Là thuốc gây mê, vì sao Ketamine trở thành ma túy có giá đắt nhất thế giới?

Vừa qua, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm ma túy (Bộ Công an) phối hợp Cục Hải quan TP.HCM và Công an TP.HCM vây bắt nhóm người nước ngoài và ô tô chở nửa tấn ma túy Ketamine ước tính có giá trị hơn 500 tỉ đồng. Ketamin hiện là loại ma túy có giá rất đắt trên thị trường. 

Ketamine là gì? Bác sĩ Huỳnh Thanh Hiển – Bệnh viện Tâm thần TP.HCM, chuyên gia về các chất gây nghiện trao đổi với Báo Phụ nữ TP.HCM thông tin về loại ma túy này.

Ketamine vốn là một loại thuốc gây mê

Bác sĩ Huỳnh Thanh Hiển cho biết Ketamine là một chất được sử dụng trong y học để gây mê trong các ca  phẫu thuật từ năm 1970, hiện vẫn có trong danh mục thuốc thiết yếu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Ngoài ra tại một số quốc gia, Ketamine còn được sử dụng trong một số bệnh lý đau mạn tính, hen suyễn nặng; một số trường hợp trầm cảm dưới chỉ định của bác sĩ. Hiện nay Ketamine ít được sử dụng trong gây mê do có thể gây ảo giác và đã có những thuốc gây mê mới an toàn hơn.

BS Huỳnh Thanh Hiển - Bệnh viện Tâm thần TP.HCM, chuyên gia về các chất gây nghiện.

Tuy nhiên, Ketamine đã bị lạm dụng để trở thành một loại ma túy tổng hợp có tác động ức chế trầm dịu não bộ giống như tác động của morphine (thuốc phiện).

Ketamine được dùng như một loại ma túy với tên lóng là “ke”, thường được dân chơi sử dụng sau khi phê ma túy đá, hoặc dùng thuốc lắc để giảm bớt tác động kích thích của ma túy đá (methamphetamine) và ngăn ngừa tình trạng loạn thần cấp do sử dụng ma túy đá (ngáo đá).

Tuy vậy, bác sĩ Huỳnh Thanh Hiển cho rằng không có khả năng Ketamine y tế được điều chế để trở thành Ketamine ma túy vì giá thành rất cao do độ tinh khiết cao và quản lý rất chặt chẽ: “Ketamine y tế dưới dạng dung dịch tiêm với độ tinh khiết cao và đạt chuẩn dược học nên rất an toàn, được quản lý chặt chẽ trong kê toa nên không bị lạm dụng”.

Ketamin y tế (trái) và Ketamin ma túy (phải). Ảnh: Internet

Trong khi đó, ma túy Ketamine rất khác so với Ketamine trong y tế, thường có lẫn tạp chất. Ma túy Ketamine không có độ tinh khiết như Ketamine y tế và thường dưới dạng bột hoặc viên giống như viên thuốc lắc (tên lóng là dâu tây, khác với thuốc lắc có tên lóng là kẹo) và có giá đắt hơn. Cách sử dụng thông dụng là chia nhỏ liều thành từng hàng gọi là line và dùng ống hút để hít trực tiếp vào niêm mạc mũi tương tự như cách sử dụng cocain.

Ketamine gây giảm trí nhớ, lú lẫn và chết rất nhanh khi dùng kèm với thuốc lắc

Bác sĩ Huỳnh Thanh Hiển cho biết: “Ketamine hiện có trong danh mục III số thứ tự 35 theo Nghị định 73/2018 của Thủ tướng Chính phủ về các chất ma túy và tiền chất, nghĩa là chỉ được sử dụng hạn chế với mục đích y tế.  Theo định nghĩa về ma túy thì một chất là thuốc nhưng nếu được sử dụng sai mục đích thì trở thành ma túy, điều này cũng tương tự như morphine nếu bị sử dụng sai mục đích”.

Hít Ketamine. Ảnh: Internet

Trong y học, một người chỉ được phép sử dụng Ketamine vài lần trong đời nên không bị ảnh hưởng, nhưng nếu sử dụng Ketamine lâu ngày sẽ gây lệ thuộc giống như heroin (nhưng nhẹ hơn). Tác hại nguy hiểm nhất của Ketamine là gây giảm trí nhớ và lú lẫn. Ngoài ra, Ketamine có thể gây ảo giác, dù yếu hơn ma túy đá.

Bác sĩ Huỳnh Thanh Hiển từng chứng kiến một trường hợp chết não tại TP.HCM sau khi uống rượu, cắn thuốc lắc trong một lễ hội, sau đó tiếp tục hít Ketamine. Thanh niên này bị ngưng tim ngưng thở, dù đã được hồi sức tim phổi nhưng vẫn không qua khỏi.

Hít Ketamine tại Việt Nam cũng được ghi nhận trong vụ 7 người tử vong tại lễ hội Trip To The Moon ở công viên Hồ Tây (Hà Nội) vào tháng 9/2018.

Hiếu Nguyễn