Không cần "ý tứ", Thổ Nhĩ Kỳ chơi "bài ngửa" với EU

Trên danh nghĩa chính thức thì không phải, nhưng trong thực chất thì Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa ra tối hậu thư cho EU liên quan đến thỏa thuận về giải quyết vấn đề người tị nạn.

Ngoại trưởng Thổ Mevlut Cavusoglu đã công khai yêu cầu EU đưa ra thời hạn cụ thể về việc miễn thị thực nhập cảnh cho công dân Thổ, nếu không thì nước này sẽ xem xét lại có nên tiếp tục thực hiện thỏa thuận hay không. Mặc dù không ấn định thời hạn cụ thể, nhưng ông Cavusoglu cho rằng nó có thể vào đầu hoặc giữa tháng 10.

Ngoại trưởng Thổ Mevlut Cavusoglu đã công khai yêu cầu EU đưa ra thời hạn cụ thể về việc miễn thị thực nhập cảnh cho công dân Thổ

Thỏa thuận ấy đã giúp EU chặn lại được dòng người tị nạn từ Syria và cơ bản kiểm soát được tình hình. Nếu Thổ không tiếp tục thực hiện nữa thì vấn đề người tị nạn chẳng khác gì quay trở lại từ đầu đối với EU. Trong thỏa thuận ấy, EU có cam kết sẽ miễn thị thực nhập cảnh cho công dân Thổ, nhưng đến nay EU không thực hiện vì cho rằng Ankara chưa đáp ứng đầy đủ 72 điều kiện của EU. Những gì mà Tổng thống Recep Tayyip Erdogan làm kể từ sau cuộc đảo chính Quân sự thất bại càng làm EU thêm ngần ngại.

Nếu như trước đây khi nói về vấn đề tị nạn ông Erdogan luôn tỏ thái độ nhún nhường trước EU để không gây căng thẳng giữa hai bên với mục đích EU sẽ sớm thông qua yêu cầu miễn thị thực cho người dân nước ông thì bây giờ gần như ông đã quyết định "chơi bài ngửa" với EU khi gần đây Thổ liên tục nhận được hậu thuẫn từ Nga.

Ông Erdogan đã rất nhanh nhạy khi nhận thấy tầm quan trọng của Thổ Nhĩ Kỳ đối với EU trong công cuộc ngăn chặn dòng người di cư vào Châu Âu, cũng như công cuộc chống khủng bố IS. Ông cũng đã tận dụng rât tốt cơ hội khi EU đang lo sợ mối quan hệ giữa Thổ và Nga sẽ là mối đe dọa lớn đối với Châu Âu để đưa ra đòn quyết định ép Eu hoặc phải miễn thị thực nhập cảnh vào EU là điều mà dân chúng ở Thổ mong đợi từ rất lâu nay hoặc Thổ sẽ trở thành đồng minh thân cận với Nga điều này cũng đồng nghĩa Phương Tây sẽ gặp nhiều trở ngại trong tương lai.

Thổ nhanh nhạy nắm thời cơ để ép EU phải đưa ra quyết định cuối cùng

Được biết, cách đây vài ngày ông Erdogan cũng thẳng thừng tỏ thái độ "không cần thiết" đối với Mỹ và EU, ông tỏ ra "khó chịu" với những thông điệp mà EU gửi đến cho Thổ Nhĩ Kỳ.

“Một số người cho chúng tôi lời khuyên. Họ tỏ ra lo ngại. Hãy lo chuyện của các bạn, tập trung vào vấn đề của các bạn”, ông Erdogan đã gửi đi thông điệp này tại phủ Tổng thống của mình, phàn nàn về việc không một viên chức nước nào đã tới thăm Thổ Nhĩ Kỳ kể từ khi vụ đảo chính xảy ra.

“Không có một ai tới gửi lời chia buồn với chúng tôi, không phải EU, không phải phương Tây”, ông Erdogan cho biết. “Và họ còn nói: Erdogan đã trở nên quá nóng nảy!”. Nhiều nước và lãnh đạo các nước không quan tâm tới nền dân chủ của Thổ Nhĩ Kỳ, tới cuộc sống và tương lai nơi đây nhưng lại lo lắng tới số phận của những kẻ phản bội không đáng làm đồng minh của chúng tôi”.

Còn về phía Nga, hai nhà lãnh đạo dự tính sẽ có cuộc gặp mặt trực tiếp được tổ chức tại St. Petersburg vào ngày 9/8 tới. Đây là cuộc họp mặt trực tiếp đầu tiên giữa Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan và người đồng cấp Nga Putin, kể từ khi mối quan hệ song phương giữa hai quốc gia bị ảnh hưởng nghiêm trọng, sau vụ máy bay chiến đấu của Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Su-24 của Nga hồi tháng 11 năm ngoái. Đây là tín hiệu đáng mừng và được coi như dấu mốc xóa tan sự "giận dỗi" giữa hai bên bấy lâu nay.

Hơn nữa, mới đây, Tổng thống Erdogan đã trịnh trọng mời Tổng thống Putin sẽ cùng tham gia theo dõi trận đấu bóng đá giao hữu đặc biệt giữa hai nước để tiến trình "bình thường hóa quan hệ" giữa Nga và Thổ có thể được thúc đẩy nhanh hơn. Trận đấu dự tính được tổ chức tại  Antalya, thành phố xinh đẹp của Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 9/8. Việc chọn Antalya làm địa điểm thi đấu còn mang một thông điệp ý nghĩa mà Ankara muốn gửi tới Moscow. Trước khi quan hệ hai nước rơi vào tình trạng căng thẳng, Antalya là điểm đến ưa chuộng nhất đối với các du khách từ Nga. Hiện có khoảng 40.000 công dân Nga thường trú tại Antalya.

Đây được coi như một nước đi khôn ngoan nhưng cũng đầy "phũ phàng" của ông Erdogan đối với Châu Âu. Thay vì mãi giữ vai trò "tốt nhỏ" trong bàn cờ của EU, ông Erdogan đã mạnh mẽ đi theo con đường riêng của mình để giúp Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định vai trò của mình với phương Tây, và điều này đã giúp EU nhận ra vai trò quan trọng thật sự của Thổ bấy lâu nay.

Tiêu Giao