Nhập nhằng nguồn gốc
Trên một số diễn đàn lamchame, webtretho… không khó để thấy một số nickname rao bán bột collagen: “Mình còn vài túi bột collagen không xài đến cần chia lại, mua lẻ cũng có”. Liên hệ số điện thoại 01264067… người bán cung cấp, chúng tôi được hẹn lấy bột trên đường Phan Văn Hớn (H.Hóc Môn). Cô gái bán hàng cho biết mình có người thân ở nước ngoài, lâu lâu gửi bột collagen về nhưng không uống được nên bán lại.
Sản phẩm mà người này đưa chúng tôi xem có giá 180.000 đ/100g, gồm hai loại: collagen trà xanh (túi bột màu xanh) và collagen việt quất (túi bột màu tím), được đựng trong bao nilon trắng có khóa kéo, bên ngoài không có bất kỳ thông nào ngoài các dòng chữ người bán tự ghi: “Bột collagen trà xanh, xách tay của Nhật, địa chỉ: ấp Tiền Lân, xã Bà Điểm, H.Hóc Môn”, “Bột collagen Jelly việt quất, xuất xứ Mỹ, chứa 77,500mg collagen”.
|
Bột collagen xá rao bán trên mạng, tại chợ Kim Biên đều nhập nhằng về nguồn gốc. |
Theo người bán quảng cáo, đây là hai dòng sản phẩm được ưa chuộng nhất vì vừa dùng làm mặt nạ giúp đẹp da từ bên ngoài, vừa pha uống chung với các loại nước trà hoặc thực phẩm khác để đẹp từ bên trong.
Một điểm bán collagen xá trên đường Âu Cơ (Q.11) quảng cáo rất... bùi tai: “Nhiều người cơ địa dị ứng không uống được, mua cả bịch về rồi bỏ, rất phí. Tụi em chiết lẻ ra bán tiện lợi vô cùng”. Người bán còn cho biết, ngày nào cũng giao vài chục đơn hàng cho khách, mua collagen này uống không chỉ làm đẹp mà còn hỗ trợ điều trị các bệnh cơ xương khớp rất hiệu quả. Collagen nơi đây có giá 70.000 đ/50g.
Còn tại trang web AliExpress, bột collagen được rao bán dạng xá với hình ảnh: loại bột màu trắng chỉ đựng trong túi nilon không nhãn mác, giá 21.41 USD/150g, kèm lời quảng cáo: 100% collagen cá tinh khiết, được sản xuất độc quyền từ vảy cá, không phải là loại cá da như nhiều sản phẩm collagen khác. Nếu sản phẩm không như hình ảnh mô tả sẽ hoàn lại tiền cho người mua…
Tìm đường đi của bột collagen giả, kém chất lượng
Nhiều điểm bán collagen xá dùng "chiêu" hàng xách tay không xài nên bán rẻ lại. Tất cả đều có mức giá thấp hơn rất nhiều so với giá chính thức từ nơi sản xuất. Khách ham rẻ bỏ tiền mua hoặc chỉ mua bằng… niềm tin và không hề biết đó là bột collagen thật hay giả.
Khi biết chúng tôi có nhu cầu mua bột collagen xá, anh Vĩnh – chủ một siêu thị làm đẹp và chuyên bán bột collagen xách tay trên đường Âu Cơ (Q.11) đưa ra cảnh báo: “Sản phẩm đóng gói có thương hiệu còn bị làm giả huống gì hàng xá. Nhiều người vì lợi nhuận sẵn sàng pha bột collagen với một số loại bột khác có xuất xứ từ Trung Quốc”.
Từ câu chuyện của anh Vĩnh, chúng tôi lần tìm đường đi của bột collagen giả, kém chất lượng. Ngày đầu, ghé một sạp kinh doanh hóa chất tại chợ Kim Biên (Q.5), khi lân la hỏi mua bột collagen, cách thức chế biến loại bột này, bà chủ tiệm mời mọc: “Chị có bán bột collagen lẻ, giá 2.500.000 đ/ký, giá 250.000 đ/100g”.
Hiện trên thị trường có nhiều sản phẩm bổ sung collagen bằng đường uống. Nhiều người vì muốn trẻ đẹp, đã uống một cách vô tội vạ mà không biết đang “đốt” tiền.
Khi uống collagen vào dạ dày sẽ bị phân hủy thành các axit amin, chính các axit amin này sẽ hấp thu vào cơ thể và tổng hợp thành nhiều chất cần thiết cho cơ thể, trong đó có collagen.
PGS.DS Nguyễn Hữu Đức –ĐH Y Dược TP.HCM cho biết.
|
Thắc mắc tại sao sạp chuyên kinh doanh hóa chất công nghiệp lại bán loại bột này, bà chủ phần trần: “Có người thân mua về uống nhưng không hợp cơ địa, đành chiết ra bán lẻ”.
