Khảo sát nước mắm của Vinastas không tin cậy và minh bạch

Ngày 8/11, Bộ Công thương công bố kết quả kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đối với Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (VINASTAS). Việc kiểm tra do đoàn kiểm tra, bao gồm Bộ Công thương, Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tiến hành từ ngày 24/10.

Liên quan đến kết quả khảo sát nước mắm của VINASTAS, đoàn kiểm tra khẳng định: “Kết quả kiểm tra cho thấy việc khảo sát nước mắm của VINASTAS là không đảm bảo tính độc lập, tin cậy và minh bạch”.

Cụ thể, dù là hoạt động nhân danh VINASTAS nhưng khi thực hiện không xây dựng đề án và kế hoạch khảo sát rõ ràng. Việc khảo sát chủ yếu do chủ tịch hội và một số cá nhân thực hiện, trong đó, nhiều khâu không được các cấp có thẩm quyền của VINASTAS phê duyệt và giám sát.

Quá trình lấy mẫu của VINASTAS cũng thiếu tin cậy. Toàn bộ 150 mẫu đã mua không có hóa đơn theo quy định của Bộ Tài chính. Trong đó, 89 mẫu chỉ có hóa đơn bán lẻ, hóa đơn bán hàng, bản kê bán hàng của nơi bán; 61 mẫu chỉ có bảng kê do cán bộ đi mua tự lập. VINASTAS không thống nhất trong quá trình mã hóa mẫu, một số mẫu không được mã hóa trước khi yêu cầu thử nghiệm.

Theo thông tin do VINASTAS cung cấp, hoạt động khảo sát được thực hiện dưới sự tài trợ củ a tổ chức bên ngoài. “Vì vậy, cuộc khảo sát không đảm bảo tính độc lập như quy định tại điều 28, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng”, Bộ Công thương cho hay.

Về việc công bố thông tin kết quả khảo sát nước mắm của VINASTAS, đoàn kiểm tra cho biết, trong thông cáo báo chí (ngày 17/10), đơn vị này đã đồng nhất khái niệm asen nêu tại Quy chuẩn Việt Nam QCVN 8-2:2011/ BYT với thạch tín - một chất cực độc, đồng thời khẳng định “95,65% số mẫu khảo sát có độ đạm từ 40 độ trở lên được đánh giá là hàm lượng thạch tín vượt ngưỡng quy định” là không đúng, không có cơ sở khoa học và gây nhầm lẫn, hoang mang cho người tiêu dùng.

Đặc biệt, bài Gần 85% mẫu nước mắm của 88 doanh nghiệp không đạt tiêu chuẩn trên trang web của VINASTAS (ngày 18/10) có nội dung “104 (69%) mẫu nước mắm không đạt chỉ tiêu về asen (thạch tín) - một loại á kim cực độc” là hoàn toàn không chính xác, không có căn cứ khoa học và pháp lý, gây hoảng loạn và bức xúc trong xã hội.

Đoàn kiểm tra kết luận, việc công bố thông tin sai lệch liên quan đến sản phẩm nước mắm của VINASTAS có dấu hiệu vi phạm quy định tại khoản 12, điều 5 Luật An toàn thực phẩm: “Đăng tải, công bố thông tin sai lệch về an toàn thực phẩm gây bức xúc cho xã hội hoặc thiệt hại cho sản xuất, kinh doanh”.

Căn cứ kết quả kiểm tra, Bộ Công thương cho hay, đã báo cáo và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, yêu cầu VINASTAS cải chính công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng về các nội dung khảo sát nước mắm sai lệch, gây hoang mang trong dư luận.

Đề nghị kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và xử lý theo điều lệ các cá nhân liên quan. Bộ Công thương cũng kiến nghị xác minh, làm rõ tư cách pháp lý của VINASTAS trong việc tham gia các hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, xem xét xử lý hành vi có dấu hiệu vi phạm của VINASTAS...

H.Anh