Kendrick Lamar và album đến từ 'con gái tương lai'

Cũng từ đĩa nhạc của rapper người Mỹ, có thể chọn ra một trong những ca khúc và video ấn tượng nhất của năm là Humble. Đây là bản “hit” góp phần đem lại chiến thắng vang dội cho Lamar tại lễ trao giải video âm nhạc MTV 2017, với 6 giải thưởng quan trọng trong tổng số 8 đề cử. 

Cũng tại lễ trao giải, nghệ sĩ da màu có màn diễn “bùng nổ” với hai tác phẩm Humble và DNA cùng dàn vũ công phụ họa trong trang phục ninja. Điều đáng nói là trước đó, Lamar vượt qua các tên tuổi nổi bật của làng nhạc, dẫn đầu với 11 đề cử Grammy 2016, trong đó có hai hạng mục quan trọng Album của năm và Album nhạc rap xuất sắc. Thành tích này chỉ đứng sau ông hoàng nhạc pop Michael Jackson với 12 đề cử vào năm 1984.

Kendrick Lamar cùng bạn gái Whitney Alford trên thảm đỏ Grammy

Sau thành công vang dội của dự án To pimp a butterfly ấy, khi vừa trở lại Kendrick Lamar đã tạo nên cơn sốt mới khi tung đĩa đơn Humble và tiếp đó là album Damn. Đĩa nhạc mới của Lamar là bước phát triển rõ ràng từ rap/hip hop chuyển sang soul-jazz, kế thừa những album đã ra mắt trước đó.

Trong cuộc phỏng vấn trên New York Times, Lamar cho biết album mới lấy cảm hứng từ con gái tương lai của anh. “Một ngày nào đó, có thể tôi sẽ có con gái... Con bé sẽ lớn lên trong vòng tay yêu thương của tôi. Khi ấy tôi sẽ cho nó trải nghiệm mọi thứ trong cuộc đời này”, nghệ sĩ hip hop 30 tuổi chia sẻ.

Dù mới đính hôn cùng bạn gái Whitney Alford hồi năm 2015, ông bố tương lai này vẫn tưởng tượng: “Vào một thời điểm nào đó, tôi sẽ kể cho con bé nghe về chuyện hẹn hò - những điều hầu hết cánh đàn ông đều không muốn nghe. Học cách chấp nhận nó và không trốn chạy, đó là điều tôi muốn nói trong album này”. 

Ở Damn, Kendrick Lamar mời cả Rihanna và U2 cho hai single. Giọng ca người Barbados góp giọng trong bài Loyalty có cảm hứng từ Shimmy shimmy ya của Dirty Bastard phát hành năm 1995.

Trong khi đó U2 xuất hiện trong bài XXX. Ca khúc có thời lượng 4 phút, với nội dung chủ yếu chỉ trích cách nước Mỹ đối xử với những người da màu. Lý do quan trọng khác khiến album của Kandrick Lamar được săn đón trên mọi bảng xếp hạng chính là việc nó đề cập đến nhiều vấn đề nổi cộm về chính trị.

Bên cạnh đó, album tạo nên sự giao thoa của rap hiện đại và cổ điển một cách nhuần nhuyễn. “Kendrick Lamar đã đưa hip hop lên một tầm cao mới của phong cách, âm nhạc và sự cộng hưởng âm thanh”, một chuyên trang âm nhạc nhận định.

Kendrick vốn có rất nhiều tài năng. Anh là ngôi sao nhạc pop, nhà thơ cấp tiến, một chuyên gia viết lời, một người kể chuyện... Nhưng ở Damn, vai trò “rapper” của anh thể hiện rõ hơn bất kỳ album nào từ trước đến nay.

Lối gieo vần trong những bài hát như Humble, DNA, XXX, Element, Feel… vừa nhanh, mãnh liệt, đậm chất hip hop, vừa ngẫu hứng, phóng khoáng kiểu soul/jazz. Trong một thời đại mà “nhịp điệu” gần như hoàn toàn lỗi mốt thì Kendrick Lamar dùng âm nhạc để kể những câu chuyện của mình và của đương thời. 

Lamar bắt đầu sự nghiệp âm nhạc từ tuổi vị thành niên, nhưng đến nay anh mới chỉ ra mắt bốn EP và album. Với nghệ danh ban đầu là K-Dot, chỉ trong một thời gian ngắn, anh đã gây dựng được tên tuổi và được xem là học trò xuất sắc của biểu tượng hip hop quá cố Tupac.

Những ca khúc của Lamar khi ấy đã mang nội dung đấu tranh cho những phụ nữ da màu bị bỏ mặc và bị tước quyền công dân đang sống ở các thành thị. Các tác phẩm của anh truyền tới công chúng sức trẻ, sinh lực, thông điệp, khác hẳn với các ca khúc thông thường trong nền nhạc rap thương mại hóa đương đại vốn hay đề cập tới tiền bạc và tình dục.

Ở cuối những năm 1990, thời kỳ rap và hip hop đang ở giai đoạn cuối của kỷ nguyên vàng, Lamar vẫn được đánh giá là “tương lai của hip hop”. Tờ New York Times nhận định phong cách âm nhạc của Lamar không màu mè, đầy nội tâm, phức tạp và đánh giá anh là một rapper có chuyên môn cao. Cựu tổng thống Obama từng nói ca khúc ông thích nhất là How much a dollar cost của Lamar.

“Bạn không thể phân loại được âm nhạc của tôi, đó là âm nhạc của con người”, nghệ sĩ da màu nói về thể loại nhạc mà anh theo đuổi. 

Bùi Dũng