Hôn nhân không phải 'sống chung như vợ chồng'

Làm thế nào để gia đình luôn hạnh phúc? Với câu hỏi này, dù có tổ chức hàng trăm cuộc tọa đàm, hàng ngàn hội thảo, trao đổi kinh nghiệm, e chúng ta cũng khó có được câu trả lời dứt khoát, chuẩn mực để mọi người áp dụng. Có những kinh nghiệm, áp dụng đôi lứa này có thể hóa giải vấn đề ngay lập tức, nhưng với cặp kia thì chẳng ép-phê gì. Dù biết thế, tôi cũng xin mạnh dạn bàn vài điều.

Trước hết, tôi nghĩ, khôn ngoan nhất là đừng bao giờ nghĩ rằng, chàng/nàng đang chung sống với mình đã là… chồng/vợ. Một khi đã đặt ra khái niệm “vợ - chồng”, ắt dẫn theo những ràng buộc, trách nhiệm, quyền lợi, nghĩa vụ… cụ thể. Chẳng hạn, có nhiều gia đình quy định rạch ròi: chồng gánh việc lớn, vợ lo việc nhỏ. Để rồi, sau bao năm chung sống, họ chẳng hề thấy việc gì lớn cả, chỉ toàn việc nhỏ. Nhỏ như đưa đón con đi học, lo việc bếp núc, chợ búa, cơm nước… chỉ là chuyện lặt vặt, không đáng kể, không cần đến người chồng phải “ra tay”.

Một khi khái niệm “vợ - chồng” được đặt ra theo hướng đó, cả vợ lẫn chồng đều chấp

nhận, không phân bua hơn thiệt và cùng thực hiện như một sự phân công rạch ròi. Cũng từ sự phân công đó, với trách nhiệm cụ thể đó, quy định rành mạch đó, khi “gặp chuyện” mọi thứ có nguy cơ trở thành “to chuyện”.

Chẳng hạn, bấy lâu nay, việc “tay hòm chìa khóa” vẫn thuộc về người vợ. Ngày kia, có việc cần, người chồng hỏi một số tiền, mới hay trong tủ không còn đồng nào. Tiền đi đâu? Cô vợ sụt sùi cho biết, do cậu em trai thiếu nợ, vì làm ăn thua lỗ, nên cô đã cho mượn. “Có đòi ngay được không?” - người chồng hỏi. Một tiếng khóc rấm rức vọng lên thay cho “thông điệp” não nùng: cậu em vợ đã “mất khả năng chi trả”.

Chuyện gì sẽ xảy ra?

Với suy nghĩ thông thường trong quan niệm vợ - chồng, người chồng hoàn toàn thắng thế trong trường hợp cụ thể này. Của chồng công vợ. Lẽ đời là vậy. Thế nhưng, vợ không thèm hỏi chồng một câu, tự tung tự tác, để rồi cả hai phải đối mặt với tình huống oái oăm. Người chồng có quyền chỉ trích, phê phán? Tất nhiên, sau những gây gổ ấy, tình hình sẽ tồi tệ hơn là cái chắc.

Ảnh minh họa

Thế nhưng, nếu cũng trong trường hợp này, anh chồng xem vợ như… cô em gái thì sao? Cách xử lý có thể bao dung hơn mà cũng ổn thỏa hơn, như: “Chuyện đã thế, mình nên bao dung, dạy dỗ chu đáo, để lần sau không tái phạm”. Nếu lúc ấy, với quan niệm rạch ròi về trách nhiệm chồng - vợ đã xác lập về mặt pháp lý, sự việc sẽ hướng theo cách giải quyết khác. Dù hướng nào đi nữa, cái lý vẫn có thể nặng hơn cái tình. Một khi xem vợ như em gái, người chồng sẽ không “thèm chấp”. Quan trọng là khi ấy, họ lấy cái tình, lấy lòng yêu thương ra đối đãi với nhau, để tìm giải pháp cần thiết.

Hãy nhìn trường hợp ngược lại - đã có rất nhiều người vợ xem chồng như anh trai, như thầy, như “người thân”, nên có cách hóa giải sự việc tốt hơn gấp nhiều lần trước mọi sự cố ngoài ý muốn. Đừng tưởng rằng, quan niệm này chỉ ở trong óc của người viết vốn quá nhiều tưởng tượng. Nói có sách mách có chứng: văn hào Lỗ Tấn kết hôn với bà Hứa Quảng Bình, đâu phải lúc nào cũng “cơm lành canh ngọt”, thỉnh thoảng cũng sóng gió ầm ầm.

Nhờ đâu mà phía chân trời của họ vẫn bình yên? Việc đầu tiên, Lỗ Tấn im lặng. Sau đó, ông tìm cách làm lành, nói: “Tính tôi như thế đấy, chẳng ra làm sao cả”. Bà Bình nói: “Vì em xem anh như thầy nên em nhịn, chứ như bằng vai phải lứa thì không thể như thế được”. Ông nói: “Tôi cũng biết thế” (Lỗ Tấn - nhà xuất bản Văn Hóa - 1977, tr.177). Tức là, bà Bình cũng không… “thèm chấp” với ông chồng đó thôi.

Một khi đã xác định mối quan hệ và suy nghĩ ấy, tôi nghĩ, âu cũng là một trong những biện pháp tích cực để vun vén cho mái ấm. Bạn có đồng tình? 

Lê Minh Quốc