"Jaws" - “cha đẻ” của bom tấn mùa hè

Jaws (tựa Việt: Hàm cá mập) dựa trên cuốn tiểu thuyết cùng tên của Peter Benchley, lấy cảm hứng từ vụ cá mập tấn công ở bờ biển Jersey năm 1961 khiến 4 người thiệt mạng và một người khác bị thương. Jaws của đạo diễn Steven Spielberg, đã gieo rắc nỗi kinh hoàng về đại dương cho khán giả xem phim.

Phim được giới phê bình ngợi ca, thành công về mặt thương mại, trở thành bộ phim có doanh thu cao nhất vào thời điểm đó, và giữ vững danh hiệu cho đến khi Star Wars ra mắt 2 năm sau đó.

Một bản sao bằng sợi thủy tinh của Bruce được trưng bày tại Học viện Bảo tàng Điện ảnh ở Los Angeles

Một điều thú vị là sau hàng loạt thành công của Jaws, nhà văn Peter Benchley sau khi xem bộ phim nói rằng ông hối hận vì đã viết cuốn sách và gián tiếp làm nỗi sợ cá mập lan rộng. Ông mất năm 2006 và dành phần lớn cuộc đời mình để thúc đẩy sự nghiệp bảo tồn đại dương.

Mặc dù danh tiếng của bộ phim có phần giảm sút sau khi đoàn làm phim bấm máy cho 3 phần tiếp theo, nhưng không thể phủ nhận rằng phần phim năm 1975 đã cách mạng hóa nền điện ảnh Hollywood.

Bộ phim được coi là một bước ngoặt trong lịch sử điện ảnh, và thường được ví như bom tấn mùa hè, mở đường cho các hãng phim lớn ở Hollywood sắp xếp lại các chiến lược truyền thông hàng năm, để tập trung vào một đợt phát hành lớn vào cuối tháng 6 và đầu tháng 7.

Trailer phim Jaw:

Bộ phim gặt hái nhiều thành công tại phòng vé lẫn mặt truyền thông, xuất phát từ sự tiên phong trong thể loại phim kinh dị - viễn tưởng, bộ phim tập trung sáng tạo một hình thức giải trí mới mang nhịp độ nhanh và kịch tính. Điều này làm khơi dậy các cuộc bàn luận bên ngoài rạp phim, thúc đẩy “truyền thông miệng”, khiến cho lượt xem phim ngày càng tăng.

Các đồ vật được sử dụng trong quá trình làm phim cũng được bày bán, như bảng Clapperboard của Steven Spielberg đã kiếm được hàng ngàn đô la khi đấu giá

Bộ phim kể về vị cảnh sát trưởng Martin Brody (do Roy Scheider thủ vai) - người cố gắng đóng cửa bãi biển của Đảo Amity để bảo vệ du khách khỏi một con cá mập nguy hiểm. Trong khi đó, thị trưởng Larry Vaughan (do Murray Hamilton thủ vai) vẫn khăng khăng muốn bãi biển sẽ mở cửa để duy trì nền kinh tế du lịch địa phương.

Tuy nhiên, sau một số cuộc tấn công của cá mập, Brody nhờ đến sự giúp đỡ của một nhà sinh vật học biển cũng như một thợ săn cá mập chuyên nghiệp, để cùng nhau vượt biển trên chiếc thuyền tên Orca, thực hiện sứ mệnh ngăn chặn mối hiểm họa một lần và mãi mãi.

Kế hoạch ban đầu của Spielberg là huấn luyện một con cá mập trắng, nhưng bất thành. Đoàn làm phim đã chuyển sang sản xuất một con cá mập máy, mang biệt danh là Bruce. Dù vậy, điều này vẫn là thách thức lớn nhất trong quá trình làm phim.

Ngân sách cũng không ít lần bị ảnh hưởng trong quá trình tạo ra Bruce, và một vài mô hình sinh vật biển khác, nên vị đạo diễn đã quyết định cho bấm máy ngay trên Đại Tây Dương, để tiết kiệm tối đa chi phí, nhưng vẫn giữ được tính chân thật cho bộ phim.

Khó khăn chồng chất, khi “hung thần đại dương” thường xuyên gặp trục trặc kỹ thuật dẫn đến trì trệ trong công tác dàn dựng, Spielberg bắt tay hợp tác với nhà soạn nhạc John Williams xây dựng một đoạn nhạc nền ngắn, tạo ra cảm giác rùng rợn, gợi ý về sự hiện diện của mối nguy hiểm cận kề, thay vì cố gắng cho khán giả thấy con cá mập trắng trên màn ảnh.

Jaws đã giành được 3 giải Oscar gồm: Âm nhạc hay nhất, hòa âm hay nhất và Dựng phim xuất sắc nhất bên cạnh việc được đề cử một số giải khác, bao gồm cả Phim hay nhất năm. Trong 48 năm kể từ khi phát hành, Jaws đã trở thành một hiện tượng văn hóa, truyền cảm hứng cho ngành thời trang may mặc, thu hút một lượng người hâm mộ đông đảo và cả các trung tâm, công viên nước giải trí.

Một người hâm mộ mặc chiếc áo thun in poster phim Jaws trong buổi tái công chiếu phim năm 2020

Thành công của bộ phim đã dẫn đến 3 phần tiếp theo: Jaws 2, Jaws 3-D và Jaws: Sự trở lại. Mặc dù không được giới phê bình đánh giá cao như phần gốc, nhưng vẫn tạo được ảnh hưởng tại phòng vé.

Loạt phim đã thu về gần 800 triệu đô la (tương đương 732 triệu euro) tổng doanh thu trên toàn thế giới, và phần phim gốc năm 1975 thường xuyên xuất hiện trong top 100 các bộ phim kinh điển hay nhất mọi thời đại trên các bảng xếp hạng khác nhau.

Tuấn Huy (theo Euronews)