Intel, Samsung đến Việt Nam vì điều gì?

Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân khẳng định: Nhu cầu nhân lực trình độ cao ngày càng tăng. Nhu cầu việc làm trong tương lai xuất hiện ngày càng nhiều đòi hỏi việc đào tạo con người để đáp ứng với sự thay đổi đó, thích nghi lâu dài, nhất là xu hướng học tập suốt đời trong cách mạng số. Cuộc cách mạng số với những việc làm cũ mất đi khiến nhiều người lo sợ mất việc làm vì tự động hóa. Chúng ta có nên bi quan không? Nếu Việt Nam có nhân lực tốt chúng ta sẽ là đồng tác giả với những sáng kiến dịch vụ gắn với tự động hóa.

Đánh giá lao động VN chất lượng thấp là chưa đầy đủ!

Theo ông Nhân, chúng ta đánh giá về năng suất lao động và trình độ nhân lực của Việt Nam chưa đầy đủ. Chúng ta dẫn ra năng suất lao động, dẫn ra GDP trên đầu người của Việt Nam thấp rồi quy nạp chất lượng lao động thấp là không đúng.

Tại sao Intel đến đây? Họ đến đây vì lao động Việt Nam hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu của họ. Tại sao Samsung đến Việt Nam với quy mô hơn 100.000 lao động? Những gì Samsung yêu cầu ở người lao động, người Việt Nam đều làm được hết. Ở nhà máy Samsung Bắc Ninh có 70.000 lao động nhưng chỉ có 70 người Hàn Quốc còn lại là người Việt. Nghĩa là chúng ta có nền tảng đào tạo tốt, nếu chưa tốt thì có thể đào tạo bổ sung.

Kể lại câu chuyện khi Intel đến xây dựng nhà máy và đặt vấn đề là TP.HCM không có kỹ sư vi mạch, ông Nhân cho biết: chỉ cần họ cho chúng ta 4, 5 năm, chúng ta đã đào tạo và cung cấp đủ kỹ sư vi mạch cho họ. Nói vậy để thấy rằng chúng ta không khen chất lượng lao động Việt Nam nhưng cũng đừng bi quan quá.

Theo ông Nhân, đất nước đòi hỏi TP.HCM phải tiếp tục đi đầu về kinh tế. Muốn đi đầu về kinh tế phải đi đầu về chất lượng dạy học. Nguồn lực quan trọng nhất của TP.HCM là lao động sáng tạo. TP.HCM nên có chính sách cho người nghèo học giỏi vay để học trường chất lượng tốt. Không để học phí trở thành bài toán đối với người học giỏi. Các trường làm theo chuẩn quốc tế phải có đầu tư gia tăng, được vay kích cầu để đầu tư.

Ở hệ thống giáo dục ĐH cần có sự hợp tác mạnh mẽ công - tư theo nhu cầu từng nhóm trường: tăng tốc nâng cao trình độ tiếng Anh, đào tạo giáo viên dạy chương trình quốc tế…

Thành công của trường đại học không chỉ là tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp, khả năng kiếm việc làm của sinh viên hay vị trí trên bảng xếp hạng mà còn là sự phát triển lâu dài của sinh viên.

Muốn có chất lượng giáo dục quốc tế phải có thầy giáo quốc tế

TP.HCM có trên 100 trường ĐH-CĐ, gần 150 trường trung cấp - trung tâm giáo dục nghề nghiệp; hơn 2.200 trường học phổ thông các cấp. Thành phố có trên 2 triệu học sinh, sinh viên và trên 100.000 giáo viên, giảng viên, chuyên gia nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo.

Theo Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong, TP đang tập trung triển khai xây dựng đô thị thông minh với nòng cốt là những con người thông minh, sử dụng các tiện ích, thành tựu khoa học và công nghệ. Chính vì vậy, định hướng giáo dục đào tạo nói chung và định hướng trong đào tạo nhân lực trình độ quốc tế nói riêng là nhiệm vụ trọng tâm của thành phố trong thời gian tới.

Đặc biệt, cuộc cách mạng 4.0 cũng đề ra yêu cầu cải thiện nguồn vốn con người để có thể đáp ứng sự liên tục thay đổi trong môi trường lao động mới. Do đó, vai trò của giáo dục trong đào tạo nhân lực là rất quan trọng. Trước hết, hệ thống giáo dục phải tập trung phẩm chất và năng lực cho người học thông qua việc định hướng các con đường phù hợp nhất. Điều này cần được áp dụng ở tất cả cấp học, bậc học, trình độ đào tạo.

Theo ông, thành công các trường ĐH không chỉ là tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp, khả năng kiếm việc làm của sinh viên hay vị trí trên bảng xếp hạng mà còn là sự phát triển lâu dài của sinh viên, khả năng chấp nhận rủi ro, năng lực đổi mới sáng tạo của sinh viên trong môi trường hội nhập và quốc tế hóa.

TS Hà Thúc Viên, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Việt Đức cho rằng muốn hợp tác quốc tế và tạo ra nguồn lao động toàn cầu thì cần có chương trình đào tạo theo mô hình quốc tế, trong đó chất lượng đào tạo là điều kiện ràng buộc cho quá trình quốc tế hóa.

Muốn có sự đảm bảo chất lượng đào tạo, đội ngũ giảng dạy là yếu tố quan trọng. Vì vậy, trước hết cần đào tạo ra giảng viên đáp ứng chuẩn quốc tế, có trình độ tiếng Anh. Ngoài ra, cũng cần có chính sách thu hút đội ngũ giáo sư và sinh viên nước ngoài, nhất là những cá nhân có chất lượng, giúp mở rộng không gian vật lý và không gian học thuật trong môi trường ĐH. Từ đó tạo cho người học có cơ hội rèn luyện chuyên môn và kỹ năng.

Ông Alan Malcolm, Tổng giám đốc khu vực châu Á của Tập đoàn Pearson, khẳng định khả năng thành thạo tiếng Anh của giảng viên là tối quan trọng trong quá trình quốc tế hóa giáo dục. Giảng viên không chỉ dạy ngôn ngữ mà còn hướng tới việc đứng lớp tất cả các môn khác bằng tiếng Anh. Khi đó, môi trường ĐH mới thực sự hội nhập.

Các trường ĐH cần tăng cường áp dụng công nghệ vào giảng dạy, nó  như công cụ lắp đầy khoảng trống của tình trạng thiếu giảng viên giỏi, giúp quản lý người học và quá trình giảng dạy.

Tiêu Hà