Khi tuổi thơ được "phát sóng trực tuyến"

Nở rộ trên YouTube thời gian gần đây, trào lưu sản xuất vlog gia đình đòi hỏi sự cân nhắc thận trọng của các bậc cha mẹ

Thời khắc Tripp Ellis ra đời, ngày 18/12/2008, một nữ y tá đội mũ Giáng sinh niềm nở đặt cậu vào lòng người mẹ vừa vượt cạn thành công. Lora trìu mến ngắm nhìn con trai trong khi lau vội giọt nước mắt hạnh phúc. Qua YouTube, hơn 5,2 triệu người xem từ khắp nơi đã cùng cô chứng kiến giây phút khó quên ấy.

Về sau, vô số đoạn nhật ký bằng video (vlog) ghi lại đời sống thường nhật của gia đình Ellis được Lora đăng thường xuyên lên trang web chia sẻ video lớn nhất thế giới.

Ngày cuối cùng của năm 2009, camera lưu lại cảnh Tripp bước những bước đi chập chững đầu đời. Tháng 12/2011, lần đầu đến công viên trò chơi Disney World, cậu bé phấn chấn hô to “Vui quá” trước ống kính máy quay. Tháng 3/2019, dù đạt điểm cao nhất trong chuyến chơi gôn mini cùng cả gia đình, Tripp không tỏ ra khoe khoang về thành tích.

Một thập niên trước khi Tripp được sinh ra, năm 1998, hãng Paramount phát hành The Truman Show. Bộ phim chính kịch kinh điển xoay quanh Truman Burbank (Jim Carrey thủ vai), một người đàn ông bị bí mật ghi hình từ khi vừa chào đời. Những chiếc camera âm thầm dõi theo từng bước đi, sinh hoạt thường nhật của Truman, tập hợp thành một chương trình truyền hình phục vụ hàng triệu khán giả. Đạo diễn phim, Peter Weir, đã có lúc gọi The Truman Show là “một tác phẩm nguy hiểm” vì ông không kỳ vọng bất kỳ ai trải qua cuộc sống như Truman. 

Dẫu vậy, sự phát triển lớn mạnh hiện thời của YouTube lẫn hàng loạt show truyền hình thực tế ăn khách trên toàn cầu đang thúc đẩy chúng ta đón nhận ý tưởng “phát sóng đời tư”. Giờ đây, tại phương Tây, hàng trăm gia đình tương tự nhà Ellis có sở thích đăng tải các vlog phản ánh cuộc sống riêng lên internet. Thế nhưng, trái ngược với The Truman Show, họ muốn tiếp cận trào lưu này bằng góc nhìn tích cực và thận trọng, đặc biệt là những người mẹ trẻ.

“Mối duyên” tình cờ với YouTube 

Lora và Tripp trong một shot ảnh quảng bá cho kênh YouTube của gia đình

Không giống Truman, những đứa trẻ như Tripp không bị lừa dối để đứng trước camera. Các em tiếp cận thế giới mạng điện tử từ nhỏ và cũng ý thức rõ về việc đang được vô số khán giả trực tuyến quan sát hằng ngày. “Cháu nghĩ điều này rất tuyệt” - Tripp, hiện sắp bước sang tuổi 14, chia sẻ. Trông khỏe khoắn với mái tóc đen cắt ngắn và chiếc áo thun đơn giản, cậu bé nay đã dạn dĩ hơn mỗi khi được ghi hình.

Khi được hỏi về lý do gia đình cậu nổi tiếng nhanh chóng trên internet, Tripp nói: “Mọi thứ đều diễn ra rất thật. Mọi người trong gia đình cháu không bao giờ giả vờ trước máy quay”. 

Gia đình Ellis sinh sống tại đảo Amelia, Florida (bờ Mỹ). Kênh YouTube họ cùng quản lý - LoraAndLayton - thu hút 276.000 người đăng ký. Phần lớn khán giả của kênh là phụ nữ độ tuổi 18-40.

“Tôi luôn đam mê quay phim” - Lora (33 tuổi) tiết lộ. Chịu ảnh hưởng từ người ông quá cố, một nhà quay phim nghiệp dư, cô mua chiếc camera đầu tiên ở tuổi 11 bằng tiền tiết kiệm. Từ đó, Lora có thói quen ghi lại mọi sự kiện, khoảnh khắc thú vị xung quanh cô. 

Năm 2006, cô bắt đầu đăng vài đoạn video ngắn vui nhộn lên YouTube. Hai năm sau, bà mẹ trẻ ghi hình quá trình mang thai đứa con đầu lòng và chia sẻ trực tuyến nhằm cập nhật đến người thân ở phương xa.

