PNO - "Chìa khóa thành công trong thực hiện chính sách khuyến sinh nằm ở sự đồng thuận của người dân. Chính vì thế, chúng tôi luôn lắng nghe những ý kiến và phản hồi của người dân về các giải pháp phù hợp".
Là địa phương có mức sinh thấp so với cả nước, TPHCM đang đứng trước nhiều khó khăn trong công tác khuyến sinh. Thạc sĩ Phạm Chánh Trung - Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TPHCM - đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Phụ nữ TPHCM về chính sách dân số trong thời kỳ tới.
 |
| Ông Phạm Chánh Trung - Ảnh: T.C. |
Khuyến sinh không đơn giản là thay đổi về số con
Phóng viên: Được biết mới đây, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TPHCM đã tham mưu Sở Y tế trình UBND TPHCM về một số chế độ, chính sách hỗ trợ người dân sinh đủ 2 con. Những đề xuất đó là gì?
Thạc sĩ Phạm Chánh Trung: Hiện chúng tôi đang bắt đầu từ các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về vấn đề mức sinh thấp và già hóa dân số để người dân có thể hiểu được những bối cảnh đặc thù về tình hình dân số TPHCM, đồng thời thông qua sự quan tâm của người dân thành phố, có thể thu nhận được những ý kiến đóng góp và phản biện của người dân về các giải pháp, đề xuất liên quan chính sách.
Chi cục đã có những đề xuất tham mưu với Sở Y tế trong Dự thảo về chính sách dân số tại TPHCM đến năm 2030, để trình HĐND TPHCM ở kỳ họp gần nhất trong năm 2024. Cụ thể, các giải pháp, đề xuất tập trung vào việc hỗ trợ viện phí (kinh phí đồng chi trả, ngoài chi phí bảo hiểm y tế thanh toán) cho các cặp vợ chồng ở lần sinh con thứ hai trước 35 tuổi, hỗ trợ chi phí khám sức khỏe trước khi kết hôn…
* Ông từng chia sẻ, TPHCM thực hiện các chính sách dân số theo định hướng khuyến sinh với những cân nhắc thận trọng. Vì sao khi mức sinh thấp đang khá nghiêm trọng, chúng ta vẫn phải hết sức thận trọng trong đề xuất và thực hiện các giải pháp?
- Việc triển khai các chính sách cần chú ý đến tính hiệu quả của chính sách (liên quan cơ cấu và tài chính), tính khả thi và sự bền vững. Nhiều quốc gia châu Á như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc… đã đầu tư chi phí khá lớn để khuyến sinh, nhưng hiệu quả thực sự chưa cao. Do đó, chính sách khuyến sinh là điều phải thực hiện, nhưng các chương trình hành động cụ thể khi triển khai phải đúng đối tượng cần hỗ trợ.
Đồng thời, chính sách này khi triển khai cũng cần được dự báo những thay đổi về đặc thù kinh tế - xã hội và cơ cấu dân số cũng như quy mô dân số trong tương lai, không phải giới hạn trong tầm nhìn 5-10 năm mà phải dự liệu được nhiều năm sau nữa để có những điều chỉnh kịp thời.
Hiện nay, TPHCM đang tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực dân số, đặc biệt là xuất phát từ nhu cầu và nguyện vọng chính đáng của người dân. Để thực hiện khuyến sinh không đơn giản chỉ là sự thay đổi về số con mà quan trọng nhất vẫn là những chế độ hỗ trợ cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi kết hôn và sinh con, để làm thế nào họ có thể nuôi dạy con cái trong điều kiện phát triển tốt nhất, vì đây chính là nguồn lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội trong tương lai, cũng như phù hợp mục tiêu quan trọng nhất của chính sách dân số là nâng cao chất lượng dân số.
Chính sách khuyến sinh tại TPHCM cần tập trung vào việc hỗ trợ toàn diện các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản để họ yên tâm sinh và nuôi dạy con cái. Điều này liên quan đến nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục, lao động và cả hạ tầng, đòi hỏi sự đồng thuận và chung tay của cả xã hội.
Hiện nay, tín hiệu đáng mừng là công tác dân số ngày càng được quan tâm nhiều hơn và chúng tôi hy vọng các chương trình hành động phù hợp với tình hình mới sẽ được thực hiện nhanh chóng và hiệu quả.
 |
| Ảnh mang tính minh họa - Shutterstock |
Lắng nghe người dân để kịp thời điều chỉnh
* Nhiều thế hệ người Việt Nam đã quen với những khẩu hiệu “Gia đình có 1-2 con/ Ấm êm hạnh phúc nước non mạnh giàu”, “Dừng lại ở 2 con để nuôi dạy cho tốt”. Vậy trong giai đoạn sắp tới, thông điệp truyền thông nên hướng vào vấn đề gì?
