Không biết bổ thế nào, mẹ vẫn cho con ăn 'kẹo dinh dưỡng'

“Kẹo dinh dưỡng” bổ sung vi chất?

Nhiều bà mẹ rỉ tai nhau mua kẹo ngoại nhập từ Mỹ, Đức, Úc, Nhật, với hy vọng bổ sung dưỡng chất cho con, nhất là với trẻ biếng ăn. Một số nơi xếp các loại kẹo bổ sung vitamin, khoáng chất vào nhóm “kẹo dinh dưỡng” gồm đủ loại, mẫu mã, nguồn gốc khác nhau.

Chị Thanh (34 tuổi) dắt theo hai con gái 4 và 6 tuổi cho các bé chọn kẹo ở cửa hàng Vitamin House, đường Hai Bà Trưng, Q.3, TP.HCM. Hai bé chọn ngay kẹo cứng, kẹo dẻo có kết hợp đồ chơi bắt mắt như: kẹo son môi Babier, kẹo công chúa Elsa, kẹo ngựa Pony,… giá từ 35.000 đồng/món.

Trẻ bị hấp dẫn trước "rừng" kẹo ngoại bổ sung vitamin với đủ màu sắc, hương vị.

Chị Thanh mua thêm kẹo hương vị dâu, cam, nho, đào, táo,… giá 60.000 đồng/hộp, nói “để bổ sung thêm vitamin cho bé”. Trên nhãn các sản phẩm này có dòng chữ “multi Vitamin”, được nhân viên giới thiệu là “kẹo nhập khẩu từ Đức, không chứa chất bảo quản, hóa học và đặc biệt bổ sung vitamin C từ các loại trái cây thiên nhiên”.

Cửa hàng này bày bán đủ loại bánh kẹo, sô cô la, snack nhập khẩu, như kẹo dẻo vitamin Gummy Vites của Mỹ giá 520.000 đồng; kẹo vitamin C Orihiro từ Nhật giá 190.000 đồng/gói, với lời giới thiệu “viên uống bổ sung Vitamin Multi Orihiro dưới dạng kẹo nhai với hương bưởi, chứa 11 vitamin và 6 khoáng chất”. 

Cửa hàng Kẹo Mỹ, đường Phan Đình Phùng, Q.Phú Nhuận, bày bán đủ loại kẹo, kẹo đồ chơi hấp dẫn trẻ, giá từ 60.000 - 800.000 đồng/món, xuất xứ Mỹ với lời giới thiệu “kẹo có bổ sung vitamin, bé ăn rất tốt”. Khách có thể gọi điện chọn loại kẹo cần mua, hàng được giao tận nơi.

Siêu thị hàng ngoại WowMart (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) bán kẹo Kids Smart, xuất xứ Úc, bổ sung vitamin D3 cho bé, giá 240.000 đồng/hộp 60 viên, nhãn ghi “Vitamin D3 500 IU, help support Calcium... strong bones” (vitamin D3 giúp tổng hợp canxin, xương chắc khỏe). Người bán còn giới thiệu kẹo trên nhãn ghi “Nature’s Way Kids Smart Complete Multi Vitamin & Fish Oil” giá 310.000 đồng/hộp 50 viên, xuất xứ Úc và cho biết “kẹo cung cấp Omega 3 và hàm lượng DHA cao giúp chức năng não trẻ khỏe mạnh, tăng cường thị giác và hệ thần kinh cho trẻ”.

Nhiều trang mạng, facebook cá nhân cũng chào bán đủ loại “kẹo dinh dưỡng”. Tại trang organicfood.com.vn, riêng kẹo bổ sung vitamin có đến 15 sản phẩm khác nhau, xuất xứ Nhật, Mỹ, giá từ 150.000 - 690.000 đồng/hộp. Ngoài ra, còn có các loại kẹo bổ sung Omega 3, DHA, EPA,… Trang hangngoainhap.com.vn cũng bán kẹo Gummy Vites giảm giá từ 540.000 đồng còn 450.000 đồng/lọ gồm 275 viên kẹo dẻo đủ vị, đủ sắc màu và quảng cáo “cung cấp vitamin A, C, D, E, B6, B12… và các khoáng chất axit folic, biotin, iod, kẽm, choline… giúp trẻ nâng cao hệ miễn dịch”...

