Kim Young Ha: “Cái chết như là tấm gương soi”

Sáng 18/11, nhà văn đương đại nổi tiếng của Hàn Quốc - Kim Young Ha - đã có buổi giao lưu với sinh viên Trường ĐH KHXH&NV (ĐH Quốc gia Hà Nội). Đồng hành cùng Kim trong buổi giao lưu chính là nhà văn Bảo Ninh - tác giả văn học nổi tiếng của Việt Nam.

Kim Young Ha có quan điểm sáng tạo văn học “không biên giới”. Ở đó, anh không nghĩ mình đại diện cho văn học hay rộng hơn, nền văn hóa Hàn Quốc. Anh cho rằng khi một tiểu thuyết đến với độc giả, nhất là độc giả nước ngoài, nó được phản ánh khác đi. Chính việc tái sáng tạo bằng ngôn ngữ dịch tại các nước đã làm cho tác phẩm của anh thuộc về nền văn hóa của đất nước đó.

Kim cho biết thêm, anh sáng tác văn chương không chỉ vì độc giả. “Tôi viết văn không chỉ vì độc giả. Tôi viết về những điều mình nhìn thấy, nghe thấy. Những điều mà tôi muốn biểu thị”, “Khi độc giả không đọc tác phẩm của tôi thì họ sẽ đọc tác phẩm của mọi người khác. Mỗi nhà văn đều có những đối tượng độc giả riêng”.

Nói về làn sóng Hàn Quốc (âm nhạc K-Pop, phim truyền hình...) hiện vẫn phát triển mạnh tại các nước châu Á, Kim Young Ha cho rằng nó đã phản ánh được phần nào về thẩm mỹ của đất nước Hàn Quốc. Theo Kim,người dân Hàn Quốc rất yêu văn nghệ, thích mặc đẹp và có đời sống hiện đại. Anh cho rằng, văn học đất nước mình có thể đi “chậm” hơn nhưng nó cũng đóng vai trò tương tự như vậy.

Nhà văn Điều gì xảy ra, ai biết? cho rằng “Cái chết như một tấm gương soi” hình ảnh của cuộc sống, phản ánh những bất an trong cuộc sống. Kim Young Ha liên tưởng đến tác phẩm Nỗi buồn chiến tranh của nhà văn Bảo Ninh: “Giữa cuộc sống bộn bề và có nhiều sự hỗn loạn xảy ra thì việc người ta nghĩ về việc tự sát cũng phải việc gì quá nặng nề”.

Kim cho rằng Hàn Quốc là đất nước rất coi trọng mối quan hệ giữa con người với con người. Những mô hình gia đình, trường học, công ty… phản ánh rõ nét điều này. Theo Kim, chính lối sống phương Tây đề cao chủ nghĩa cá nhân đã trực tiếp phá vỡ điều này, buộc mỗi người phải tự đương đầu với mọi việc, tạo nên tâm lý bất an. Điều này đã được phản ánh trong rất nhiều sáng tác của Kim, đặc biệt là cuốn tiểu thuyết đầu tay, rất được yêu thích tại Việt Nam - Tôi có quyền hủy hoại bản thân.

Kim Young Ha cho rằng tác phẩm của mình có nhiều điểm khác so với tác phẩm của văn sĩ người Nhật Haruki Murakami. Nói về sự ảnh hưởng của một nhà văn đến tác giả khác hay nền văn học khác, Kim cho rằng điều này đối với anh thường không theo chiều dọc giống như việc soi “gia phả” mà nó giống như một mạng nhện đan cài vào nhau.

Trong buổi giao lưu, nhà văn Bảo Ninh cũng đã gợi mở và tìm thấy sự tương đồng trong sáng tác văn chương. Bảo Ninh chia sẻ, bản thân ông khá “sợ” văn học dịch tại Việt Nam. Tuy nhiên ông đánh giá cao tác phẩm của Kim Young Ha cũng như các bản dịch những tác phẩm của anh tại Việt Nam.

Bảo Ninh gặp Kim Young Ha ở quan điểm. Ông cho rằng nhà văn không nhất thiết phải đại diện cho một nền văn hóa nào. Bảo Ninh bảo tác phẩm của Kim Young Ha đa dạng và không hề một màu; là một trong những tiếng nói của nhà văn thế kỉ XXI. Ông khẳng định cách viết truyện ngắn ở nhiều tác giả Việt Nam và thế giới vẫn chưa thực sự mới mẻ, tuy nhiên lại tìm thấy được điều này trong tác phẩm Điều gì xảy ra, ai biết? của Kim Young Ha.

PHAN CHUNG