PNO - Tỷ lệ nào cho sự vô trách nhiệm, gây nguy hại đến môi trường, xã hội, nhân dân như với UBND huyện Định Quán và các sở, ngành liên quan của tỉnh Đồng Nai trong vụ trại heo khổng lồ không phép?
Chiều 24/10, đoàn công tác do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì tiến hành kiểm tra thực tế trại heo khổng lồ do Công ty TNHH MTV Phan Thị Trâm xây dựng không phép sát lòng hồ Trị An (huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai) mà Báo Phụ Nữ TP.HCM đã phản ánh.
Trại heo khổng lồ không phép
Tối 24/10, đại diện UBND huyện Định Quán xác nhận, Công ty TNHH MTV Phan Thị Trâm có đơn cam kết xin tự tháo dỡ từng phần trang trại nuôi heo đã xây trái phép, sau khi tháo dỡ sẽ tìm đối tác liên kết trồng lan hoặc rau sạch với điều kiện không làm ảnh hưởng môi trường.
“Kiểm tra thực tế”, “cam kết tự tháo dỡ”… - những cụm từ mà đáng lý phải xuất hiện ngay từ tháng 10/2017, khi Công ty Phan Thị Trâm vừa mới bắt tay xây dựng; hoặc trễ lắm thì phải triệt để từ tháng 5/2018, khi Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai kiểm tra, phát hiện sai phạm của công trình (đã thi công dù chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường - ĐTM và giấy phép xây dựng). Đằng này, để kéo dài đến tháng 9/2018, lại có dấu hiệu tiếp tục thi công thêm, bất chấp yêu cầu dừng thi công, kiến nghị xử phạt.
Vì vậy, tôi có quyền hồ nghi cái “cam kết” rất nhanh nhảu kia, lại càng hoài nghi thông điệp ngọt nhạt “không làm ảnh hưởng môi trường” - khi chính họ cũng đã từng “cam kết” rằng “chỉ sử dụng vào mục đích trồng cây xanh” ngay ở khu vực trang trại heo, thản nhiên đặt cược trang trại với lượng heo nái nuôi sinh sản 2.400 con ở ngay hành lang bảo vệ lòng hồ Trị An, cũng là vị trí đầu nguồn cấp nước của tỉnh Đồng Nai và TP.HCM. Ngang nhiên thi công không phép trên diện tích gần 14.000m2, với đầy đủ hạng mục đã cơ bản hoàn thành từ chuồng trại, cống thoát nước, nhà điều hành… Chỉ riêng động tác cầm hồ sơ thẩm định ĐTM của dự án này đem nộp khi đã sắp xây xong công trình, cho thấy cái thói “lệ làng” ăn sâu trong doanh nghiệp, hay đúng hơn là tính vô pháp của một “đường dây” quản lý, điều hành, kiểm tra, thực hiện.
Sự bất minh của một doanh nghiệp - thừa hiểu những gì mình triển khai là sai phạm, là không được phép, là đe dọa môi trường sống của hàng triệu người mà vẫn làm - đã được sự cho phép, dung túng bởi sự bất chính của một bộ phận trong bộ máy chính quyền của huyện Định Quán, của sở ngành chức năng tỉnh Đồng Nai.
Phó chủ tịch huyện Định Quán, ông Trần Nam Biên cho rằng “UBND huyện chỉ mới chấp thuận chủ trương chung cho doanh nghiệp thực hiện các trình tự thủ tục pháp lý để xây dựng trang trại heo chứ chưa chấp thuận chủ trương cho xây ở vị trí cụ thể như công trình đang hiện hữu…”. Vậy trước khi ra chủ trương chung kia, UBND huyện Định Quán đã có động tác cần thiết nào để không phải “nhúng tay” mà phá vỡ toàn bộ quy hoạch 2.642m2 thuộc hành lang bảo vệ lòng hồ Trị An, gần 90.000m2 đất rừng phòng hộ (theo Quyết định số 4267/2014 của UBND tỉnh Đồng Nai và kế hoạch sử dụng đất năm 2017 do UBND tỉnh Đồng Nai phê duyệt)? Cố tình không hiểu hay hiểu sai, hoặc hiểu đúng mà làm không trúng khi lấy Quyết định 4693/2017 của UBND tỉnh Đồng Nai về điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 để “vượt mặt” Luật Quy hoạch 2017, điều chỉnh luôn vùng quy hoạch chăn nuôi (vốn không nằm trong bất cứ danh mục quy hoạch nào)?
Là diện tích gần 14.000m2 chứ không phải… 14 mi-li-mét, là trang trại chăn nuôi chứ không phải… túp lều, vậy mà may nhờ người dân đi bắt cá phát hiện “một công trình khổng lồ xây dựng ngay sát lòng hồ”, vậy mà sau khi Sở Tài nguyên và Môi trường lập biên bản sai phạm, công trình vẫn cứ thi công, UBND huyện lẫn Sở Xây dựng đều tiếp tục… im lặng. Thậm chí, ông phó chủ tịch huyện còn “hú hồn” nói, công trình đang xây dựng thì bị xử lý nên chưa có hoạt động chăn nuôi, chưa tác động đến nguồn nước ở hồ Trị An.
Vô trách nhiệm đến thế là cùng! Đợi đến khi hoàn thành, vận hành, nguồn xả thải được tống hết vào nguồn nước khu vực hồ, vào khu vực nước đầu nguồn dẫn về tỉnh Đồng Nai và TP.HCM thì họa chăng ông phó chủ tịch huyện mới thấy cần ra tay xử lý. Và như thể trong tổng thể tự nhiên, hệ sinh thái sông ngòi, ao hồ chả liên quan gì đến hệ bờ với nguyên lý tự bảo vệ, tự phục hồi của các ven bờ, hành lang sông hồ, cho nên ông hay ai đó nắm quyền sinh sát đất đai, sông hồ mới thỏa thuê, vẫy vùng mà băm nát, chặn dòng, bẻ cong mọi đường đi của quy hoạch.
Ngày 25/10, Quốc hội công bố kết quả phiếu tín nhiệm với 48 chức danh chủ chốt do Quốc hội bầu, phê chuẩn. Là đại biểu Quốc hội bỏ phiếu nhưng nhân dân lại nhìn vào để “tín nhiệm” sự trung thực, chính xác trong từng lá phiếu. Cũng như nhân dân đã và đang nhìn vào lá phiếu dành cho công bộc thứ 49 - những người đang thực thi trách nhiệm tại các cấp chính quyền cơ sở, tỷ lệ nào cho sự vô trách nhiệm, gây nguy hại đến môi trường, xã hội, nhân dân như với UBND huyện Định Quán và các sở, ngành liên quan của tỉnh Đồng Nai trong vụ trại heo khổng lồ không phép?