Một số bà mẹ cho rằng, thấy trên nhãn sản phẩm ghi chữ vitamin hay multi vitamin, DHA, Omega 3... thì hiểu là kẹo bổ sung những chất này. Chưa kể, hương vị kẹo rất thơm ngon, như vị trái cây tươi nên trẻ rất thích ăn, các bà mẹ không phải ép con uống siro vitamin. Một bà mẹ cho biết: "Con thích ăn nên mua cho con ăn, bổ sung dưỡng chất vì chúng lười ăn quá, nhất là không chịu ăn rau củ quả, sợ thiếu chất".

"Bổ sung" bừa bãi gây ngộ độc gan

Điểm chung của các loại kẹo nhập khẩu được nơi bán gọi “kẹo dinh dưỡng” là kẹo có hương vị trái cây thơm ngon, màu sắc, hình dáng bắt mắt, hấp dẫn trẻ, giá cao. Thông tin trên nhãn chủ yếu là tiếng Anh, Nhật, Hàn..., không có nhãn phụ tiếng Việt theo quy định. Nhiều nơi chào bán kẹo là hàng xách tay, nguồn gốc xuất xứ sản phẩm không rõ ràng.

Một trong những loại kẹo bổ sung vitamin trẻ rất thích ăn nhưng từng bị thu hồi vì vượt ngưỡng khuyến cáo.

Các nơi bán giải thích “dán nhãn tiếng Việt khách không tin là kẹo nhập khẩu chính hãng, sẽ không mua”. “Vậy khách dựa vào đâu để biết thông tin về thành phần, hàm lượng dinh dưỡng, chỉ tiêu chất lượng của sản phẩm?”, câu trả lời của nhân viên bán hàng là “Tụi em giải thích cho khách”. Như vậy, thông tin về “kẹo dinh dưỡng” bổ sung vitamin, khoáng chất đều dựa vào nơi bán giới thiệu, tư vấn, người mua khó kiểm chứng.

Theo khuyến cáo của các bác sĩ, kẹo có chứa đường, dễ gây sâu răng nếu trẻ ăn nhiều và vệ sinh răng miệng không đúng cách, nhất là các loại kẹo dẻo dễ bám dính vào răng, khó vệ sinh. Chưa kể, vì nghĩ là kẹo, nhiều trẻ ăn nhiều mà không có sự kiểm soát của phụ huynh, ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe trẻ.

Theo phân tích của BS.Lê Kim Huệ - nguyên Trưởng khoa truyền thông, Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM, điều quan trọng là phải xác định được thành phần kẹo gồm những gì, hàm lượng vitamin, khoáng chất, Omega 3, DHA,... nếu có thì bao nhiêu. Trẻ ở độ tuổi nào, cơ thể thiếu hụt chất gì, cần bổ sung bao nhiêu, theo cách nào,... đều cần có sự thăm khám, tư vấn của bác sĩ chuyên môn, phụ huynh không nên tự bổ sung vitamin, khoáng chất cho trẻ một cách bừa bãi.

“Vitamin A, D, E, K không tan trong nước, chỉ tan trong chất béo, nếu trẻ ăn nhiều kẹo có những vitamin này sẽ dẫn tới tình trạng các vitamin trữ lại, tồn đọng trong gan gây ngộ độc cho trẻ. Ngay cả vitamin C dù tan trong nước, thải ra đường nước tiểu cũng không nên bổ sung cho trẻ vô tội vạ, mà cần tuân thủ theo liều lượng chỉ định, khuyến cáo của bác sĩ sau khi thăm khám cho trẻ”, BS.Huệ nhấn mạnh.

Theo bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng, Bệnh viện Nhi Đồng 2, TP.HCM, Omega 3 là axit béo, dễ bị biến chất trong môi trường bảo quản, nhiệt độ không đảm bảo. Cung cấp cho trẻ đủ vitamin từ thực phẩm đa dạng hàng ngày là tốt nhất, không cần phải bổ sung.

Đối với trẻ bị suy dinh dưỡng, chậm lớn hay trẻ sau giai đoạn bị bệnh (nhiễm khuẩn, ho, tiêu chảy...), việc bổ sung vitamin là cần thiết. Song, trẻ phải được bác sĩ khám, chỉ định bổ sung đúng liều. Trong khi nhiều loại kẹo quảng cáo bổ sung vitamin nhưng hàm lượng vitamin có trong kẹo là bao nhiêu không được ghi rõ.

Nếu muốn bổ sung vitamin cho trẻ bằng kẹo có chứa vitamin, phụ huynh phải biết rõ hàm lượng vitamin trong mỗi viên kẹo, trẻ được ăn tối đa bao nhiêu viên mỗi ngày. Không nên nghĩ đơn giản là kẹo nên cho con ăn thỏa thích, không bổ dưỡng mà còn gây hại cho trẻ.

Nguyễn Cẩm