PNO - Chính những áp lực duy trì thành tích, thấy mình yếu kém khi tồn tại trong những ngôi trường "tinh hoa" sẽ giết chết sự sáng tạo, đam mê và niềm vui học tập của một đứa trẻ.
Tôi từng là học sinh (HS)của trường Hà Nội Amsterdam. Thế nhưng khi lớn lên tôi mới nhận thấy rất ít phụ huynh (PH) thấy được cái lợi lớn của việc học trường bình thường, đó là HS giỏi ở trường bình thường sẽ tự tin hơn rất nhiều so với HS giỏi ở trường “tinh hoa”.
Trong xã hội học có một khái niệm rất nổi tiếng là “relative deprivation” (sự thiếu hụt có tính tương đối). Theo đó, một HS sẽ đánh giá mình giỏi hay không khi đối chiếu mình với những bạn học cùng lớp. Một HS học lớp chuyên sẽ đánh giá năng lực của mình với những bạn cùng học lớp chuyên, chứ không phải với những bạn cùng tuổi mình.
Hiện tượng này được nhà tâm lý học Herbert Marsh gọi là “hiệu ứng cá lớn trong ao nhỏ”. Có nghĩa là sự tự đánh giá của HS về chính mình có quan hệ tỷ lệ nghịch với sự nổi tiếng của trường. Những HS giỏi có thể (cảm thấy) rất bình thường tại một môi trường toàn những HS xuất sắc, và ngược lại, bạn sẽ thấy mình rất giỏi nếu bạn ở trong một môi trường “bình thường”.
 |
| Dù áp lực, cha mẹ vẫn cố "đẩy" con vào trường tinh hoa bằng mọi cách |
Việc “cảm thấy về mình” thế nào so với những người khác quyết định đáng kể đến động lực học tập, phấn đấu trong cuộc sống của con người. Bạn sẽ cảm thấy nản lòng và chán nếu mình luôn cảm thấy thấp kém so với bạn cùng trang lứa và có thể đứng cuối lớp ở môi trường mình học, trong khi đáng ra bạn đã trở thành HS đầu lớp tại một môi trường có những HS học vừa phải.
Lúc ấy động lực học ở bạn sẽ mất đi và nhường chỗ cho áp lực và căng thẳng. Nhiều khi chính những áp lực ấy sẽ giết chết sự sáng tạo, đam mê và niềm vui học tập của một đứa trẻ. Người ta ước tính rằng chỉ có khoảng 30% những HS đứng đầu khóa học sẽ thực sự thành công, số 30% cuối cùng thường sẽ cảm thấy mình yếu kém so với bạn cùng lớp và do đó có áp lực nặng nề lên chính mình.
Hồi còn học ở trường Ams, mặc dù đứng trong "top" của lớp, nhưng bản thân tôi cũng luôn cảm thấy áp lực phấn đấu và nỗi sợ thất bại. Khi mà kỳ vọng của rất nhiều người đặt lên vai mình, từ bạn bè, cha mẹ và chính mình, khi mà cuộc sống của đứa trẻ chỉ xoay quanh học mà không còn điều gì khác lớn hơn, điều này có thể làm sụp đổ một đứa trẻ.
Việc bằng mọi giá đẩy con mình vào một ngôi trường toàn những người xuất sắc với hy vọng và niềm tự hào lớn lao, nhiều PH đã vô tình biến con mình trở thành “tầm thường” hay thậm chí “ngu ngốc” và tước đoạt đi của trẻ ước mơ lớn. Đáng ra trẻ có thể trở thành kỹ sư/ nhà khoa học/ chính trị gia, thì lại trở thành một người tuyệt vọng, mất niềm tin vào chính mình.
Nếu lựa chọn, tôi sẽ cho con mình một môi trường vừa phải mà cháu có thể trở thành một HS đứng đầu lớp (một cách toàn diện), thay vì khuyến khích hay ép cháu vào một môi trường đầy áp lực và toàn những HS quá xuất sắc. Con tôi sẽ có một sự tự tin cần thiết để tạo động lực lớn trong học tập và cuộc sống sau này.
Tiến sĩ Nguyễn Quốc Toàn
| Chia sẻ bài viết: |
ĐBQH Nguyễn Thị Lệ cho rằng, dự án Luật Nhà giáo phải có chế tài đủ mạnh để tháo những nút thắt trong tuyển dụng, sử dụng nhà giáo.
ĐBQH Dương Khắc Mai cho rằng, xếp lương lần đầu cho nhà giáo phải phù hợp với hệ thống lương, bởi "ưu tiên ngành này cũng phải nhìn sang ngành khác".
Người thầy vẫn nhận được sự tôn kính của học sinh, phụ huynh và cộng đồng nhưng nhiều áp lực từ xã hội đang đe dọa vị thế đó.
Sáng 19/11, Phó bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải đã đến thăm các nhà giáo và gia đình nhà giáo tiêu biểu tại TPHCM.
Ngày 18/11, Trường ĐH Trà Vinh tổ chức họp mặt kỷ niệm 42 năm Ngày nhà giáo Việt Nam; khai giảng năm học mới và trao học bổng cho nhiều sinh viên…
Một nghiên cứu của Đại học Quốc gia TPHCM thực hiện, cho thấy: có đến 70,21% giáo viên đang bị áp lực hoặc rất áp lực từ phụ huynh học sinh.
Lớp học đặc biệt của những “bà giáo” đã nghỉ hưu huyện Chương Mỹ, TP Hà Nội đã mang đến niềm vui, kỹ năng tự lập cho những em nhỏ khuyết tật.
Sáng 18/11, Tổng bí thư Tô Lâm đã có buổi gặp mặt đại diện nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
Sáng 18/11, Sở GD-ĐT TPHCM tổ chức kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam, vinh danh 14 nhà giáo ưu tú và trao tặng giải thưởng Võ Trường Toản.
Sáng 17/11, Bộ GD-ĐT tổ chức lễ trao tặng danh Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú và tuyên dương Nhà giáo tiêu biểu năm 2024.
Học sinh 8 trường THPT ở cụm 1, TPHCM hào hứng tham gia, tái hiện các sự kiện lịch sử qua các tiết mục và hơn 1.000 sản phẩm độc đáo.
Hoàn cảnh khó khăn, nhưng nhiều sinh viên không những vượt qua mà còn có thành tích học tập rất tốt, tham gia nghiên cứu khoa học, làm gia sư miễn phí...
Ngoài tình yêu, những cô giáo dạy trẻ khuyết tật còn phải trang bị thêm những kỹ năng để kịp thời ứng biến khi trò phát bệnh đột ngột.
Sáng 16/11, Bộ GD-ĐT tổ chức lễ trao giải báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp giáo dục Việt Nam” năm 2024.
Tốt nghiệp trung cấp nhưng với nỗ lực và kinh nghiệm thực tế đã giúp nhiều người thành công, thay đổi định kiến xã hội về việc học nghề.
Hơn 30 năm nay, thầy Trần Văn Hòa vẫn lặng lẽ “gieo chữ” cho con em ngư dân khu tái định cư Đập Góc, xóa mù chữ cho hàng trăm ngư dân.
Bộ GD-ĐT công bố danh sách 251 nhà giáo, cán bộ cơ sở giáo dục tiêu biểu trong năm 2024 đang công tác tại các cơ sở giáo dục trên cả nước.
Chiều 14/11, tại Hà Nội, diễn ra buổi gặp mặt các nhà giáo của chương trình “Chia sẻ cùng thầy cô” và tuyên dương “Nhà giáo trẻ tiêu biểu” cấp Trung ương.
