Khu nhà ở cao cấp bị “treo” chủ quyền gần 20 năm

Nhà đẹp nhưng không giấy tờ
Theo phản ánh của người dân ở khu nhà 766 Sư Vạn Hạnh nối dài, năm 2001, Bộ Quốc phòng phê duyệt việc chuyển nhượng nhà xưởng gắn liền với diện tích đất 7.020m² thuộc phường 12, quận 10 giữa Cục Tài chính (Bộ Quốc phòng) với Công ty Vật liệu và Kinh doanh, Sản xuất, Nhập khẩu vật liệu xây dựng, nay là Công ty cổ phần Đầu tư và Kinh doanh vật liệu xây dựng FICO (Công ty FICO), trực thuộc Bộ Xây dựng. 

Khu nhà 766 Sư Vạn Hạnh nối dài gần 20 năm chưa được cấp chủ quyền - Ảnh: Hoàng Lâm

Sau đó, Kiến trúc sư trưởng TPHCM có văn bản thỏa thuận về quy hoạch, kiến trúc xây dựng nhà ở trên khu đất này. Diện tích được xây nhà trên 5.000m² với 49 căn. Từ đó, Công ty FICO ký hợp đồng chuyển nhượng nền nhà tự xây dựng cho người dân. Hiện khu đất này có gần 40 hộ dân sinh sống, với tên gọi là khu nhà 766.

Anh Trần Lĩnh - có nhà trong khu trên - cho biết, nhiều người dân ở đây nhận chuyển nhượng nền nhà từ Công ty FICO thông qua “hợp đồng góp vốn nhận nền nhà, xây dựng nhà ở” với giá 17 triệu đồng/m², mỗi lô có diện tích 110m².

Theo hợp đồng, khi bàn giao nền, khách hàng đóng 95% giá trị lô đất, chủ đầu tư có trách nhiệm làm hạ tầng, nộp tiền sử dụng đất, thuế và cấp giấy chứng nhận cho người dân.

Những người mua nền đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính, xây nhà kiên cố cách đây gần 20 năm nhưng đến nay, vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. 

“Chúng tôi mua nhà hợp pháp, hoàn thành nghĩa vụ tài chính nhưng gần 20 năm rồi không được cấp sổ đỏ, sổ hồng. Không có giấy chủ quyền, chúng tôi không thể mua bán, sang nhượng hay thế chấp ngân hàng vay vốn kinh doanh; việc học hành của con cái cũng gặp rất nhiều khó khăn” - anh Lĩnh than.

Chờ kết quả thẩm tra 

Theo tài liệu chúng tôi có được, Sở Xây dựng TPHCM từng có văn bản yêu cầu Công ty FICO liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM để hoàn thành thủ tục pháp lý về quyền sử dụng đất và UBND quận 10 xem xét cấp giấy chủ quyền cho các căn nhà nằm trong dự án, xây dựng đúng giấy phép.

Sau đó, UBND TPHCM có quyết định chấp thuận cho Công ty FICO được chuyển mục đích sử dụng đất với khu đất trên.

Tuy nhiên, Công ty FICO không nộp tiền sử dụng đất với lý do đã thanh toán 63,5 tỷ đồng cho Bộ Quốc phòng, nộp thuế trước bạ 500 triệu đồng nên không nộp thêm tiền sử dụng đất. 

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng khẳng định, số tiền 63,5 tỷ đồng theo hợp đồng giữa Cục Tài chính (Bộ Quốc phòng) với Công ty FICO là tiền chuyển nhượng cơ sở nhà xưởng gắn liền với quyền sử dụng đất (bán tài sản gắn liền với đất và chuyển nhượng quyền sử dụng đất). 

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM, vụ việc kéo dài có nguyên nhân từ vi phạm pháp luật của chủ đầu tư là doanh nghiệp nhà nước trước đây: tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất khi chưa có quyết định chuyển mục đích sử dụng đất, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về sử dụng đất, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất...

Ngoài ra, còn có nguyên nhân từ việc chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần.

Cũng theo Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM, không có quy định pháp luật cụ thể nào để xem xét và xác định một phần số tiền thu được (64 tỷ đồng) là tiền sử dụng đất, nhưng nếu buộc Công ty FICO phải nộp tiền sử dụng đất cũng không phù hợp vì số tiền thu về trước đây đã được xác định là phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp cổ phần.

Nhằm giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc về xác định nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất tại dự án, làm cơ sở giải quyết việc cấp sổ đỏ cho người dân, mới đây, Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đã kiến nghị UBND TPHCM chủ trì họp lấy ý kiến của các sở, ngành có liên quan để chốt lại phương án. Trong trường hợp các sở, ngành chưa nhất trí, UBND TPHCM sẽ làm văn bản xin ý kiến của Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Thuế để được hướng dẫn. 

Hoàng Lâm