Khi nhà sáng tạo nội dung số được vinh danh

Cột mốc mới

8 năm trước, Khoai Lang Thang (Đinh Võ Hoài Phương, sinh năm 1991, ngụ Bến Tre) đã từ bỏ công việc kỹ sư thiết kế, bắt đầu quay những video đầu tiên về du lịch, khám phá mà không có bất kỳ kinh nghiệm, sự hỗ trợ hay định hướng nào. Lúc này, khái niệm nhà sáng tạo nội dung cũng chưa định hình.

Khoai Lang Thang trải nghiệm văn hóa, ẩm thực trong chuyến đi châu Phi - Ảnh do nhân vật cung cấp

Hiện kênh YouTube của anh có hơn 2,65 triệu người theo dõi. Mỗi video có hàng triệu lượt xem, về những vùng đất, nét văn hóa ở Việt Nam cũng như nhiều quốc gia trên thế giới. Cách dẫn dắt chân thực, hóm hỉnh, hài hước giúp anh duy trì sự yêu thích của người xem trong nhiều năm qua. Khoai Lang Thang vừa mới nhận cú đúp giải thưởng: Nhà sáng tạo nội dung số của năm và Nhà sáng tạo nội dung số được yêu thích nhất (100% do khán giả bình chọn) tại Giải thưởng các nhà sáng tạo nội dung số Việt Nam 2024 (Vietnam iContent Awards 2024).

Giải thưởng được xem như cột mốc mới cho những người hoạt động trong lĩnh vực này. Ông Lê Quang Tự Do - Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử - cho biết, đây là lần đầu có một sự kiện của Nhà nước vinh danh các nhà sáng tạo nội dung số. Đây cũng là lần đầu 3 nền tảng truyền thông số lớn nhất thế giới gồm: TikTok, Facebook, YouTube cùng Bộ Thông tin và Truyền thông vinh danh họ.

MC Khánh Vy - được vinh danh Nhà sáng tạo nội dung truyền cảm hứng - cho biết, vài năm trước, khi nói “làm video”, mọi người thường nghĩ là “làm mấy cái linh tinh, vui vui trên mạng”. Nay, cô thấy tự hào, an tâm về con đường mình đã chọn. Khoai Lang Thang, Khánh Vy, Ninh Anh Bùi, kênh Check in Vietnam, tổ chức Sài Gòn Xanh, hoa hậu H’Hen Niê, MC Quyền Linh… - những cá nhân, tổ chức đã được đề cử, được vinh danh - đều có điểm chung: giá trị tích cực và sự đóng góp cho cộng đồng.

Khánh Vy - hiện có hơn 7,62 triệu người theo dõi trên Facebook, TikTok, Instagram - thường xuyên chia sẻ các kinh nghiệm làm việc, học tập tiếng Anh cho người trẻ. Với H’Hen Niê, đó là những thư viện được xây cho trẻ em nghèo, hàng loạt cánh rừng được trồng để hướng tới mục tiêu phủ xanh Việt Nam cho tương lai. MC Quyền Linh đang bền bỉ với hành trình 20 năm qua vì người nghèo...

Nội dung sạch, môi trường sạch

Bà Phương Huỳnh - Quản lý đối tác chiến lược YouTube tại Việt Nam - cho biết, sau 10 năm có mặt tại Việt Nam, nền tảng này đã nhìn thấy sự thay đổi rõ nét. Hiện tại Việt Nam có 6 kênh đạt trên 10 triệu lượt theo dõi, hơn 1.800 kênh có trên 1 triệu lượt theo dõi.

Hoa hậu H’Hen Niê được vinh danh cá nhân vì cộng đồng tại Giải thưởng các nhà sáng tạo nội dung số Việt Nam 2024 vì có nhiều hoạt động ý nghĩa, giúp đỡ mọi người trong nhiều năm qua (Ảnh: Nhân vật cung cấp)

Sự nổi tiếng mang lại cho các nhà sáng tạo nội dung nhiều cơ hội trong công việc, cuộc sống. Đây cũng là yếu tố thúc đẩy cộng đồng này lớn mạnh hơn. Hơn 30% các nhà sáng tạo nội dung của YouTube có thu nhập trên 100 triệu đồng mỗi năm. Còn qua nền tảng live stream trên TikTok, 3,7 triệu tài khoản người dùng có thu nhập. Thậm chí có người chỉ sau 1 năm đã trở thành gương mặt quảng cáo, đại diện cho hàng loạt thương hiệu lớn.

Tuy nhiên, sự phát triển của môi trường số cũng mang đến nhiều thách thức. Yếu tố độc, lạ được xem là chìa khóa của sự thành công nhưng việc chạy theo nó đã khiến nhiều người vượt khỏi các quy chuẩn đạo đức, xã hội. Đã rất nhiều lần công chúng phản ứng mạnh với những nội dung “bẩn”, thiếu chuẩn mực… trên mạng xã hội. Ông Nguyễn Lâm Thanh - Tổng giám đốc TikTok Việt Nam - cho rằng, xu hướng phát triển nhanh chóng của mạng xã hội đòi hỏi các nhà sáng tạo nội dung không ngừng học tập, rèn luyện cũng như cập nhật thông tin, kiến thức để nâng cao trách nhiệm với cộng đồng, môi trường mạng hơn.

Khoai Lang Thang cho rằng, trong 8 năm qua, anh luôn đặt sự chân thành, chân thực lên hàng đầu, vì tin rằng những điều tích cực, từ trái tim đến trái tim, sẽ giúp mọi người cảm nhận rõ ràng, ở lại lâu nhất có thể. Anh cũng thường xuyên học hỏi kiến thức mới, lắng nghe phản hồi từ công chúng để điều chỉnh. Ngay sau đêm vinh danh, từ khóa Khoai Lang Thang đã tràn ngập trên mạng xã hội Việt Nam, cho thấy sự tán đồng, ủng hộ từ công chúng cho hướng đi này.

Các dòng chảy nội dung, xu hướng, lượt xem trên mạng xã hội đòi hỏi ở các nhà sáng tạo nội dung sự bình tĩnh, cẩn trọng. Gần đây, sau khi được vinh danh tại giải TikTok Awards Vietnam 2024, Khiết Đan (tên thật Nguyễn Hoài Bảo) bị công chúng chỉ trích, bỏ theo dõi vì có video gây tranh cãi. Sự việc buộc anh phải lên tiếng xin lỗi.

Theo ông Lê Quang Tự Do, Chính phủ đã ban hành Nghị định 147 về trách nhiệm của người dùng mạng xã hội và các đơn vị cung cấp nền tảng mạng xã hội với nhiều quy định, nội dung rất cụ thể, có chế tài... để từ đó người dùng mạng xã hội có trách nhiệm hơn. Sắp tới, Luật Quảng cáo sẽ có sửa đổi, bổ sung thêm nhiều quy định mới.

Hiện cơ quan quản lý đang áp dụng giải pháp yêu cầu các cơ quan truyền thông, doanh nghiệp... không hợp tác, làm việc với các nhà sáng tạo nội dung “bẩn” để tạo nên một môi trường sạch, tốt hơn trên nền tảng số.

Thành Lâm