Bột được đựng trong túi bạc có khóa kéo rất bắt mắt, bên ngoài túi là tấm nhãn bằng decal có in dòng chữ: “Hàng xách tay 100% Nhật Bản, chiết xuất từ cá hồi, chứa đến 5000mg collagen, có bổ sung thêm vitamin C, chống lão hóa, nhăn da, chảy xệ, duy trì sự linh hoạt của cơ xương khớp…”
Ngày hôm sau quay lại sạp này, trong vai là một người mua khác, khi ngỏ ý cần mua bột collagen về kinh doanh để kiếm lời, bà chủ cho biết cần bao nhiêu cũng có, nếu bán số lượng lớn sẽ giảm còn 2.100.000 đ/ký.
Được biết collagen nhập dạng bao, sau đó sang chiết bán lẻ. Bà chủ này không quên hướng dẫn chúng tôi qua một sạp chuyên cung cấp bao bì, chai lọ đóng gói bên đường Vạn Tường (đối diện chợ Kim Biên). “Sau khi mua bao bì về đóng gói, cô muốn “hét” giá, nói bột của Úc hay Nhật đều được”, bà chủ sạp mách nước.
Tại sạp kinh doanh bao bì, chai lọ thực phẩm, mỹ phẩm này, chúng tôi choáng ngộp vì hàng ngàn vỏ bao bì, chai lọ trưng bày trong tủ trông rất bắt mắt. Hầu như mẫu mã nào cũng có, từ đơn giản đến cầu kỳ. Khách ra vào sạp này nườm nượp, nhiều nhất là những người kinh doanh online, làm mỹ phẩm handmade.
Bà chủ báo giá: “Ở đây chỉ in số lượng từ 500 – 1000 cái trở lên”, tùy theo hoa văn, chữ trên bao bì mà có giá khác nhau, dao động từ 500 – 5.000 đ/cái. Khi chúng tôi tỏ ra phân vân không biết sạp có nhận in tiếng Nhật, bà chủ khẳng định: “Chúng tôi còn in được lên vỏ chai thủy tinh, huống chi là bao bì bằng giấy bạc. Kiểu nào cũng in được, chỉ cần đem mẫu đến”.
|
Nhiều người tin tưởng collagen là "tiên dược" giúp trẻ mãi không già. |
Quả thật, nếu có công nghệ in này, những người làm ăn không chân chính sẽ kiếm khối tiền từ việc làm sản phẩm nhái, giả sản phẩm thật.
Khó quản lý
Collagen chiếm 70% cấu trúc da, giúp da săn chắc, căng mịn, tươi trẻ. Nếu thiếu hụt collagen da sẽ kém đàn hồi, chảy xệ, không căng mịn, xuất hiện nếp nhăn, khô sạm. Collagen được tổng hợp bên trong cơ thể từ nguồn dinh dưỡng hấp thu qua thực phẩm hàng ngày. Càng lớn tuổi, lượng collagen được cơ thể tổng hợp ít dần nên da càng khô và nhăn.
PGS.DS Nguyễn Hữu Đức –ĐH Y Dược TP.HCM cho biết, hiện trên thị trường có nhiều sản phẩm bổ sung collagen bằng đường uống. Nhiều người vì muốn trẻ đẹp, đã uống một cách vô tội vạ mà không biết đang “đốt” tiền. Khi uống collagen vào dạ dày sẽ bị phân hủy thành các axit amin, chính các axit amin này sẽ hấp thu vào cơ thể và tổng hợp thành nhiều chất cần thiết cho cơ thể, trong đó có collagen.
Tuy nhiên, hiện chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh các axit amin sau khi được hấp thu vào trong máu sẽ được tổng hợp lại thành collagen có công dụng làm đẹp như mong muốn. Tốt nhất chỉ nên bổ sung collagen từ thực phẩm hàng ngày.
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Bách – Phó Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM cho biết hiện cơ quan quản lý gặp rất nhiều khó khăn trong việc quản lý kinh doanh hàng xá qua mạng vì họ không để lại địa chỉ. Sản phẩm không có hóa đơn, chứng từ, ghi nhãn không đầy đủ, không có nhãn phụ… đều bị vi phạm và kết luận hàng lậu, khi phát hiện quản lý thị trường sẽ tịch thu. Trong 100 vụ được lập biên bản vi phạm, hầu hết các vụ đều liên quan đến kinh doanh mỹ phẩm, thực phẩm chức năng nhập lậu.
Hàng xách tay nếu muốn kinh doanh phải thực hiện nghĩa vụ chuyển đổi mục đích sử dụng, đóng thuế, kiểm định chất lượng như các hàng hóa ngoại nhập khác. Bột collagen là sản phẩm liên quan đến sức khỏe người tiêu dùng, nếu vi phạm sẽ bị xử phạt, tịch thu và tiêu hủy.
Thanh Hoa