Hồng Ánh - Nàng thơ nhiều trăn trở của điện ảnh Việt

“Gặp nhau lần nào cũng vội…” là cảm giác thường thấy mỗi lần người viết hẹn gặp Hồng Ánh - nàng thơ không tuổi của điện ảnh Việt, từ phim “nhà nước” cho tới phim “thị trường”. Bởi dường như cô luôn vội với những ý định, những kế hoạch đang chờ triển khai lúc nào cũng đầy ăm ắp của mình trong chuyện làm nghề làm phim.

Thời gian này Hồng Ánh đang bận rộn với việc quảng bá bộ phim Tháng năm rực rỡ mà cô vào vai nữ chính. 

Tôi luôn tự tin

* Vai diễn mới nhất trong bộ phim Tháng năm rực rỡ (đạo diễn Nguyễn Quang Dũng) có thể xem như vai diễn đầu tiên của chị ở dòng phim “thị trường”? Phải chăng đây là sự phá cách hiếm gặp ở một người phụ nữ nổi tiếng nghiêm túc và sâu sắc cả ngoài đời lẫn trên phim như chị?

- Có thể coi Tháng năm rực rỡ là một trong những lần gặp gỡ đầu tiên của tôi với dòng phim “thị trường” chiếu rạp. (Thật ra trước đó phải là vai diễn trong bộ phim Em là bà nội của anh, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh). Trước thời điểm đó, khán giả quá quen với một Hồng Ánh đầy tâm trạng trong những vai diễn thân phận, nội tâm. Với Tháng năm rực rỡ, đó là một chút tươi mới, đôi phần nổi loạn pha lẫn hài hước.

Với khán giả là vậy, còn với tôi, đó không phải là khác biệt gì lớn lao. Thân phận phụ nữ, mỗi giai đoạn, mỗi thời kỳ vẫn vậy. Những kìm nén, vô tâm, những hy sinh, nhẫn nhịn vẫn hiển hiện nơi những người phụ nữ, ít hay nhiều và họ đón nhận nó một cách bình thản hoặc với thái độ phản kháng là tùy ở mỗi người, mỗi giai đoạn.

Xét cho cùng, phim “Nhà nước” hay phim “thị trường” cũng đều là những hình ảnh phản chiếu về xã hội, con người, chỉ khác nhau ở cách thể hiện và lối kể chuyện mà thôi.

Hồng Ánh trên trường quay với vai trò đạo diễn

* Trước khi nhận vai diễn có những phân cảnh “cưa sừng làm nghé” này, chị có thấy tự tin không? 

- Những phân cảnh “cưa sừng làm nghé” của Hồng Ánh trong Tháng năm rực rỡ thực sự đã mang lại nhiều tiếng cười và sự ngạc nhiên thú vị cho khán giả. Nói một cách rất con người, rất phụ nữ thì trong lòng tôi lúc đó cũng không yên tâm lắm. Vì tuy đã từng hóa thân vào nhiều dạng nhân vật, điên cuồng có, sexy có, độc ác có, trẻ con cũng có nhưng là trên sân khấu, còn đây là lần đầu tiên sau hơn 22 năm gắn bó với điện ảnh, tôi lại thắt bím diện đồng phục nữ sinh. 

Cảm giác thật khác biệt so với lần thắt bím diện áo dài trắng trong Người đẹp Tây Đô. Mà lần đó với nhân vật Bạch Vân thì đúng tuổi, chứ với nhân vật Hiểu Phương trưởng thành của Tháng năm rực rỡ, cả nhân vật lẫn diễn viên thể hiện đều U40 mà phải vào vai “học trò” đúng là không đơn giản chút nào (cười). 

Còn nói theo hướng chuyên môn, thì tôi luôn tự tin. Bản năng nghề nghiệp mà, có run, có thiếu tự tin đến mấy, mỗi khi nghe tiếng hô “diễn” của đạo diễn, những thứ đó đều tan biến hết, chỉ còn Hồng Ánh với hóa thân của nhân vật mà thôi.

Đích đến cuối cùng vẫn là khán giả

Hồng Ánh trên phim trường Đảo của dân ngụ cư

* Diễn viên khi tham gia diễn xuất trong một bộ phim có doanh thu tốt sẽ có cảm nhận gì khác so với phim có doanh thu thấp, hoặc không có điều kiện ra rạp?

