Indonesia là quốc gia kém an toàn về vận chuyển hàng không

Hàng không nguy hiểm

Trước khi vụ tai nạn mới xảy ra, đã có 697 người thiệt mạng ở Indonesia trong thập kỷ qua vì tai nạn hàng không, bao gồm cả máy bay quân sự và máy bay tư nhân, khiến nước này trở thành thị trường hàng không chết chóc nhất trên thế giới. Theo cơ sở dữ liệu của Mạng lưới An toàn Hàng không quốc tế, Indonesia trên cả Nga, Iran và Pakistan.

Vụ tai nạn của máy bay Boeing Co 737-500 do hãng hàng không Sriwijaya điều hành sau vụ mất tích của một chiếc Lion Air 737 MAX vào tháng 10/2018 - góp phần khiến mẫu máy bay này ngừng hoạt động toàn cầu.

Vụ tai nạn của Lion Air khiến 189 người thiệt mạng, làm lộ ra các vấn đề cơ bản với mẫu máy bay và gây ra cuộc khủng hoảng an toàn trên toàn thế giới cho Boeing.

Hôm 10/1, nhà chức trách Indonesia đã định vị được tín hiệu từ các hộp đen của chiếc máy bay Boeing 737 xấu số

Quốc gia vạn đảo Indonesia phụ thuộc nhiều vào việc di chuyển bằng đường hàng không, và các vấn đề an toàn cho thấy thách thức mà các hãng vận tải tương đối mới phải đối mặt, khi họ cố gắng bắt kịp nhu cầu không ngừng tăng đối với du lịch hàng không ở các nước đang phát triển.

Từ năm 2007 đến năm 2018, Liên minh châu Âu (EU) đã cấm các hãng hàng không Indonesia hoạt động tại khu vực sau một loạt vụ tai nạn và các báo cáo về tình trạng giám sát, bảo trì kém. Mỹ cũng hạ đánh giá an toàn của Indonesia xuống loại 2, nghĩa là hệ thống quản lý của họ không đầy đủ, trong giai đoạn từ năm 2007 đến năm 2016.

Hồ sơ an toàn hàng không của Indonesia được cải thiện trong những năm gần đây, nhận được đánh giá thuận lợi của cơ quan hàng không Liên Hiệp Quốc vào năm 2018.

Nhưng ở một quốc gia có số người chết vì tai nạn khá lớn, tư duy kém về văn hóa an toàn khiến những sự cố xảy ra là điều không thể tránh khỏi.

Shukor Yusof - người đứng đầu công ty tư vấn hàng không Endau có trụ sở tại Malaysia - cho biết “vụ tai nạn hôm thứ Bảy không liên quan gì đến dòng máy bay MAX, nhưng Boeing sẽ làm tốt việc hướng dẫn Indonesia khôi phục niềm tin vào ngành hàng không của họ”.

Các nhà chức trách đã định vị được máy ghi dữ liệu chuyến bay và máy ghi âm buồng lái của máy bay Sriwijaya vào Chủ nhật 10/1, nhưng các chuyên gia cho biết còn quá sớm để xác định các yếu tố gây ra vụ tai nạn của chiếc máy bay đã được khai thác gần 27 năm.

Geoff Dell - chuyên gia điều tra tai nạn hàng không có trụ sở tại Úc - cho biết, các nhà điều tra sẽ xem xét nhiều yếu tố bao gồm lỗi cơ khí, hành động của phi công, hồ sơ bảo dưỡng, điều kiện thời tiết và liệu có bất kỳ sự can thiệp bất hợp pháp nào với máy bay hay không. Hầu hết các tai nạn hàng không là do sự kết hợp của các yếu tố có thể mất hàng tháng để hình thành.

Thân nhân của các hành khách trên máy bay vẫn không từ bỏ hy vọng tìm thấy người thân

Nhiều yếu tố tác động

Hồ sơ hoạt động của Sriwijaya cũng sẽ được giám sát kỹ lưỡng. Greg Waldron - biên tập viên quản lý khu vực châu Á của ấn phẩm ngành hàng không FlightGlobal cho biết: “Hồ sơ an toàn của Sriwijaya có cả tốt và xấu”.

Ông cho biết từ năm 2008 đến 2017 hãng hàng không đã loại bỏ 4 chiếc 737 do hạ cánh không tốt, dẫn đến vượt khỏi đường băng, trong đó có tai nạn năm 2008 khiến 1 người chết và 14 người bị thương.

Vào cuối năm 2019, Sriwijaya đã kết thúc quan hệ đối tác kéo dài một năm với hãng hàng không quốc gia Garuda Indonesia và hoạt động độc lập.

Ngay trước khi kết thúc hiệp định, hơn một nửa đội bay của Sriwijaya đã được Bộ Giao thông Vận tải cho ngừng hoạt động do lo ngại về khả năng bay, theo báo cáo của các phương tiện truyền thông vào thời điểm đó.

Hôm 9/1, giám đốc điều hành hãng hàng không Sriwijaya cho biết chiếc máy bay gặp nạn đang ở trong tình trạng tốt.

Theo các chuyên gia, chiếc máy bay dường như đã vỡ vụn khi va chạm mặt nước

Giống như các hãng hàng không Indonesia khác, Sriwijaya đã cắt giảm lịch bay trong thời gian xảy ra đại dịch COVID-19, đây là vấn đề mà các chuyên gia cho biết sẽ được xem xét như một phần của cuộc điều tra.

Chappy Hakim - nhà phân tích hàng không Indonesia và là cựu quan chức không quân - nhận định: “Những thách thức mà đại dịch mang lại ảnh hưởng không nhỏ đến an toàn hàng không. Ví dụ, phi công, kỹ thuật viên bị cắt giảm biên chế, không trả lương đầy đủ, máy bay giảm chuyến…”.

Tấn Vĩ (theo Reuters)