Không có giấy tờ tùy thân để… cưới vợ

Gặp chúng tôi, Nguyễn Trọng Thảo (H.Châu Đức, Bà Rịa-Vũng Tàu) buồn rầu kể: “Tôi sinh ra ở xã Gio Mỹ, huyện Gio Linh (Quảng Trị), vì nhà nghèo, cha mẹ ly hôn nên lưu lạc vào Đồng Nai. Cuộc sống khó khăn, tôi phải đi bán vé số kiếm sống. Do không có giấy tờ tùy thân, tôi từng bị Công an P.16, Q.8, TP.HCM tạm giữ. Nhiều lúc buồn và tủi thân lắm, muốn thăm nom bạn bè ở xa nhưng không có CMND, bằng lái để đi. Sau đó, tôi theo các ngư dân đi đánh bắt cá ngoài Vũng Tàu hai - ba tháng mới về một lần. Mọi việc rồi cũng qua, nhưng giờ muốn cưới vợ để ổn định thì tôi... bế tắc vì không thể đăng ký kết hôn”.

Cách đây ba năm, khi đang hành nghề đánh bắt cá trên biển, một người bạn của anh Nguyễn Trọng Thảo tâm sự: “Mới đi chơi Sài Gòn gặp một thằng giống mày lắm Thảo ơi. Tao tưởng mày lại gần vỗ vai định rủ nhậu nhưng nó quay lại nói không phải”. Vì trước đây từng nghe mẹ nói về người em song sinh của mình, do nhà nghèo nên cho người khác làm con nuôi, Thảo quyết định đi tìm em. Gặp lại Nguyễn Thanh Quảng, đứa em trai lưu lạc hơn 20 năm, giờ đang có việc làm ổn định tại một công ty thời trang ở TP.HCM, Thảo và mẹ cứ mừng mừng, tủi tủi. Biết được anh trai mình không có giấy tờ gì, Quảng đã lặn lội khắp nơi gõ cửa kêu cứu cho anh.

Anh Nguyễn Trọng Thảo (trái) vẫn sống trên thuyền mong sớm có giấy tờ tùy thân để vào bờ cưới vợ

Gặp được em, Thảo tiếp tục hành trình tìm cha và may mắn tìm ra ông Nguyễn Trọng Duy vẫn còn sống, hiện đã có gia đình mới tại Sơn Bình, huyện Châu Đức (Bà Rịa - Vũng Tàu). Ngày 20/7/2011, ông Duy ra xã làm tờ khai đăng ký việc nhận con là Nguyễn Trọng Thảo. Trạm y tế xã Gio Mỹ (Quảng Trị) cũng có giấy xác nhận “Thảo là con ruột của ông Nguyễn Trọng Duy và bà Võ Thị Gái, sinh ra tại trạm y tế xã Gio Mỹ ngày 27/4/1983” để Thảo làm thủ tục đăng ký giấy khai sinh trễ hạn tại UBND xã Sơn Bình.

Thế nhưng, sau khi Thảo nhận được giấy khai sinh thì chính quyền địa phương lại thu hồi, nguyên nhân, theo bà Đinh Thị Liễu - cán bộ tư pháp xã Sơn Bình: Ông Nguyễn Trọng Duy có trình bày tại xã, lúc nhỏ Thảo từng được mẹ làm giấy khai sinh ở Đồng Nai với cha là người chồng sau và đi học trên đó. Ông Duy cũng nhiều lần liên lạc với nơi ở cũ của anh Thảo để xin trích lục nhưng do cắt tách địa giới hành chính xã Bình Châu từ tỉnh Đồng Nai về Bà Rịa-Vũng Tàu nên hồ sơ gốc của Thảo đã thất lạc.

Một cán bộ Phòng Hộ tịch, quốc tịch (Sở Tư pháp TP.HCM) cho biết: trường hợp của anh Thảo, theo quy định thì việc nhìn nhận cha, con ruột thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND xã, phường - nơi cư trú của người được nhận (hoặc người nhận). Tuy nhiên, do trước đây mẹ anh Thảo đã ghi trên giấy khai sinh tên người cha kế, do đó thẩm quyền xác định cha con giờ thuộc về cơ quan tố tụng, mà phải có xảy ra tranh chấp thì tòa án mới thụ lý.

Như vậy, theo đúng trình tự, anh Thảo và cha ruột của anh phải nộp đơn ra Tòa án nhân dân huyện Châu Đức (Bà Rịa - Vũng Tàu) để xin được xác định cha con ruột, đồng thời anh Thảo phải đề nghị tòa án không công nhận quyền làm cha của người mà mẹ anh Thảo đã đăng ký trước đây. Từ cơ sở đó, tòa án mới xác định ông Nguyễn Trọng Duy và anh Nguyễn Trọng Thảo là cha con ruột, anh mới có cơ hội được nhập khẩu vào địa chỉ thường trú hiện nay của cha ruột để làm các giấy tờ tùy thân.

 Ngô Minh Trung