Khóa học nào để gìn giữ hôn nhân?

Có nhiều cuộc hôn nhân, khi chết đi rồi, mà nạn nhân còn chưa kịp hiểu tại sao. Giá mà trong tất cả chúng ta, ai cũng biết cách tìm ra bệnh của cuộc hôn nhân của mình, đưa đi điều trị cho đến nơi đến chốn.

Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với Tiến sĩ tâm lý Phan Trị Huyền Trân (Dr.Pepper) – một chuyên gia về trị liệu - về chứng bệnh, cách định bệnh, trị bệnh trong hôn nhân.

Tiến sĩ tâm lý Phan Thị Huyền Trân

Là một chuyên gia về trị liệu, đặc biệt là trị liệu hôn nhân, bạn có thể giúp mọi người nhìn lại cuộc hôn nhân hiện tại của mình và tự định bệnh được không?

Chị có thể dùng từ “bệnh” trong ngoặc kép được không ạ? Để cho mọi người dễ hình dung hơn, không đưa mọi người quá sa đà vào những thứ khác được cho là bệnh. Còn tôi, tôi không gọi các trở ngại mà hôn nhân gặp phải là bệnh, tôi cho rằng đấy là một VẤN ĐỀ. Vấn đề được viết hoa, được tô đậm để tất cả chúng ta đều thấy nó quan trọng, rất quan trọng.

Thực tế, ai cũng biết cuộc hôn nhân của mình đang có-một-cái gì-đó không ổn. Mà đó là điều gì thì hình như tất cả lại rất mơ hồ. Bao nhiêu năm trị liệu hôn nhân, bao nhiêu cặp vợ chồng đã ngồi đấu khẩu trước mặt tôi, tôi rất tự tin để nói rằng, “bệnh” trong hôn nhân chúng ta gặp phải là không-hiểu-nhau. Bạn có thể kể bao nhiêu câu chuyện về hôn nhân của mình. Bạn có thể vanh vách lên án bạn đời của mình. Bạn có thể luận bệnh cuộc sống vợ chồng của mình cả ngày dài. Thì, chung quy cũng là KHÔNG HIỂU NHAU, giao tiếp không có và không trao được cho nhau đúng cái tâm lý cần.

Và, những cuộc hôn nhân “không hiểu nhau” ấy cần phải được mang đi trị liệu hết?

Trước hết, chúng ta cần phải biết được mình đang “không hiểu nhau” ở đoạn nào của chuỗi cảm xúc mà mình từng gắn kết ấy. Có khi nào chị nhìn cuộc hôn nhân của mình và tự hỏi: tại sao lúc này nó lại ra như thế này, vậy tại sao trước kia lại tốt đẹp như vậy? Thực tế, ở một giai đoạn nào đó của cảm xúc, vợ chồng bỗng dưng khó hiểu nhau.

Đôi khi chỉ là những việc bé cỏn con thường ngày, họ cũng không thể hiểu được nhau. Ảnh minh họa

Muôn hình vạn trạng những đoạn khiến hôn nhân của mình gặp vấn đề. Là vợ chồng không tìm được tiếng nói chung, nhàm chán, ở gần nhau không biết nói gì, là họ không còn muốn giao tiếp với nhau bằng ngôn ngữ bình thường nhất của người, là họ không còn thấy hứng khởi trong đời sống tình dục, là họ cảm thấy người kia mòn trong mắt mình, là khi lòng họ vẫn còn những xao xác của ngày xưa, là khi gia đình hai bên can thiệp quá sâu vào đời sống của họ... Những thất vọng, tổn thương sau va chạm khi sống chung vì khác biệt tư duy, về tiền bạc, cách dạy con, quan niệm sống, tính cách… Nhiều lắm, rất nhiều những đoạn khiến hai con người ấy không hiểu nhau.

Theo tôi, nếu thực lòng cả hai vợ chồng đều không có ý bước ra khỏi cuộc hôn nhân của mình. Tôi nghĩ mọi người nên nhìn nhận lại cuộc hôn nhân của mình một cách nghiêm túc. Và chúng ta ra tay điều chỉnh. Điều chỉnh hôn nhân của mình, tránh để nó sa vào những sai lầm nối tiếp sai lầm, tìm một lối đi chung cho mọi thứ tốt đẹp hơn. Ấy là trị liệu.

Nếu điều chỉnh kịp thời những trục trặc rồi cũng qua. Ảnh minh họa

Mục đích hướng đến của trị liệu hôn nhân là “nuôi dưỡng lại yêu thương” nghe có phù phiếm quá không? Ý của tôi là rất khó đấy…

Không khó đâu ạ. Quan trọng là chúng ta tìm ra bệnh. Chúng ta cần áp dụng đúng tâm lý, đúng thủ thuật và đúng những kỹ năng để vợ chồng giao tiếp với nhau, để cư xử trong chính nhà mình. Chỉ từ trong ngôi nhà của mình, áp dụng các liệu pháp đúng chắn chắn sẽ mang lại những hiệu quả tốt nhất.

Nuôi dưỡng lại yêu thương cần rất nhiều sự hợp tác của hai vợ chồng, sự mạnh dạn rũ bỏ những ấm ức vốn đã ở trong tâm trí từ rất lâu. Chứ khi về nhà, lòng mỗi người cứ ghim một chuỗi những nặng nề, thì khó thật đấy ạ.

