Israel chuẩn bị thử nghiệm lâm sàng vắc xin COVID-19 dạng uống

Chỉ với 15% dân số thế giới được tiêm chủng đầy đủ 2 liều vắc xin COVID-19 cho đến hiện nay thì cuộc chiến toàn cầu nhằm chấm dứt đại dịch vẫn còn lâu mới kết thúc. Trong bối cảnh này, hãy tưởng tượng mai đây sẽ có một loại vắc xin COVID-19 được sản xuất như một viên thuốc uống mà không cần đến quá trình vận chuyển, trữ lạnh... như các loại vắc xin tiêm hiện tại.

Điều này có nghĩa bạn không cần phải dùng đến kim tiêm, ống chích, không cần chuyên gia y tế quản lý mà quan trọng hơn là nó có khả năng phân phối trực tiếp đến nhà của mọi người. Giấc mơ này đã không còn là lý thuyết khi hãng dược phẩm Oramed của Israel đang cố gắng hoàn thành điều đó. Phương án này đã sẵn sàng các bước thử nghiệm lâm sàng vào tháng 8 này, Giám đốc điều hành Nadav Kidron nói với AFP trong một cuộc phỏng vấn.

Nadav Kidron, Giám đốc điều hành của dược phẩm Oramed, Israel

Kidron cho biết vắc xin uống đặc biệt hấp dẫn đối với thế giới đang phát triển, vì chúng làm giảm gánh nặng hậu cần của các chiến dịch tiêm chủng. Không những vậy, chúng cũng có thể làm tăng sự thu hút ở các quốc gia giàu có nơi có một bộ phận không nhỏ người dân từ chối kim tiêm, ống chích cho bất kỳ mục đích gì.

Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy gần 19 triệu người Mỹ từ chối vắc xin chủng ngừa bởi muốn loại bỏ yếu tố tiêm chích, họ sẽ uống nếu họ có lựa chọn thuốc viên trong việc phòng ngừa đại dịch COVID-19. Kidron nói: "Để vắc xin thực sự hoạt động hiệu quả, chúng tôi cần càng nhiều người dùng càng tốt".

Có thể thấy trước mắt những lợi ích tác động môi trường trong đó bao gồm giảm chất thải ống tiêm và nhựa, đồng thời có ít tác dụng phụ hơn so với loại vắc xin tiêm chích như hiện thời. Mặc dù có nhiều lợi thế về mặt lý thuyết thế nhưng có rất ít vắc xin uống thành công vì các hoạt chất giúp tăng kháng thể có xu hướng bị phân hủy trong hành trình đi qua đường tiêu hóa.

Tuy nhiên, hãng dược này cho biết họ nghiên cứu các phương pháp tiếp nhận vắc xin từ miệng qua hệ tiêu hóa như trường hợp tạo kháng thể khi uống thuốc ngừa bệnh sốt bại liệt. Oramed, được thành lập vào năm 2006, tin rằng họ sẽ vượt qua các rào cản kỹ thuật bằng cách thiết kế một viên nang “sống sót và tồn tại” trong môi trường có tính axit cao của ruột.

Giáo sư đoạt giải Nobel Hóa học, Avram Hershko

Hãng dược này đã phát minh ra công nghệ insulin dạng uống, loại thuốc cứu sống bệnh nhân tiểu đường mà trước đó người bệnh được yêu cầu sử dụng bằng đường tiêm chích. Giáo sư Avram Hershko, người đoạt giải Nobel là thành viên trong ban cố vấn khoa học của Oramed, đã phát triển một loại viên nang với một lớp phủ bảo vệ cao giúp nó chậm phân hủy. Viên thuốc này sẽ giải phóng các phân tử được gọi là chất ức chế protease, ngăn chặn các enzym trong ruột non phân hủy insulin và một chất tăng cường hấp thu để giúp insulin đi vào máu.

Loại thuốc này đã được định lượng cho hàng trăm bệnh nhân trong các thử nghiệm lâm sàng trong giai đoạn cuối ở Mỹ, với kết quả dự kiến ​​sẽ công bố vào tháng 9/2022. Oramed hiện đã thành lập một công ty mới có tên là Oravax, lấy công nghệ viên nang từ sản phẩm insulin dạng uống và sử dụng nó cho vắc xin COVID-19 dạng uống.

Để tạo ra phản ứng miễn dịch, các nhà khoa học của công ty đã thiết kế các hạt giống coronavirus tổng hợp. Những cấu trúc này bắt chước ba cấu trúc chính của mầm bệnh: protein gai, protein vỏ và protein màng. Hầu hết các loại vắc xin được WHO khuyến cáo sử dụng hiện nay như Pfizer hoặc AstraZeneca chỉ dựa trên protein đột biến, điều này làm cho chúng bảo vệ kém theo thời gian khi protein đột biến của coronavirus phát sinh.

Một trong những loại vắc xin tiêm phòng ngừa COVID-19 thông dụng hiện nay

Kidron cho biết, bằng cách nhắm vào nhiều bộ phận của virus, bao gồm cả các cấu trúc ít đột biến hơn, vắc xin Oravax có thể chống được nhiều biến thể hơn. Loại vắc xin uống này đã được hãng dược Oramed đăng ký để thử nghiệm ở nhiều quốc gia, họ dự kiến sẽ bắt đầu tiến trình trên từ Israel trong vòng vài tuần tới nếu được Bộ Y tế nước này phê duyệt.

Giám đốc điều hành Kidron cho biết ông đã thấy được vai trò của vắc xin ở các nước đang phát triển khi họ chưa mua đủ hoặc nguồn cung cấp từ các hãng dược phẩm không đủ cho thế giới. Viên uống vắc xin này có thể thể trở nên đặc biệt hấp dẫn nếu là loại thuốc tăng cường.

Nhà khoa học này cũng nói thêm rằng, nếu thành công thì sẽ mở ra một khái niệm mới cho các loại vắc xin dùng đường uống trong tương lai. "Hãy tưởng tượng... vắc xin chống bệnh cúm đến với bạn và nó được gửi đi từ bưu điện, bạn chỉ việc uống nó và thế là, bạn đã hoàn thành việc tiêm chủng".

Trọng Trí (theo Washington Post)