Kỳ diệu: Ca mổ tim cho bé sơ sinh có trái tim chỉ bằng ngón tay cái

Ngày 1/7, các bác sĩ Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM cho hay đã thực hiện thành công ca mổ tim hở đầu tiên cho bệnh nhi sinh non 30 tuần tuổi, chỉ nặng 1,6 kg. Đây là con thứ 2 trong cặp sinh đôi của sản phụ Lê Ngọc Anh Thư (ở Gò Công, Tiền Giang). 

Bé gái sinh non chỉ to bằng bàn tay người lớn

Bé gái chào đời ngày 20/4/2019 tại Bệnh viện Từ Dũ, TP.HCM. Lúc mới sinh bé chỉ nặng 1 kg. Sau sinh, bé hồng hào như những bé khác, tim đều, phế âm rõ, bụng mềm nhưng thở co lõm ngực. Bác sĩ của Bệnh viện Từ Dũ hỗ trợ hô hấp, dịch truyền và kháng sinh cho bé. 

Sau khi làm các xét nghiệm, siêu âm tim cho bé, các bác sĩ phát hiện ống động mạch, lỗ thông liên thất của bé quá lớn. Bé có biểu hiện thở co kéo liên sườn, bụng phình to, không bú được sữa. Kết quả chụp X-quang cho thấy bé bị viêm phổi, bóng tim to.

Khi hội chẩn cùng Bệnh viện Từ Dũ, bác sĩ Nguyễn Trí Hào - Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM- yêu cầu chuyển ngay bé gái sang Bệnh viện Nhi Đồng 1 để được điều trị tích cực càng sớm càng tốt, nhất là phẫu thuật cột ống động mạch cho bé. Ngày 3/5/2019, bé được chuyển đến Bệnh viện Nhi Đồng 1.

Các bác sĩ kiểm tra sức khỏe cho bệnh nhi trước khi quyết định mổ tim hở đầu tiên.

Bác sĩ Hào cho biết: "Để đảm bảo cho bé có sức khỏe tốt nhất trước khi lên bàn mổ, bác sĩ tại khoa Sơ sinh đã chăm sóc, nuôi dinh dưỡng rất cẩn thận. Khi bé cân nặng được 1,3 kg thì bị viêm phổi nặng, nhiễm trùng máu,… buộc bác sĩ phải liên tục theo dõi, hỗ trợ thở và nuôi ăn tĩnh mạch hoàn toàn cho bé. 

Song song đó, chúng tôi lập tức hội chẩn lên phương án cột ống động mạch cho bé với hy vọng bệnh nhi sẽ hết suy tim, lên cân tốt để bước vào cuộc chiến đầu đời – mổ tim hở để đóng lại lỗ thông liên thất".

Đến ngày 12/6, bé nặng 1,58 kg, tuy nhiên tình trạng viêm phổi và nhiễm trùng huyết vẫn còn. Nguy hiểm hơn, bé suy tim không cải thiện, thất trái, động mạch phổi dãn lớn, khiến máu lên phổi nhiều. 

Khi mở lồng ngực, tim của em bé to bằng ngón tai cái người trưởng thành.

May mắn, tuần tiếp theo, bé tự thở được khí trời, nặng 1,6 ký, nhưng suy tim nhiều.  Một lần nữa, các bác sĩ tiếp tục hội chẩn, đánh giá tình trạng bé đang diễn tiến phức tạp. Bé có dấu hiệu suy hô hấp, suy tim quá nhanh, có nguy cơ ngộ độc gây tử vong rất cao nên các bác sĩ quyết định mổ ngay để cứu bé, mặc dù phải đối diện với nhiều khó khăn.

Bác sĩ Nguyễn Đức Tuấn - Trưởng Đơn vị Phẫu thuật tim, Bệnh viện Nhi đồng 1 - chia sẻ: "Khó khăn lớn nhất ở trường hợp này là bé bị sinh non, cân nặng chưa đủ, các cơ quan chức năng, mạch máu còn quá mỏng manh, thêm phần cơ tim, động mạch đều "tí hon" khi trái tim chỉ bằng ngón tay cái của người lớn. Tuy nhiên, với bệnh của bé, không thể chọn phương pháp phẫu thuật kín mà phải mổ tim hở.

Từ ê-kíp gây mê đến chuẩn bị dụng cụ mổ và cả chọn chỉ may cũng khiến các bác sĩ nhức đầu. Chỉ to sẽ gây rách mạch máu, tổn thương dây thần kinh tim, chỉ quá nhỏ sẽ trở thành "lưỡi dao" sắc nhọn, kéo rách màng tim trong quá trình tim đập trở lại.

Nhưng nếu không mổ ngay, bé có thể tử vong vì suy hô hấp. May mắn, sau hơn 3 giờ đồng hồ căng thẳng, ê-kíp thở phào nhẹ nhõm khi ca mổ rất thành công. Bé có thể tự thở khí trời sau 30 tiếng".

Hiện tại bé phục hồi rất tốt và có thể phát triển hoàn chỉnh, bình thường như những bé sơ sinh khác.

Theo bác sĩ Tuấn, bé có sự hồi phục rất tốt sau mổ, hiện tại đã qua cơn nguy hiểm, siêu âm tim nhận thấy lỗ thông liên thất được đóng hoàn toàn. 

Đến hôm nay, bé cân nặng 1,7 ký, bú khỏe 40ml sữa/lần và dự kiến xuất viện sau 1 tuần nữa. Tuy đây là ca mổ phức tạp nhưng sau này bé có thể phát triển hoàn chỉnh, bình thường như bao đứa trẻ khác. Đây cũng là ca mổ tim hở đầu tiên cho bé bị sinh non, nhẹ cân nhất tại Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM khi trẻ chỉ cân nặng 1,6kg.

Tính đến nay, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM đã can thiệp cho hơn 11.000 trẻ bị bệnh tim bẩm sinh nhưng đa số các bé đều được mổ kín. Bé gái này là ca mổ tim hở ở trẻ sơ sinh non tháng nhẹ ký nhất từ trước đến nay.

Phạm An