Hợp tác xã làm ăn hiệu quả, phụ nữ góp sức làm giàu quê nhà - Bài 1: Liên kết làm giàu từ cây đặc sản

LTS: Phát triển kinh tế tập thể, nòng cốt là hợp tác xã, có ý nghĩa chiến lược, lâu dài, là chủ trương xuyên suốt, nhất quán của Đảng và Nhà nước. Thực tế cho thấy, thời gian qua, các hợp tác xã giữ vai trò chủ đạo trong phát triển kinh tế nông nghiệp, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nông thôn mới. Tuy vẫn còn nhiều hạn chế về quy mô, trình độ quản lý, nhưng đã có không ít hợp tác xã do phụ nữ điều hành ở đồng bằng sông Cửu Long hoạt động hiệu quả, tạo công ăn việc làm, giúp người dân không phải ly hương.

“Bỏ túi” bạc tỉ nhờ thay đổi cách làm

Gia đình chị Đặng Thị Dung (ấp Hàm Luông, xã Tân Phú) trồng cây sầu riêng đã hàng chục năm, nhưng thu nhập chỉ tạm đủ sống, bởi sản xuất nhỏ lẻ dẫn đến chi phí đầu tư cao, giá bán thấp.

Mấy năm nay, chị Dung được chi hội phụ nữ ấp vận động tham gia Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Tân Phú, được tập huấn về kỹ thuật làm vườn, kỹ thuật trồng và chăm sóc cây sầu riêng, tiếp cận mô hình canh tác theo chuẩn VietGAP… chị về thiết kế lại vườn sầu riêng và áp dụng các giải pháp kỹ thuật do HTX và ngành nông nghiệp hỗ trợ.

Để sầu riêng bán được giá cao (từ 90.000-130.000 đồng/kg), chị Dung cùng các chị em trong HTX xử lý trái vụ (từ tháng Chín đến tháng Hai). Với năng suất khoảng 20 tấn/ha, mỗi ha sầu riêng cho thu về bạc tỉ.

Cùng niềm vui trên, chị Nguyễn Thị Nghĩa (ngụ cùng xã Tân Phú) bộc bạch: “Bà con xứ này trồng cây ăn trái từ lâu, nhưng hạn chế là tình trạng mạnh ai nấy làm, thiếu liên kết nên hiệu quả chưa cao. Từ khi tham gia HTX, mọi người đã thay đổi suy nghĩ, cách làm, thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, dựa vào các ứng dụng khoa học kỹ thuật để sản xuất sạch, đáp ứng nhu cầu xuất khẩu. Chính những thay đổi này đã giúp vườn sầu riêng 10 công của gia đình tôi đạt năng suất cao, bán giá tốt, thu nhập mỗi năm khoảng 1 tỉ đồng, có điều kiện lo cho con cái ăn học tới nơi tới chốn”.

Đưa chúng tôi ra thăm vườn sầu riêng xanh tốt của mình, chị Cao Thị Hạnh (xã Tân Phú) chia sẻ: “Trước đây mỗi khi sầu riêng bị bệnh nứt thân, xì mủ… thì chỉ biết chạy ra các cửa hàng mua phân thuốc về phun xịt đại trà, nên khá tốn kém. Tham gia HTX, được tập huấn thường xuyên nên bà con nắm vững kỹ thuật, lúc nào cần phun thuốc mới phun, và phải chọn phun loại nào thuốc nào cho hiệu quả mà không ảnh hưởng đến chất lượng trái. Ngoài ra, bà con còn được hướng dẫn không thu hoạch trái non. Phải để trái già tự nhiên trên cây nhằm đảm bảo độ ngọt, độ béo thì sầu riêng mới ngon, xuất khẩu đạt tiêu chuẩn. Đây cũng là cách tạo uy tín và thương hiệu cho sầu riêng của HTX Tân Phú. 15 công sầu riêng của gia đình tôi mang lại doanh thu mỗi năm từ 1-1,3 tỉ đồng…”.

Vườn sạch đẹp, trái an toàn

Chị Nguyễn Thị Thinh - Giám đốc HTX Nông nghiệp Tân Phú - nhìn nhận: “Để có được HTX lớn mạnh và nhiều chị em thu nhập bạc tỉ như hiện nay là một quá trình vượt khó, kiên trì phát triển mô hình kinh tế hợp tác trong tổ chức hội phụ nữ”.

Chị Nguyễn Thị Thinh nói, ngày trước chị em nông thôn thường làm nông nghiệp nhỏ lẻ, tự phát, thiếu sự liên kết, nên đầu ra sản phẩm bấp bênh. Quyết tâm thay đổi sản xuất theo hướng hiện đại, tháng 3/2017, Chi hội Phụ nữ ấp Hàm Luông thành lập Tổ hợp tác trồng sầu riêng với 11 thành viên.

