Kỳ họp thứ 6 HĐND TP.HCM khoá IX: Thẩm phán còn hạn chế về năng lực

Theo báo cáo thẩm tra của Ban Pháp chế HĐND TP.HCM về các báo cáo của Viện trưởng Viện KSND và Chánh án TAND thành phố năm 2017, bên cạnh những mặt làm được như số lượng các loại án thụ lý và giải quyết ngày càng tăng, đề ra nhiều giải pháp nâng cao chất lượng xét xử… vẫn còn nhiều mặt còn tồn tại.

Cụ thể, tỷ lệ án trả hồ sơ để điều tra bổ sung giữa các cơ quan tố tụng mặc dù có giảm so với cùng kỳ nhưng vẫn cao, chiếm 7,69% (chỉ tiêu 6%). Việc sửa đổi, bổ sung quy chế phối hợp liên ngành trong giải quyết án hình sự của cấp thành phố còn chậm thực hiện. Kiểm sát viên tham gia xét xử án hình sự, dân sự, án hình chính ở hai cấp còn có mặt hạn chế dẫn đến án bị hủy vẫn xảy ra.

Trong khi đó, công tác xét xử, giải quyết các loại án của TAND hai cấp thành phố đạt tỷ lệ 76,69%. Thế nhưng, vẫn chưa đạt chỉ tiêu của ngành giao là 85%. Đặc biệt, tỷ lệ giải quyết các vụ việc dân sự chỉ đạt 54,72% (chỉ tiêu 85%), án hành chính chỉ đạt 34,28% (chỉ tiêu 80%), án kinh doanh thương mại chỉ đạt 48,69% (chỉ tiêu 85%), án phá sản doanh nghiệp chỉ đạt 38,89% (chỉ tiêu 85%)... Tình hình giải quyết án tạm đình chỉ có quan tâm giải quyết nhưng vẫn còn 8.244 vụ việc, chiếm tỷ lệ 8,54% trên tổng số án tồn chưa giải quyết. Nếu so với năm 2016, đã tăng 524 vụ án tạm đình chỉ.

Ngoài nguyên nhân khách quan như lượng án thụ lý tăng, lượng án tồn đọng của những năm trước, biên chế chưa đáp ứng nhu cầu công tác… vẫn còn tồn tại một số nguyên nhân chủ quan. Cụ thể như công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát của các đơn vị chưa thực hiện chặt chẽ, thường xuyên; vẫn còn một số công chức, đặc biệt là thẩm phán còn hạn chế về năng lực, trình độ chuyên môn, bản lĩnh, kinh nghiệm nghề nghiệp và thái độ phục vụ nhân dân, chấp hành kỷ luật công vụ chưa tốt, trách nhiệm không cao, dẫn đến hiệu quả công tác thấp. Chất lượng giải quyết án được nâng lên nhưng vẫn còn án bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán.

Ban Pháp chế kiến nghị Viện KSND thành phố tăng cường kiểm sát chặt chẽ việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, nhất là những tin báo quá hạn. Tiếp tục nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử án hình sự; có biện pháp khắc phục triệt để tình trạng trả hồ sơ để điều tra bổ sung giữa các cơ quan tố tụng, hạn chế kéo dài thời gian tạm giam ở các giai đoạn tố tụng hình sự.

Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng và quản lý giam giữ ở 2 cấp thành phố thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật liên quan đến việc bắt, tạm giữ, tạm giam. Nâng cao năng lực, trách nhiệm của kiểm sát viên. Tăng cường công tác kiểm sát thi hành án dân sự, hình sự, hành chính, kịp thời phát hiện và kiến nghị chấn chỉnh các vi phạm, thiếu sót trong tổ chức thi hành án dân sự. Kiểm sát chặt chẽ công tác cưỡng chế thi hành án, bảo đảm đúng trình tự và thời gian theo quy định của pháp luật.

Về phía TAND thành phố, cần tập trung đẩy nhanh tiến độ giải quyết, xét xử các loại án, đảm bảo các vụ việc phải được giải quyết trong thời hạn pháp luật quy định; thường xuyên theo dõi, đôn đốc khắc phục các nguyên nhân tạm đình chỉ và khẩn trương giải quyết vụ việc khi căn cứ tạm đình chỉ đã hết. Tiếp tục khắc phục tình trạng quá hạn tạm giam, chậm gửi bản án, quyết định của tòa án cho đương sự và các cơ quan Viện kiểm sát, cơ quan thi hành án.

Quốc Ngọc