Có nhiều cặp vợ chồng khi tìm đến tôi, họ đã không còn với nhau một cảm xúc nào, cả về thể xác và tinh thần, nhưng họ ở ở chung với nhau vì con cái. Với cuộc sống hiện tại này, những cặp vợ chồng ấy nhiều vô kể.

Hãy tìm cảm xúc đồng cảm, chung đụng từ một mối quan tâm chung, sau đó lan tỏa ra. Ảnh minh họa.

Giải pháp của tôi là gì? Tôi sẽ hướng dẫn họ cách chạm vào nhau, cách nhìn vào nhau… Chạm và nhìn như thế nào để khơi gợi lại trong họ những yêu thương, những đụng chạm nhiều cảm xúc của xưa cũ. Điều ấy, trong trị liệu gọi là điều khiển tâm trí, mình cứ nhìn một vật nào đó, nhìn mãi, nhìn mãi và tự trong mình mình nghĩ rằng mình yêu thương vật ấy… tình yêu sẽ nở hoa. Nói như vậy, để hiểu rằng, để nuôi sống lại tình yêu không khó, quan trọng là chúng ta làm đúng cách.

Tôi nghĩ rằng, khi họ muốn chữa trị, nghĩa là họ vẫn còn muốn giữ lại cho mình một cuộc hôn nhân. Điều tôi muốn nói với các cặp vợ chồng ấy là nên xem lại chất lượng cuộc sống của mình, rõ ràng đó không phải là chất lượng sống họ muốn. Một cuộc sống mà sự lạnh nhạt kéo dài triền miên, phòng ai nấy ngủ, mâm ai nấy ăn. Hôn nhân mà không cùng nhau, quả là một cuộc sống đáng sợ.Với những cặp vợ chồng, xem sự lạnh nhạt là chuyện hiển nhiên. Họ sẽ được trị liệu như thế nào?

Cuộc trị liệu cho hôn nhân thường sẽ dài, cần cả hai vợ chồng ngoài việc hợp tác, cần có đủ kiến thức và nghị lực. Thường tôi sẽ cho các cặp vợ chồng ấy một kế hoạch, được gọi là “30 ngày nuôi dưỡng yêu thương”, trong đó tôi liệt kê tất cả những nơi cần đến, cần nói với nhau những gì, cần nghĩ gì, nuôi dưỡng lại những ký ức đẹp…

Mọi thứ đều cần cả hai hợp tác để trị liệu thành công… Tôi nghĩ rằng, nếu vợ chồng hợp tác, nghĩa là họ đã không mâu thuẫn nhau rồi…

Không có tình yêu nào là không dẫn đến sự nhàm chán nếu người trong cuộc không biết giữ lửa. Vấn đề mà mọi người trong chúng ta gặp phải ở đây là thiếu kiến thức. Kiến thức để đọc cuộc hôn nhân của mình. 

Như tôi đã nói, một vấn đề hiểu nhầm nho nhỏ có thể bị xé ra rất to. Và từ vết xé ấy, nếu không kiểm soát tốt, sẽ như vết dầu loang dần loang dần. Kiểm soát, ấy là kiến thức mà chúng ta cần phải học hoặc phải trị liệu đấy.

Và thêm một ý nữa ở đây, trong cuộc sống hôn nhân, vai trò của người đàn ông rất quan trọng. Chẳng hạn, khi người đàn ông thấy vợ của mình không còn đẹp nữa, nhưng họ không biết làm như thế nào, họ chỉ làm cho cái xấu ấy ngày càng xấu thêm lên. Tôi chia sẻ với các bạn câu chuyện của tôi, khi chồng tôi nói rằng tôi xấu, tôi chỉ đề nghị chồng tôi làm sao giúp tôi bớt xấu điều ấy đi. Hãy tìm lấy điểm xấu khiến mình mất cảm xúc và cùng vợ làm cho nó đẹp lên, đấy cũng là một cách để trị liệu.

Thay vì chỉ chê bai, hãy khiến người vợ bớt xấu ở những điểm xấu. Ảnh minh họa

Sai lầm của tất cả chúng ta là tự cho mình biết tất cả mọi thứ, tự mình có thể chữa khỏi những xáo trộn trong cuộc sống của mình, nhưng chúng ta không hình dung hết được những hậu quả sẽ xảy ra làm hỏng cuộc sống của mình. 

Tình yêu là nền tảng nhưng không đủ cho một hôn nhân hạnh phúc nếu thiếu kiến thức tâm lý. Bạn đã chuẩn bị cho sự nghiệp của mình bằng rất nhiều khóa học, đọc sách, tham gia hội thảo, bằng cấp, chứng chỉ… thì với cuộc hôn nhân một đời của mình, bạn đã trang bị những gì?

Điều trớ trêu là chúng ta nhận ra nhu cầu phải học hỏi trong các lĩnh vực khác nhưng lại không nhận ra nhu cầu cần trang bị kiến thức tâm lý học trước khi bước vào hôn nhân. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi thấy mọi người thành công trong sự nghiệp hơn là hôn nhân hạnh phúc.

Để một người không bao giờ rời xa bạn là hãy cho họ những giá trị họ cần. Những cặp vợ chồng cần những kiến thức tâm lý học quan trọng nhất để có thể hiểu bạn đời của mình cần gì, bản thân mình cần gì và cho nhau lại thật đúng. 

Đoàn Tâm