Khi kênh YouTube bất ngờ lôi cuốn nhiều khán giả hơn, Lora xem đây như một cơ hội “tương tác, hỗ trợ tinh thần những người mẹ khác”. Cô cho biết, bản thân thích trải nghiệm công việc liên quan đến sáng tạo. Việc biên tập video giúp Lora tĩnh tâm trở lại giữa nhịp sống bận rộn. “Tôi nghĩ nhiều điều chúng ta chứng kiến hiện nay qua báo đài, internet khá bi quan. Tôi hy vọng có thể góp một phần nhỏ tạo cảm hứng sống tích cực cho người xem”. 

Cân nhắc giữa lợi và hại 

Katherine khi vừa hạ sinh con gái út Piper Killen

Nếu nhà Ellis sớm đón nhận sự hiện diện thường trực của máy quay phim, cô bé Zoe Killen - bằng tuổi Tripp - từng bỡ ngỡ khi lần đầu được mẹ ghi hình giữa lúc đang chơi đùa cùng em gái Piper. “Khi ấy, cháu không biết vật thể màu đen kỳ lạ đó là gì”. Gia đình Killen, sống ở bang Alabama, sở hữu một kênh YouTube chuyên đăng những đoạn vlog về chủ đề gia đình với gần 50.000 người đăng ký (chủ yếu là phụ nữ trẻ). “Ban đầu cháu nghĩ mọi người từ khắp nơi đang xem mình làm gì hôm nay. Cảm giác đó thật kỳ diệu. Tuy nhiên lâu dần, cháu đã thấy quen” - Zoe nói.

Người mẹ 35 tuổi Katherine Killen yêu thích quay phim và chia sẻ các khoảnh khắc đời thường vui tươi của hai con gái. Chiếc camera trở thành một phần gắn liền với gia đình cô, cũng là phương tiện tăng cường giá trị kết nối nơi thế giới mạng. Katherine từng nhận bức email xúc động từ một người hâm mộ, bày tỏ rằng những video cô đăng đã tạo động lực để họ “vượt qua giai đoạn khủng hoảng tinh thần trầm trọng”.

Dù có lúc e dè khi được bạn bè biết đến nhiều hơn nhờ internet, Zoe vẫn trân trọng không ít kỷ niệm đáng nhớ với khán giả YouTube, chẳng hạn như cuộc gặp gỡ tình cờ cùng một người hâm mộ khuyết tật tại một nhà hàng. Cô bé vẫn giữ món đồ chơi thủ công xinh xắn do một vị khán giả khác làm tặng cách đây bảy năm.   

Chân dung gia đình Ellis

Song song đó, Katherine nhận thức rõ, sản xuất vlog đồng thời là công việc. Ghi hình một số video tài trợ là cách cô tích cóp chi phí trang trải cuộc sống. Hai con gái Zoe và Piper luôn thấy tự hào khi có thể giúp mẹ kiếm thêm thu nhập qua YouTube.                      

Mặt khác, nếu nhìn nhận sai lệch, những đoạn phim gia đình gần gũi có thể mang tính cưỡng ép hoặc bị hiểu lầm. “Trong quá khứ, đôi khi tôi đã hành xử thiếu tế nhị dưới tư cách một người mẹ. Vì gia đình, tôi đang nỗ lực hoàn thiện mình” - Katherine đề cập đến lần ghi hình con gái Zoe sợ hãi khi phải đến bệnh viện. Rút kinh nghiệm, Katherine bắt đầu hỏi ý kiến Zoe và Piper nhằm đảm bảo sự đồng thuận từ hai con trước mỗi kế hoạch quay phim. Cô chia sẻ, hạnh phúc và niềm vui của gia đình là ưu tiên hàng đầu. 

Về phần gia đình Ellis, từ hơn một năm qua, mọi hoạt động trên YouTube đang tạm gác sau khi quá nhiều bình luận độc hại xuất hiện đột ngột. Nhằm giữ an toàn cho các con, Lora quyết định tạm ngưng sản xuất video. 

Zoe và Piper có chung nỗi lo ngại về mặt trái của sự nổi tiếng. Dẫu vậy, gia đình Killen vẫn kỳ vọng việc sẻ chia các khoảnh khắc cuộc sống thú vị qua thế giới mạng sẽ giúp mọi người giảm mệt mỏi, thêm phấn chấn. Khác với nhân vật Truman Burbank mang một đoạn kết đầy ưu tư trên màn bạc, “những đứa trẻ của YouTube” ngày nay đang đối diện hiện thực bằng đôi mắt tích cực, cởi mở.

“Nghĩ rằng có thể giúp ai đó thấy vui vẻ sau khi xem vlog khiến cháu ấm lòng. Đây là mục đích gia đình cháu muốn duy trì, để giúp người xem thấy vui và được chào đón” - Zoe bày tỏ. 

 Như Ý (theo RollingStone)