Tại TPHCM, giá nhà trung bình là 296.000 USD (hơn 7 tỉ đồng) với thu nhập trung bình của một hộ gia đình ở mức 9.120 USD/năm (gần 217 triệu đồng/năm).
Ở thị trường nhà ở cho thuê, giá thuê trung bình hàng tháng trên mỗi căn hộ tại TPHCM là 592 USD, tương đương khoảng hơn 14 triệu đồng. Đây là thị trường chủ yếu phù hợp với nhóm lao động trẻ có thu nhập cao hoặc nhóm người nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
Theo đánh giá của các chuyên gia Công ty nghiên cứu thị trường Savills, giá thuê nhà chỉ được xem ở mức phải chăng khi chi phí dành cho nhà ở chiếm khoảng 30% tổng thu nhập hàng tháng của mỗi người. Trong khi lợi nhuận cho thuê đối với các sản phẩm nhà ở giá rẻ như nhà ở công nhân tương đối thấp thì nhu cầu và công suất sử dụng lại cao.
|
Giá nhà ở hiện nay khá chênh so với thu nhập của người dân. |
Bà Giang Huỳnh - Phó giám đốc, Trưởng bộ phận Nghiên cứu và S22M Savills TPHCM cho rằng, phần lớn người dân tại TPHCM chỉ có thể chi trả cho phân khúc nhà ở vừa túi tiền, căn hộ hạng C.
Trong khi đó, báo cáo thị trường của Savills Việt Nam trong những năm gần đây nguồn cung giá cả phải chăng tiếp tục khan hiếm, mặc dù sức hấp dẫn và sức hút mạnh mẽ. Đơn cử, trong 6 tháng đầu năm 2023, căn hộ hạng C chiếm 62% thị phần tiêu thụ tại TPHCM với 42% nguồn cung. Dự kiến trong nửa cuối năm, lượng căn hộ hạng C mới cung cấp cho thị trường TPHCM là khoảng 3.295 căn, tương đương 39% tổng nguồn cung.
“Tuy nhiên, hiện những căn hộ vừa túi tiền có giá từ 2 – 4 tỉ đồng, phù hợp với khả năng chi trả của người dân thì có nguồn cung khá thấp. Trước đây, dòng sản phẩm từ 2 – 4 tỉ đồng chiếm tỷ lệ khoảng 60% trong nguồn cung của thị trường nhưng đến 2023 chỉ chiếm khoảng 25%, hạn chế nguồn cung cũng như cơ hội sở hữu nhà của người dân” – bà Giang Huỳnh phân tích.
Do đó, ở các đô thị lớn tại Việt Nam như Hà Nội và TPHCM, khả năng chi trả cho nhà ở, dù là thuê hay mua, là một thách thức lớn đòi hòi sự can thiệp của Chính phủ ở nhiều khía cạnh.
Theo bà Giang, chính sách hỗ trợ của Nhà nước là mấu chốt trong việc thiết lập khả năng chi trả cho người dân trong vấn đề nhà ở. Nếu có thể tạo ra một môi trường thuận lợi hỗ trợ cả nhà đầu tư và người mua, Việt Nam có thể hướng tới một thị trường nhà ở giá cả phải chăng và dễ tiếp cận hơn.
Chính phủ xem xét các loại thuế để hạn chế mua đầu cơ và tăng quỹ đất phát triển nhà ở giá rẻ, thể hiện cam kết thúc đẩy thị trường nhà ở ổn định và bền vững, mang lại lợi ích cho những người mua nhà tiềm năng. Việc tích hợp các cơ chế tài chính sáng tạo và xây dựng các chính sách nhà ở bền vững có khả năng biến khả năng đạt được nhà ở thành hiện thực đối với toàn bộ dân số.
Riêng đối với phân khúc nhà ở xã hội, bà Giang Huỳnh cho rằng, đây là vấn đề cần ưu tiên bởi giúp giải quyết các vấn đề nhà ở cho người có thu nhập thấp, kinh thích phần nào kinh tế - xã hội, tăng tốc độ giãn dân, mở rộng đô thị ra các khu vực ngoại thành, tăng tính bền vững trong quy hoạch đô thị.
“Khó khăn lớn nhất lúc này là quỹ đất dành cho nhà ở xã hội, thứ hai là vấn đề nguồn vốn, hiện tại đang dựa vào nguồn vốn công là chính, cần thêm sự hỗ trợ của khu vực tư nhân. Cần có những chính sách hiệu quả về thủ tục pháp lý dành riêng và đơn giản hóa cho các doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này” - bà Giang nói.
Theo báo cáo Chỉ số về khả năng chi trả nhà ở tại Châu Á Thái Bình Dương 2023 của ULI, chỉ số chênh lệch giữa giá nhà và thu nhập tại TPHCM đang ở mức 32.5, cao thứ 2 trong khu vực chỉ sau Thâm Quyến (35.0), thậm chí cao hơn Bắc Kinh (29.3), Thượng Hải (24.1) và Hong Kong (26.5). Trong khi đó, chỉ số này ở Hà Nội là 18.3 với mức thu nhập trung bình năm của hộ gia đình là 9.967 USD, cao hơn Seoul (17.3), Tokyo (16.1), nhà ở thương mại Singapore (13.7) Các chính sách hỗ trợ của Chính phủ đối với các giải pháp nhà ở cho người dân rất mạnh mẽ. Đơn cữ, Trung Quốc và Ấn Độ có thị trường nhà ở giá rẻ và công nhân phát triển mạnh mẽ, sinh lợi cho các nhà đầu tư tư nhân, tuy nhiên, tại Việt Nam, các nhà phát triển đã tìm kiếm ở nơi khác và vẫn chưa khai thác được các nguồn doanh thu này. Tại Singapore, chương trình của Ủy ban Phát triển Nhà ở (HDB), kết hợp với chính sách vay mới của Quỹ Tiết kiệm Trung ương, đã thành công nâng tỷ lệ sở hữu nhà ấn tượng xấp xỉ 90%. Ví dụ này nhấn mạnh tiềm năng của các chính sách chiến lược của Chính phủ trong việc thúc đẩy khả năng tiếp cận nhà ở. |
Bích Trần