- Chủ trương hiện nay của TPHCM là tập trung truyền tải thông điệp “Mỗi cặp vợ chồng sinh đủ 2 con”. Việc sinh đủ 2 con là dựa trên đặc trưng nhân khẩu học của việc duy trì mức sinh thay thế theo khuyến nghị của chuyên gia và Quỹ dân số Liên hiệp quốc.
* Theo ông, chìa khóa thành công của công cuộc khuyến sinh là gì?
- Việt Nam hiện nay đang bắt đầu đối diện với vấn đề mức sinh thấp (Tổng tỉ suất sinh - TFR - năm 2023 của Việt Nam là 1,9, đã bắt đầu có xu hướng giảm so với mức sinh thay thế 2,1 và có sự khác biệt về mức sinh giữa các vùng), song song với tốc độ già hóa dân số nhanh chóng. Chìa khóa thành công trong thực hiện chính sách khuyến sinh nằm ở sự đồng thuận của người dân. Chính vì thế, chúng tôi luôn lắng nghe những ý kiến và phản hồi của người dân về các giải pháp phù hợp cho việc khuyến sinh lẫn các giải pháp để thích ứng với tình trạng già hóa dân số.
* Xin cảm ơn ông.
Mai Lâm (thực hiện)
| Chia sẻ bài viết: |
20 năm gắn với tụi nhỏ, mắt tôi thấm mặn không biết bao lần trước những trang đời bất hạnh. Không hoàn cảnh nào giống hoàn cảnh nào.
Hàng triệu người nghẹn ngào với hình ảnh người chồng đẩy vợ con trong chiếc thau, cùng vượt lũ. Nhưng hóa ra đây là ảnh được dựng để câu view.
Hàng chục lần tôi tha thứ, bỏ qua, vợ vẫn chứng nào tật đó. Tôi giận thì vợ bồng con bỏ đi...
Hai tiếng “đồng bào” của dân ta cứ sáng lòa trong tai ương, như ngọn đuốc chưa bao giờ và sẽ chẳng bao giờ tắt.
Hãy dạy con không phân biệt giàu nghèo, giai cấp, vùng miền... Bởi đứng trước thảm họa, tất cả chúng ta đều là những sinh linh nhỏ bé, mong manh.
Chị nhận ra rằng, không nên quá lo sợ mà cấm trẻ tiếp xúc với tiền bạc từ sớm. Trái lại, cần dạy con biết giá trị của đồng tiền.
Tôi cần đối diện với chính mình trước, xem chúng tôi đã rẽ 2 hướng khác nhau từ thời điểm nào, hay mâu thuẫn gì?
Thường xuyên trò chuyện với con về công việc không chỉ là một cách chia sẻ kiến thức mà còn là sợi dây gắn kết giữa cha mẹ và con cái.
Mỗi lần con thay sang đồ bơi là các bạn cười khúc khích và nhắc con phải chịu khó triệt lông gọn gàng vùng đó cho khô thoáng.
Bí quyết để có sức khỏe và niềm vui của bà rất đơn giản: luôn luôn siêng năng vận động - từ thời còn trẻ cho đến tận lúc già.
Những cái cây bật rễ trong vườn cũng được vực dậy, hi vọng bộ rễ sẽ ôm chặt lấy đất vườn rồi đứng lên mà già đi cùng trẻ con, người lớn...
Bác sĩ chẩn đoán là cột sống của tôi có 1 chấm nhỏ giống như khối u, nhưng cha tôi cứ dửng dưng không thấy lo lắng gì.
Những chuỗi ngày liên tiếp như thế trôi qua. Càng ngày tôi càng trở thành một con người lạnh lùng, cô độc và chỉ muốn bứt phá, nổi loạn.
Muốn vực dậy văn hoá đọc cần sự chung tay của gia đình, nhà trường và xã hội. Việc ấy cần làm ngay kẻo quá muộn!
Sau này khi lớn lên và hiểu rõ hơn về từng ngành nghề, tôi lại thấy trân quý công việc của má.
Trong thẳm sâu, sự nuối tiếc về một phần cuộc đời lẽ ra đã có thể rất vui vẻ, hạnh phúc vẫn luôn ám ảnh anh.
Theo các chuyên gia tâm lý, chính sự quá ỷ lại vào ba mẹ góp phần khiến trẻ sợ đến lớp và khó hòa nhập trong môi trường cần tính kỷ luật.
Nhiều gia đình quan tâm và thực hành xu hướng giáo dục không nước mắt, không đòn roi. Tuy nhiên, trên thực tế, không phải ai cũng áp dụng đúng cách.
