Không sự tôn vinh nào thay được sự đãi ngộ

Chiến thắng 2-0 của đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam trong trận chung kết SEA Games 32 đã khiến người hâm mộ bóng đá cả nước ngất ngây. Hân hoan tràn khắp, đủ để nguôi ngoai với chén đắng thua 2-3 của đội bóng nam trong trận bán kết trước Indonesia 1 ngày trước đó. Không vui sao được, khi đây là lần thứ tư liên tiếp và lần thứ tám trong lịch sử SEA Games, bóng đá nữ nước nhà đã mang về huy chương vàng (HCV).  

Các nữ cầu thủ về nước sau khi giành HCV tại SEA Games 32

Bóng đá là thế, thể thao là thế. Vẻ đẹp và giá trị của nó là tạo nên niềm vui, niềm cảm hứng không giới hạn. SEA Games 32 rất thành công đối với đoàn thể thao Việt Nam, khi mà từ sau ngày 11/5, Việt Nam luôn chiếm ngôi đầu trên bảng tổng sắp huy chương, bỏ đoàn về nhì Thái Lan một khoảng xa. Truyền cảm hứng mãnh liệt nhất lại là những kỳ tích của các tuyển thủ nữ.

Lịch sử SEA Games sẽ còn phải nhắc rất lâu về kỷ lục 13 HCV điền kinh mà Nguyễn Thị Huyền giành được kể từ năm 2015 đến nay. Cú đúp HCV 2 môn 1.500m và 3.000m vượt chướng ngại vật mà Nguyễn Thị Oanh giành được cách nhau chỉ 30 phút sẽ là một kỷ lục khó lặp lại trong lịch sử một kỳ đại hội thể thao, dù là SEA Games, Asiad hay Olympics. Cô đã chiến thắng ngay chính giới hạn của bản thân một cách thần kỳ nhất trước khi giành tiếp HCV thứ tư trong một mùa SEA Games ở môn chạy 10.000m nữ. 

Sau những ngất ngây, người hâm mộ cũng không khỏi ngậm ngùi. Trước khi lập kỳ tích, Nguyễn Thị Oanh đã có một thời gian dài phải điều trị các chấn thương tưởng như sẽ khiến cô gái cao 1m53 ấy không thể quay lại đường đua. Nhưng vừa chữa lành, 4 mùa SEA Games liên tục, từ năm 2017 đến nay, Oanh đã thống trị các nội dung chạy 500m, 1.500m, 3.000m vượt rào và 10.000m nữ. 

Cô gái vàng Nguyễn Thị Oanh

Trong khi đó, đãi ngộ cho “mỏ vàng” ấy chỉ là mức thu nhập khoảng 7 triệu đồng/tháng, ngang với giá tiền chỉ 1 đôi giày thể thao chất lượng khá. Cô gái Trần Mai Ngọc - 19 tuổi, đến từ tỉnh Bình Dương vô địch bóng bàn đôi nam nữ thì đã 8 năm trời phải xa mẹ, sống và học bóng bàn ở Hà Nội với mức thu nhập không mấy khá hơn. Phần lớn số tiền ấy, cô còn phải gửi về giúp mẹ.

Vinh quang đấy, nhưng tương lai của các “cô gái vàng” cũng chưa lấy gì làm chắc chắn. Các “nhà vô địch” môn bóng đá nữ một thời, như tiền đạo xuất sắc Lưu Ngọc Mai cùng thủ môn lừng danh Kim Hồng đẩy xe đi bán bánh mì trên phố, tất bật với cuộc mưu sinh không chút hồi quang. Tuyển thủ quốc gia Nguyễn Thị Xuyến - đồng đội của họ - còn hẩm hiu hơn ngay cả khi còn chơi bóng, bởi cô không thuộc câu lạc bộ nào ngoài tuyển quốc gia, hết mùa tập trung là coi như thất nghiệp.

Bất chấp thua thiệt và khó khăn, họ đã tận hiến cho thể thao và đất nước. Người hâm mộ từng lo thót tim: giữa 2 lần chạy 2 nội dung cách nhau chỉ 30 phút, liệu sức chịu đựng của Nguyễn Thị Oanh có vượt ngưỡng, lỡ không may gặp bất trắc… Người ta tự hỏi, có đáng đánh đổi không, để có thêm 1 HCV? 

Huấn luyện viên của cô đã giải thích khiến dư luận an tâm: khi tập huấn ở Nghệ An dưới cái nóng 42⁰C, thầy trò họ đã sẵn sàng cho những thách thức đó. Sau vòng chạy 2.000m, vận động viên chỉ được nghỉ 2-3 phút, uống một ngụm nước nhỏ. Bài tập thậm chí còn khắc nghiệt hơn cả đường đua.

Nỗ lực của vận động viên là đáng ghi nhận, đáng tuyên dương, vì tấm huy chương mặt nào cũng chỉ có màu tôn vinh. Nhưng, trách nhiệm xã hội, trách nhiệm của các nhà quản lý thể thao, trách nhiệm từ chính sách mới là điều đáng nghĩ và cần phải thay đổi. 

Sự tung hô hay tưởng thưởng không thay được sự đãi ngộ xứng đáng để viết tiếp tương lai, để gìn giữ, bồi dưỡng và phát huy, phát triển những tài năng. Bởi vì, sự nỗ lực của cá nhân có thể đem về chiến thắng, nhưng chính sách hợp lý, sự tổ chức khoa học mới mang lại một nền thể thao mạnh và một tương lai phát triển cho dân tộc, giống nòi… 

Nguyễn Hồng Lam