Không “ăn” đồng nào, vẫn bị tuyên tội tham ô

Hội đồng xét xử (HĐXX) phiên phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM vừa tuyên hủy án sơ thẩm của TAND tỉnh Đồng Nai, giao hồ sơ cho viện KSND tỉnh này điều tra lại vì chưa chứng minh được hành vi đồng phạm “tham ô tài sản” của bị cáo Đỗ Quang Khôi, SN 1982, nguyên nhân viên bảo hiểm xã hội (BHXH) thị xã Long Khánh, Đồng Nai.

“Tham ô… số âm” vẫn bị bảy năm tù

Theo cáo trạng số 29/ VKS-P1 ngày 20/4/2015 của Viện KSND tỉnh Đồng Nai, trong khoảng thời gian từ 10/9/2009 đến 1/4/2010, Khôi có ký tên trong mục “người nhận tiền” trên 12 tờ séc do Nguyễn Thị Thanh Lan (SN 1979, nguyên kế toán trưởng BHXH thị xã Long Khánh, đã bị xử 15 năm tù vào năm 2013) dùng mộc và chữ ký giả Trần Bá Đạt (nguyên giám đốc BHXH, đã bị xử tù) ký khống trên nhiều bảng kê chi tiền của ngân hàng để rút và chiếm đoạt trên 2,7 tỷ đồng. Cáo trạng xác định số tiền Khôi liên quan trong vụ Lan tham ô là 376 triệu đồng.

Cơ quan chức năng kết luận Khôi nể nang nên ký trên 12 tờ séc giúp Lan chứ không hưởng lợi vật chất, đồng thời trong khoảng thời gian từ 10/9/2009 đến ngày 1/4/2010, BHXH thị xã Long Khánh không hề phát hiện bất cứ sai phạm nào của Lan. Khôi và Lan cũng không có sự câu kết. Trong 12 tờ séc có chữ ký của Khôi, có bốn tờ séc tiền mặt ký theo sự phân công của cơ quan. Việc nhận, đếm tiền là do Lan tự thực hiện.

Tại phiên tòa sơ thẩm (ngày 8, 9 và 10/9/2015), luật sư (LS) Nguyễn Thị Thúy Hường thuộc Văn phòng LS Nguyễn Văn Hậu & cộng sự chỉ ra nhiều mâu thuẫn như: việc tính toán số tiền phạm tội của bị cáo Lan liên quan đến Khôi không chính xác, thiếu tính thuyết phục; Viện KSND tỉnh Đồng Nai không trừ số tiền bị cáo Lan đã giả chữ ký của Khôi để chiếm đoạt, không trừ số tiền Lan nộp về BHXH Long Khánh; kiểm sát viên tại tòa sơ thẩm tự ý đính chính mốc thời gian trong cáo trạng về khoản tiền 1,6 tỷ đồng...

“Đã tham ô thì phải số dương, ở đây sau khi cộng trừ đúng số tiền vào những ngày bị cáo Lan nộp vào tài khoản BHXH thì tổng số tiền liên quan đến bị cáo Khôi là “âm” gần 1,2 tỷ đồng, như thế thì sao gọi là tham ô? Thế nhưng, HĐXX phiên sơ thẩm TAND tỉnh Đồng Nai vẫn dựa vào bản cáo trạng thiếu khách quan nêu trên để xử bị cáo Khôi bảy năm tù tội tham ô tài sản”, LS Hường nói.

Bị cáo Khôi bị áp giải tới phiên phúc thẩm TAND cấp cao tại TP.HCM để xét xử

Quá nhiều sai sót trong cáo trạng

Cũng theo LS Hường, bản cáo trạng truy tố bị cáo Khôi quá nhiều sai sót không chỉ về các ký hiệu séc, các số tiền liệt kê thiếu, trừ thiếu, các tình tiết quan trọng không được ghi nhận mà còn sai sót cả về nhân thân của bị cáo Khôi cũng như các bị cáo khác. Không những vậy, đại diện Viện KSND tham gia phiên tòa đã tự cho mình quyền đính chính những sai sót trong cáo trạng, nhất là đối với số tiền 1,6 tỷ đồng mà bị cáo Lan đã nộp vào ngày 31/3/2010, xâm phạm nghiêm trọng quyền lợi hợp pháp của bị cáo Khôi.

Việc tự cho quyền đính chính ngay tại tòa sơ thẩm là không đúng nhiệm vụ, không đúng quyền hạn được quy định tại điều 37 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003. Bởi kiểm sát viên không có thẩm quyền ban hành quyết định truy tố mà chỉ có quyền đọc cáo trạng, quyết định của Viện KSND liên quan đến việc giải quyết vụ án. Còn tòa cấp sơ thẩm đã cố tình bỏ qua, không xem xét đến việc Lan nhiều lần giả chữ ký của Khôi để thực hiện hành vi phạm tội, như vậy đã làm sai lệch bản chất của vấn đề và không khách quan.

Từ những luận cứ trên, LS Hường đề nghị không truy tố tội đồng phạm của bị cáo Khôi. Trước những mâu thuẫn trong vụ án, HĐXX tòa phúc thẩm nhận định: trong hồ sơ vụ án, tại tòa sơ thẩm, lời khai của Lan, Khôi và các tài liệu khác đều thể hiện chưa có căn cứ chứng minh Khôi có bàn bạc với Lan; chưa có căn cứ chứng minh Khôi biết Lan chiếm đoạt số tiền trên nhưng vẫn giúp sức. Khôi không hưởng vật chất từ Lan.