tiếp những năm tháng sau này.

Bên cạnh câu chuyện tình yêu và những triết lý sống của Arthur Less, là những thông tin thú vị về văn hóa những vùng đất mà nhân vật chính đã đặt chân tới. Chúng khơi dậy cho độc giả cảm hứng xê dịch, và niềm vui khi dấn thân vào hành trình khám phá những miền đất mới.

                                                          Hoàng Mai Thư