Ký ức mùa hè: Chè bưởi thanh mát

Cuối cùng thì tôi cũng đã có thể trả lời câu hỏi “mẹ ơi, xong chưa” sau… 101 lần là: “Xong rồi đây, mời các bạn nhỏ thưởng thức!”. 

Bắt đầu từ khi biết mẹ gọt cùi bưởi để nấu chè, đám trẻ nhà tôi đã háo hức mong chờ. Nhưng chè bưởi thực sự là một món ăn đòi hỏi sự kiên nhẫn rất lớn, nhất là khi người đầu bếp muốn tự tay làm mọi thứ.

Vỏ bưởi để nấu chè nên là vỏ bưởi da xanh để cùi bưởi sau khi chế biến xong sẽ có màu ngả hồng, ít xơ và cắn giòn sần sật. Công đoạn gọt vỏ bưởi sẽ cần chú ý cẩn thận để phần cùi bưởi không bị lẹm sâu vào múi bưởi. 

Công đoạn vất vả nhất là ngâm và xử lý cùi bưởi sao cho hết vị đắng

Vỏ bưởi sau khi gọt hết phần xanh phía ngoài, thì cắt thành từng hình vuông nhỏ.

Đến đây, tôi bắt đầu thấy mình như bước vào một cuộc chiến thực sự khi sẽ phải chiến đấu với vị đắng, cay pha lẫn trong cùi bưởi. “Vũ khí” mà tôi sẽ dùng là những hạt muối trắng tinh khiết.

Cùi bưởi sau khi cắt xong sẽ được ngâm với một vốc muối trắng, vò và xóc đều, chờ đợi. Khoảng 2 tiếng sau, tôi sẽ mang cùi bưởi ra, rửa thật sạch nhiều lần dưới nước. Rồi lại tiếp tục ngâm muối, rửa sạch dưới nước như thế trong 2 lần nữa cho đến khi nếm thử cùi bưởi thì thấy hết sạch vị đắng và cay.

Thời gian giúp cùi bưởi trở nên ngọt nhẹ chính xác sẽ cần sự kiên nhẫn lớn nhất của người làm. Và tất nhiên là của các con tôi nữa. Những câu hỏi: “Mẹ ơi, xong chưa?” cứ độ 5 phút một lần lại xuất hiện. Tôi bèn hẹn lũ trẻ một khoảng thời gian cố định là khoảng 6 tiếng nữa, tức là từ trưa bắt đầu sửa soạn làm chè bưởi thì đến bữa cơm tối mới xong.

Cùi bưởi sau khi được áo ngoài bằng bột năng và luộc, vớt ráo nước

Thi thoảng, tôi cũng sẽ âm thầm ngâm cùi bưởi vào buổi đêm để đến sáng ra là đã có món chè bưởi, tạo bất ngờ cho lũ trẻ sau khi ngủ dậy.

Nhưng có một cách mà các chị em thường mách nhau để tiết kiệm công sức nhất là mua cùi bưởi đã được sơ chế sẵn, cất trong tủ lạnh và đến khi cần sẽ mang ra dùng ngay được. 

Lưu ý thêm là khi sơ chế cùi bưởi, tôi đồng thời ngâm thêm một ít đậu xanh - nguyên liệu không thể thiếu được của món chè bưởi - ở ngay bên cạnh.

Cùi bưởi sau khi ngâm nước được vớt ra, để trong rổ cho ráo nước rồi tiếp tục ngâm với một ít đường, trộn đều và chờ trong 1 tiếng cho ngấm vị ngọt. Tùy mức độ đậm nhạt khác nhau mà người dùng có thể cho số đường tương ứng.

Lúc này, hãy chuẩn bị một ít bột năng để làm áo ngoài cho cùi bưởi. Tôi thường sẽ “áo” cùi bưởi bằng 2 lần. Lần đầu tiên khi đổ bột năng vào cùi bưởi sẽ vẫn có nhiều nước đọng lại phía dưới, hãy rót nước này ra chén. Lần cuối, đổ bột năng vào, tiếp tục “áo” cùi bưởi cho đến khi thấy đủ độ khô. Càng dùng nhiều bột năng, lớp áo của cùi bưởi sẽ càng dày.

Món chè bưởi sau khi hoàn thành và đặt cạnh những nhành hoa nhài - tạo nên một hương mùa hè thanh mát, ngọt dịu

Nấu sôi nồi nước, đổ cùi bưởi vào và luộc cho đến khi thấy cùi bưởi nổi lên trên mặt nước thì vớt ra, cho vào thau nước đá lạnh. Tác dụng của nước đá lạnh sẽ giúp cùi bưởi giòn, săn hơn.

Bắc nồi nước khác lên bếp. Khi nước sôi, cho đậu xanh vào, hầm khoảng 15-20 phút đến khi nhừ. Lúc này tôi cho đường phèn vào nồi đậu xanh.

Đến đây, tôi đã có thể gọi các con của mình ra và bắt đầu tận hưởng niềm vui của việc chờ đợi. Vì chỉ còn chút ít thời gian nữa thôi, món chè bưởi sẽ hoàn tất.

Nếm thử thấy đậu đã chín tới, tôi bỏ cùi bưởi đã chín vào để nấu cùng. Công đoạn sau rốt là hòa thêm một ít bột năng với nước, cho vào nồi chè, đun sôi thêm một lần nữa, khuấy cho nồi chè sóng sánh, trong vắt rồi tắt bếp.

Nồi chè bưởi vậy là đã hoàn tất. Có nhiều người thích bỏ thêm một chút tinh dầu bưởi cho thơm. Nhưng với tôi thì rưới thêm nước cốt dừa lên trên cho loang dần ra, len lỏi vào trong từng miếng cùi bưởi, hạt đậu xanh hay nước chè sánh mịn đã làm nên một bát chè bưởi hoàn hảo.

Ngồi bên nhau, cùng ăn chè và chuyện trò, tôi kể cho các con về ký ức mùa hè tuổi thơ.

Có đứa trẻ nhà quê lóc cóc đạp xe đạp vào thành phố học thêm, thấy đám bạn nhà giàu í ới rủ nhau đi ăn chè bưởi sau giờ học mà tò mò, mong muốn được nếm thử. Vì ở chợ quê trước đó vốn chỉ có món chè thập cẩm. Sau này khi được thưởng thức món chè bưởi, đứa trẻ ấy bắt đầu mê tít và coi nó như một thức quà ăn vặt không thể thiếu được. 

Nay, đứa trẻ ấy - là tôi - đang làm nên những ký ức mùa hè ngọt thơm, sánh mịn, thanh mát cho các con của mình.

Linh Nguyễn