Khi lãi suất, điều kiện vay mua nhà cùng tăng

Lãi suất vay tăng

Tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu (ACB), lãi suất (LS) vay mua nhà cố định trong 2 năm đầu tiên là 7,5%/năm, tăng 0,5% so với hồi tháng 10/2024. Nhưng để hưởng được mức LS này, người mua nhà phải mua thêm sản phẩm bảo hiểm sức khỏe trị giá 15 triệu đồng. Sau 2 năm, LS sẽ tăng lên 10,5%/năm.

Tại Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), LS cho vay 7%/năm chỉ được áp dụng trong 1 năm đầu, sau đó thả nổi theo biên độ dao động 3,5%/năm. Mức 7% này đã tăng thêm 0,5% so với hồi tháng 10/2024. Ngân hàng thương mại cổ phần Quốc Tế (VIB) cũng tăng LS từ 6,8%/năm lên 7,3%/năm trong năm đầu, sau đó tăng lên mức 11%/năm.

Lãi suất cho vay của VPBank trong năm đầu tiên là 7%/năm, sau đó áp dụng lãi suất thả nổi. Ảnh chụp tại VPBank chi nhánh Huỳnh Tấn Phát, quận 7

Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cũng tăng LS vay mua nhà trong 2 năm đầu từ 6%/năm (tháng 10/2024) lên 6,5%/năm (áp dụng sau tết Ất Tỵ), sau đó thả nổi và được điều chỉnh 6 tháng/lần. Khối ngân hàng ngoại vẫn giữ nguyên LS cho vay mua nhà so với năm 2024 nhưng để hưởng được mức này thì phải đáp ứng nhiều điều kiện. Chẳng hạn Shinhan Bank trước đây có gói vay với LS cố định 1 năm 5,9% nhưng nay không còn gói này, chỉ có gói vay cố định 3 năm với LS 7%/năm. Nếu người vay gửi tiền tiết kiệm 30 triệu đồng trong 6 tháng, mua bảo hiểm sức khỏe thì LS có thể được giảm xuống còn 6,6%/năm trong 3 năm.

Rào cản lãi suất thả nổi

Theo ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TPHCM - trong năm 2024, để hỗ trợ doanh nghiệp khôi phục sản xuất, dòng vốn tín dụng đã chảy mạnh vào lĩnh vực thương mại, dịch vụ, chiếm khoảng 65 - 67% tổng dư nợ (tổng dư nợ tín dụng ở TPHCM gần 3,95 triệu tỉ đồng), tiếp đến là lĩnh vực bất động sản, chiếm hơn 27% trong tổng dư nợ tín dụng. Mức tăng của tín dụng bất động sản cao hơn so với năm trước khoảng 6,8%.

Tính chung trên cả nước, tín dụng bất động sản năm 2024 chiếm khoảng 21 - 22% tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế. Trong đó, tín dụng vay tiêu dùng cá nhân không còn chiếm cao như các năm trước, có tăng trưởng nhưng vẫn khá chậm. Nguyên nhân là giá nhà đất đắt đỏ, LS cho vay sau ưu đãi còn cao.

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu - Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu - nhận xét, trong năm 2024, nhiều ngân hàng tung ra mức LS cho vay thấp và hấp dẫn nhưng lượng giao dịch vay chưa thể tăng đột biến là do LS thả nổi đang ở mức cao. Hiện tại, LS thả nổi được các ngân hàng tính theo công thức LS cơ sở hoặc LS tiền gửi kỳ hạn 12 tháng cộng với biên độ từ 3 - 3,6%/năm, nên có thể lên đến 11 - 13%/năm.

Theo ông, với việc các ngân hàng tăng LS cho vay mua nhà, người dân càng cân nhắc hơn trong quyết định vay tiền mua nhà bởi giá nhà quá cao, đòi hỏi số tiền vay lớn. Giá căn hộ chung cư hiện nay khoảng 2-4 tỉ đồng/căn, nếu được vay tối đa 80% trị giá căn hộ (khoảng 1,6-3 tỉ đồng) trong vòng 30 năm với LS chung là 9%/năm thì hộ vay phải trả tiền gốc và lãi khoảng 17-35 triệu đồng/tháng. Với khoản trả này, hộ có tổng thu nhập từ 30-60 triệu đồng/tháng cũng không dám vay.

Tuy nhiên, tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu cũng cho rằng, trong bối cảnh gia tăng lạm phát trên toàn cầu, việc duy trì LS thấp là bài toán khó. Trước mắt, để giải quyết nguồn cung nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp, Ngân hàng Nhà nước có thể xem xét triển khai gói tín dụng với LS 5%/năm như cách đây 10 năm. Nguồn này do Chính phủ lấy từ ngân sách, phát hành trái phiếu chứ không thể dựa vào các ngân hàng thương mại được bởi 70 - 80% vốn huy động của ngân hàng thương mại là vốn ngắn hạn, trong khi vay mua nhà là vốn dài hạn.

Thanh Hoa