Không kỷ luật đảng viên sinh con thứ ba: Giải pháp kịp thời để khuyến sinh

Sửa đổi các quy định theo hướng “không kỷ luật”

Ngày 17/2, Văn phòng Ban Chấp hành Trung ương Đảng ra Công văn 13421-CV/VPTW năm 2025 thông báo ý kiến của Bộ Chính trị về việc sơ kết thực hiện Nghị quyết 21/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới và sửa đổi các quy định của Đảng, Nhà nước liên quan đến chính sách dân số.

Công văn cho biết, trong phiên họp ngày 14/2, Bộ Chính trị đã xem xét đề nghị của Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng về việc rà soát các quy định của Đảng liên quan đến việc xử lý vi phạm chính sách dân số, xem xét báo cáo của Ban Cán sự Đảng, Bộ Y tế về 7 năm thực hiện Nghị quyết 21/2017. Bộ Chính trị giao Ủy ban Kiểm tra Trung ương tham mưu, sửa đổi quy định của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư liên quan đến việc xử lý vi phạm chính sách dân số và chủ động sửa đổi Hướng dẫn số 05 ngày 22/11/2022 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương theo hướng không xử lý kỷ luật trường hợp sinh con thứ ba trở lên.

Bộ Chính trị giao Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xây dựng và trình Quốc hội thông qua Luật Dân số theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng trong năm 2025. Trước mắt, Bộ Chính trị yêu cầu khẩn trương rà soát, sửa đổi các văn bản pháp luật có quy định về số con, hoàn thành trong quý I/2025.

Ý kiến:

Khuyến sinh là xu hướng chung của thế giới

Đa số gia đình đảng viên có điều kiện chăm sóc, nuôi dạy để con cái phát triển toàn diện. Do đó, việc cho phép đảng viên sinh con thứ ba là chủ trương hợp lòng người, hạn chế được những bất cập trong thời gian qua. Dân số Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa, nếu không có biện pháp kịp thời sẽ ảnh hưởng tới sức bật của nền kinh tế và xã hội.

Khuyến sinh là xu hướng chung của đa số nước trên thế giới, không riêng Việt Nam. Tới đây, Chính phủ sẽ tiếp tục trình Quốc hội sửa đổi Luật Dân số. Khi được luật hóa, các chính sách khuyến sinh sẽ đồng bộ hơn, áp dụng rộng rãi cho toàn dân, cải thiện tình trạng mức sinh giảm trong những năm gần đây.

Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (tỉnh Đồng Tháp)

Chuyển biến quan trọng trong chính sách dân số

Việc Bộ Chính trị đồng ý chủ trương không xử lý kỷ luật đảng viên sinh con thứ ba trở lên là một chuyển biến quan trọng trong chính sách dân số, phản ánh sự thích ứng với bối cảnh mới. Việc này sẽ mang lại nhiều thuận lợi cũng như khó khăn, thách thức. Về thuận lợi, đảng viên có thể sinh thêm con mà không lo vi phạm kỷ luật Đảng. Điều này giúp họ yên tâm thực hiện mong muốn cá nhân, đồng thời vẫn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, góp phần duy trì nguồn nhân lực cho tương lai, giảm áp lực già hóa dân số. Ở góc độ trách nhiệm xã hội, với vai trò là những người tiên phong, đảng viên sẽ trở thành tấm gương trong việc góp phần vào việc phát triển dân số, góp phần thay đổi nhận thức xã hội.
Tuy nhiên, dù chính sách mở rộng, một số đảng viên trẻ vẫn có thể lo lắng về chi phí nuôi dạy con trong bối cảnh vật giá tăng cao. Ở các vùng nông thôn, việc sinh con thứ ba trở lên có thể “dễ thở” hơn nhưng ở thành thị, đảng viên trẻ vẫn e ngại nhiều về mặt tài chính. Tôi nghĩ đa số đảng viên trẻ, cán bộ trẻ ủng hộ chủ trương này, nhưng cũng mong muốn Nhà nước có các chính sách hỗ trợ cụ thể hơn về kinh tế, phúc lợi, như tăng thời gian nghỉ thai sản, trợ cấp nuôi con và chăm sóc y tế… để giảm áp lực của việc sinh và nuôi con.

Anh Dương Gia Bảo (Phòng Đào tạo, Học viện Hàng không Việt Nam)

Giúp cán bộ trẻ yên tâm khi sinh con

Hiện nay, chính quyền một số tỉnh, thành phố đã có chính sách khuyến khích, khen thưởng cho các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con trước 35 tuổi. Đây là tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, để cổ vũ người trẻ - đặc biệt là đảng viên, cán bộ trẻ - sinh con, cần có những chính sách hỗ trợ thiết thực hơn nữa về mặt kinh tế và an sinh xã hội. Cụ thể, Nhà nước cần nghiên cứu và triển khai các giải pháp như giảm thuế thu nhập cá nhân, hỗ trợ mua nhà ở xã hội, cung cấp dịch vụ tư vấn hôn nhân và gia đình, miễn giảm phí, mở rộng và phát triển các dịch vụ đưa đón, trông giữ trẻ với giá cả hợp lý…

Ông Trần Thanh Khang - Phó chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường 26, quận Bình Thạnh, TPHCM

Vợ chồng tôi cũng muốn sinh con thứ ba

Tôi cho rằng, việc không xử lý kỷ luật đảng viên sinh con thứ ba là vẹn tình, vẹn lý. Tôi từng thấy nhiều đồng nghiệp muốn sinh con thứ ba nhưng sợ bị kỷ luật, sợ ảnh hưởng đến thành tích của tập thể. Một người quen của tôi đã có 1 con, muốn có 3 con nên tính tới phương án kích trứng để sinh đôi trong lần mang thai thứ hai, nhưng không thực hiện được do chi phí đắt đỏ.

Vợ chồng tôi đều là cán bộ, công chức, vừa sinh con thứ hai. So với các cán bộ mới vào biên chế thì mức lương của vợ chồng tôi cũng đỡ hơn nhưng vẫn gặp khó khăn khi nuôi con. Trong thời gian tới, vợ chồng tôi định kiếm việc làm thêm để tăng thu nhập, khi kinh tế ổn định thì sẽ sinh thêm con thứ ba cho vui cửa vui nhà.

Bà Nguyễn Ngọc Thảo (Ban Tổ chức Thành ủy TP Cần Thơ)

Nhã Chân - Huyền Anh (ghi)