- Cá nhân tôi thường không có sự phân biệt nhiều giữa phim “nhà nước” và phim “thị trường”, phim nghệ thuật hay phim giải trí. Vì đích đến cuối cùng của mỗi người làm phim đều là khán giả. Khác chăng chỉ là ở những tiêu chí điện ảnh và nhóm đối tượng mà phim hướng tới. Cảm nhận chung là luôn hồi hộp. 

Với phim “nhà nước” tôi tham gia trong giai đoạn trước, hay phim Đảo của dân ngụ cư tôi làm gần đây, là sự hồi hộp đón nhận phản hồi của giới chuyên môn, những người làm nghề, những giải thưởng, các liên hoan phim trong và ngoài nước. Với phim “giải trí” là sự hồi hộp về lượng khán giả và doanh thu. Vì trước khi phim ra rạp, không thể chắc chắn được rằng bộ phim sẽ có doanh thu cao hay thấp.

Với Tháng năm rực rỡ thì ngay từ trước khi phim ra rạp, tôi đã có sự tin tưởng nhất định vào sự thành công về mặt doanh thu. Thậm chí, tôi và đạo diễn Nguyễn Quang Dũng có “cá cược” vui, riêng với nhau về những con số. Chi tiết về vụ cá cược này thế nào, tôi xin phép được giữ bí mật.

* Sắp tới đây nếu có tái xuất trong dự án phim mới với vai trò đạo diễn (như phim Đảo của dân ngụ cư) và nhà sản xuất (phim Đường đua), chị thấy mình có trải nghiệm hoặc điểm nhìn gì mới trong việc làm phim Việt chiếu rạp giai đoạn hiện tại không? 

- Việc kinh qua nhiều vai trò khác nhau trong nghiệp điện ảnh: diễn viên, sản xuất và mới đây là đạo diễn đã ít nhiều mang lại cho tôi một cái nhìn toàn diện về các dự án phim. Khi là diễn viên, mình chỉ biết chăm lo cho phần diễn xuất, phần hóa thân nhân vật sao cho tốt nhất, phù hợp nhất với yêu cầu của đạo diễn và kịch bản. 

Khi đóng vai trò sản xuất, mình phải tính toán chi li, lo lắng từng đồng đầu tư sao cho bộ phim ít nhiều cũng thu về những thành quả nhất định. Lúc trải nghiệm trong vai trò đạo diễn, tôi có thêm nhiều trăn trở và nhất là phải bao quát hầu hết các hạng mục chuyên ngành của một bộ phim, ngay từ lúc hoài thai kịch bản.

Với phim Việt chiếu rạp giai đoạn mới, cá nhân tôi thấy sẽ luôn có cơ hội cho các bộ phim được đầu tư chỉn chu về kịch bản và sản xuất, với những đề tài gần gũi, nhẹ nhàng về xã hội và con người Việt Nam.

Đạo diễn Hồng Ánh đang chỉ đạo diễn xuất cho diễn viên Ngọc Thanh Tâm

Người có tâm, trời không phụ

* Ở thời điểm hiện tại, chị tâm đắc nhất hoặc chưa hài lòng về điều gì trong nền điện ảnh Việt Nam? 

- Cá nhân tôi luôn thấy ở ngoài kia vẫn còn rất nhiều những tài năng, con người tâm huyết với điện ảnh Việt; từ các nhà làm phim trẻ, tới những người đã gắn bó lâu năm, luôn đắm đuối với nghề và nghiệp. “Người có tâm, trời không phụ”. Hãy cứ lăn xả, tận hiến cho những gì mình đeo đuổi, thành quả sẽ tới. Điều chưa hài lòng, nói ra chắc nhiều lắm. 

Nói mong muốn thôi, cho nhẹ nhàng. Đó là tôi thật sự mong muốn có những chính sách giáo dục ươm mầm tài năng từ ghế nhà trường. Vận hành những quy chế khác nhau trong kiểm duyệt với dòng phim độc lập, phim tài liệu, phim thể nghiệm. Cũng cần phải có những chính sách hỗ trợ phát hành bảo hộ các sản phẩm điện ảnh sản xuất trong nước. Đặc biệt, tôi mong lắm sự quan tâm của Nhà nước với các thế hệ điện ảnh tiền bối.

Hồng Ánh với vai diễn độc đáo trong phim Tháng năm rực rỡ

* Dự án sắp tới của Hồng Ánh sẽ là…

- Thêm một dự án phim nghệ thuật hoặc một phim hướng nhiều tới khán giả trẻ, hay cũng có thể là cả hai. Còn tùy xem cái duyên nào sẽ đến trước.

* Cảm ơn chị đã chia sẻ!

 Châu Quang Phước (thực hiện)