Không vì bị đe dọa mà con sợ, rồi im lặng

Ảnh minh họa

Một hôm, tôi nói với 2 con gái: “Các con có bị ai ăn hiếp thì nhất định phải nói cho ba mẹ biết, không được vì bị đe dọa, vì sợ mà im lặng”. Con gái nhỏ (học lớp Tám) nói ngay: “Làm gì có bạn nào dám bắt nạt con, đứa nào trong lớp cũng sợ con hết”.

Tôi hơi giật mình mà cũng hiểu, tính con tuy không “dữ” nhưng thẳng thắn, mạnh dạn, thậm chí có phần “cộc” nên dù cháu không chủ động gây với ai nhưng cũng không dễ để ai bắt nạt. Qua đó, tôi cũng hiểu con mình có phần chưa thật hòa đồng, thiếu tính dịu dàng của con gái. Có thể trong chừng mực nào đó, con không lo bị ăn hiếp, nhưng dù gì cũng tiềm ẩn những rủi ro. Nếu phát sinh mâu thuẫn nghiêm trọng, với độ “cứng” đó, khả năng “va chạm” sẽ lớn hơn khi các cái “đầu nóng” của tuổi thiếu niên thường khó kiểm soát.

Còn con gái lớn (lớp Mười hai) thì nói: “Đám bạn con nếu có bắt nạt thì dùng Facebook hoặc lập các nhóm để công kích nhau chứ không chỉ cãi cọ bên ngoài.

Nhưng con không sợ, nếu cái group đó không vui thì con rời nhóm; nếu đứa nào tag con mà không hay thì con block hết”. Thái độ đó khá quyết liệt, nhưng tôi thấy cũng là một kiểu ứng xử có thể chấp nhận được.

Tôi biết con gái tôi thường nhún nhường với bạn, nên chắc ít phát sinh mâu thuẫn lớn. Dẫu vậy, tôi thấy không thể để con tự “bơi” với các tình huống khó khăn trong quá trình học ở trường.

Trong gia đình, tôi thường xuyên dặn các con phải thông tin về các tình huống nguy hiểm, phức tạp để chúng tôi có thể hướng dẫn cách xử lý hoặc có cách bảo vệ con phù hợp. Rồi tôi hay dẫn các trường hợp trên báo, trên mạng về các hành xử của học sinh với nhau để làm bài học cho con: “Nếu có va chạm, thì cố gắng xử lý ổn thỏa, thông qua giáo viên chủ nhiệm, qua giám thị… Cần thì ba mẹ can thiệp. Chứ nếu lỡ đánh nhau, con đánh bị thương bạn thì ba mẹ phải đi xin lỗi, bồi thường; còn con bị người ta đánh thì ba mẹ sẽ đau lòng lắm”.

Tôi cũng nói rõ, các con không cần nhịn nhục nhưng phải biết khiêm nhường và tôn trọng bạn. Mọi việc đều có thể xử lý được.

Tôi cũng dạy con phải biết tôn trọng bạn, vì có tôn trọng bạn thì bạn mới yêu quý mình, trong ứng xử, giúp nhau học tập, kết giao… Đã tôn trọng thì không xét nét các hành vi, lời nói, ứng xử của bạn, để không “ghim” thành những điều không hay về bạn; từ đó, sẽ tránh va chạm. Đặc biệt, tôi cũng dặn, các con không được chơi với bạn này mà chống bạn kia, chỉ nên bênh vực bạn theo lẽ phải chứ không phải vì đó là bạn của mình.

May mắn là con gái lớn của tôi được bạn bè quý mến. Cháu tham gia nhiều hoạt động của trường và sẵn sàng giúp đỡ bạn. Còn cháu nhỏ có cá tính, cứng cỏi nhưng không xét nét việc của bạn nên cũng chưa từng xảy ra mâu thuẫn. Có thể tự các cháu học được các bài học cuộc sống, trong đó có vấn đề tránh bạo lực học đường; nhưng dẫu vậy, tôi vẫn nghĩ định hướng của mình là cần thiết, góp phần tránh các tình huống đó và cũng có thể ứng xử phù hợp khi xảy ra sự cố. 

Nguyễn Minh Hải