Chị Nguyễn Thị Thinh (đứng giữa) - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Tân Phú - trong lần nhận giải thưởng Phụ nữ Đồng Khởi mới

Để hoạt động hiệu quả, chị Nguyễn Thị Thinh cùng các thành viên hình thành các nhóm kỹ thuật, thu hoạch, kinh doanh, giao lưu… mỗi tháng họp 1 lần nhằm trao đổi, chia sẻ và hỗ trợ nhau về kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch. Những lúc nhàn rỗi, các thành viên còn nhận việc làm công như tạo tán, tỉa bông, thụ phấn… cho những hộ ngoài tổ nhằm tăng thu nhập.

Tháng 8/2020, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bến Tre chọn Tổ hợp tác trồng sầu riêng ấp Hàm Luông triển khai mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sầu riêng thích ứng với biến đổi khí hậu. Các chị em được hướng dẫn phương pháp chăm sóc sầu riêng “4 đúng” về bón phân và xịt thuốc “đúng loại, đúng liều, đúng lúc, đúng cách”.

Ngoài ra, các thành viên còn được hướng dẫn sử dụng thuốc sinh học để chăm sóc cây, canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP, xây dựng khu vườn xanh - sạch - đẹp…

Từ những hoạt động hiệu quả, đến tháng 12/2020 HTX Nông nghiệp Tân Phú được thành lập với 51 thành viên. Nay số lượng thành viên đã tăng lên hơn 300 với 320ha vườn. HTX còn hình thành 8 tổ dịch vụ vừa hỗ trợ các xã viên trong canh tác sầu riêng, vừa nhận làm dịch vụ cho nhiều nơi khác.

Đến nay, HTX xây dựng được 6 mã vùng trồng sầu riêng, áp dụng sản xuất chuẩn VietGAP trên diện tích 200ha… “HTX liên kết với các doanh nghiệp cung ứng vật tư đầu vào với giá ưu đãi để hỗ trợ cho xã viên, trong đó những hộ canh tác hữu cơ được hỗ trợ 3 triệu đồng/ha/vụ, đồng thời hợp tác với nhiều doanh nghiệp xuất khẩu nhằm tiêu thụ được giá tốt” - Giám đốc Nguyễn Thị Thinh cho hay.

Song song với việc cung ứng sầu riêng tươi phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu, nữ Giám đốc Nguyễn Thị Thinh còn nghĩ ra việc chế biến sầu riêng cấp đông, sầu riêng chiên giòn, chả giò sầu riêng, cà ri nấu sầu riêng, sầu riêng xào thập cẩm… nhằm cung ứng sản phẩm đa dạng ra thị trường, góp phần làm tăng giá trị mang lại từ trái sầu riêng. HTX cũng xây dựng thương hiệu cho trái sầu riêng Tân Phú và đạt chứng nhận OCOP 4 sao…

Chị Nguyễn Thị Thinh - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Tân Phú - bên vườn sầu riêng của mình

Là Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ ấp Hàm Luông, chị Nguyễn Thị Thinh luôn quan tâm gắn kết chị em lại với nhau trên tinh thần chia sẻ, tương trợ, giúp nhau cùng vươn lên trong cuộc sống. Chị quan niệm, một khi kinh tế phát triển, đời sống không ngừng được cải thiện thì chị em mới toàn tâm toàn ý xây dựng tổ chức hội cơ sở vững mạnh.

Với suy nghĩ ấy, trong những năm qua, chị đã cùng hội đồng quản trị của HTX liên tục mở rộng quy mô hoạt động, mở rộng thị trường… Gần đây, họ còn lặn lội sang Đồng Tháp học hỏi mô hình “hội quán” để thành lập Câu lạc bộ Hội quán Tân Phú với 50 thành viên, nhằm liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp và ngành chức năng trong sản xuất sầu riêng; đồng thời tổ chức các hoạt động trải nghiệm như trồng, chăm sóc, thu hoạch trái cây… phục vụ du khách tới tham quan.

Bà Hồ Thị Ngọc Cầm - Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Tân Phú - cho biết, HTX Nông nghiệp Tân Phú được xem là một trong những HTX tiêu biểu của tỉnh. “Nhờ tổ chức lại sản xuất nông nghiệp một cách bài bản, hiện đại thông qua mô hình HTX kiểu mới mà nhiều chị em nông thôn giờ đã có thu nhập bạc tỉ không còn là chuyện lạ. Kết quả ấn tượng này có sự đóng góp không nhỏ của người chi hội trưởng phụ nữ và giám đốc HTX năng động Nguyễn Thị Thinh” - bà Hồ Thị Ngọc Cầm bộc bạch.

Huỳnh Lợi

Kỳ tới: Việc làm giữ chị em ở lại với làng quê