 |
Hơn 10 biển báo dàn hàng ngang trên đường Phạm Văn Đồng, đoạn qua TP Thủ Đức, TPHCM - Ảnh: Vũ Quyền |
Nơi dày đặc, nơi không nhìn thấy
Trên đường Võ Văn Kiệt (TPHCM), cứ chạy khoảng 10m, người đi đường lại thấy một số biển báo như cấm xe 3-4 bánh và xe thô sơ theo giờ, cấm dừng xe và đỗ xe theo giờ, phân làn xe, tốc độ cho phép, chỉ dẫn đường, cảnh báo tai nạn…
Các biển báo không chỉ được cắm san sát nhau trên đường mà còn được gắn ngay trên các cột đèn chiếu sáng, dàn hàng trên giá treo (long môn). Ở một số vị trí, biển báo phía trước che khuất biển phía sau. Chỉ trên một đoạn ngắn gần cầu Calmette hướng về hầm chui Thủ Thiêm, có đến hàng chục biển báo, trong đó có những chỗ tập trung 5-6 biển báo.
Ở giao lộ Mai Chí Thọ - Trần Bạch Đằng, trên giá long môn treo đến 7 biển báo gồm chỉ đường, cảnh báo tai nạn, cấm ô tô rẽ phải và bảng điện tử thông tin phương tiện vi phạm tốc độ. Trong đó, có 2 biển báo có nội dung giống nhau, chỉ hướng đi thẳng đến đường cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây, đường Võ Nguyên Giáp và hướng ra đường Tố Hữu. Dưới đất và phía bên kia giao lộ cũng có một loạt biển báo phân làn xe, giới hạn tốc độ tối đa, cấm dừng và đỗ xe… Ở mọi giao lộ dọc theo tuyến đường Mai Chí Thọ hướng ra đường Võ Nguyên Giáp, cũng có rất nhiều biển báo.
Ở một số tuyến đường, biển báo lại bị cây xanh che khuất khiến người đi đường khó thấy và không thể đọc được nội dung. Chẳng hạn, ở góc đường Công trường Công xã Paris - Hàn Thuyên (quận 1) có biển báo cấm dừng xe và đỗ xe nhưng bị cây xanh che khuất nên tài xế thường vi phạm quy định.
Anh Nguyễn Quang Anh (TP Thủ Đức) phàn nàn, hệ thống biển báo ở nhiều nút giao trên đường Võ Văn Kiệt, Mai Chí Thọ, Phạm Văn Đồng… rất rối mắt nên khi đọc thông tin trên đó, tài xế rất khó tập trung tinh thần để lái xe. Nếu chạy với tốc độ bình thường, tài xế không thể nhận biết hết các biển báo, dẫn đến việc bỏ lỡ thông tin quan trọng và có thể vi phạm Nghị định 168/2024/NĐ-CP, chịu mức phạt tiền nặng, bị giam bằng lái, ảnh hưởng rất lớn đến việc mưu sinh.
Thường di chuyển từ TPHCM sang tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, ông T.Đ.Đ. (quận 1) cho hay, trên Quốc lộ 51 đoạn qua huyện Long Thành và huyện Tân Thành của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, các phương tiện được di chuyển với tốc độ từ 60-90 km/h nhưng trên đường có rất ít biển báo giới hạn tốc độ, một số biển báo bị che khuất sau gốc cây nên tài xế rất dễ vi phạm quy định về tốc độ. Ông kể: “Có lần, tôi đang chạy với tốc độ 70 km/h thì bị cảnh sát giao thông xử phạt do đoạn đó chỉ được chạy tối đa 60 km/h nhưng tôi đã chong mắt mà không thể nhìn thấy biển báo tốc độ. Ngược lại, có đoạn được chạy đến 80-90 km/h nhưng tôi chỉ dám chạy dưới 60 km/h”.
 |
Đường Võ Văn Kiệt đoạn gần cầu Calmette hướng về hầm chui Thủ Thiêm, quận 1, TPHCM có hàng chục biển báo - Ảnh: Vũ Quyền |
Cũng theo ông Đ., trên Quốc lộ 51 còn có bảng điện tử hiển thị biển số và tốc độ các xe; xe hiện màu xanh là đang chạy đúng tốc độ, hiện màu đỏ là đang vượt quá tốc độ cho phép. Nhưng những bảng điện tử này quá nhỏ, rất khó nhìn.
Biển báo “trốn tìm”, đèn tín hiệu chập chờn
“Gắn biển báo là để tài xế chấp hành đúng việc tổ chức giao thông chứ không phải để đánh đố hay giăng bẫy tài xế” Ông Khương Kim Tạo |
Biển báo và đèn tín hiệu giao thông ở TP Hà Nội cũng không khá hơn. Trên đường Trần Nhật Duật (quận Ba Đình), biển báo “cấm ô tô rẽ phải” vào phố Hàng Đậu bị các thân cổ thụ che khuất; trên đường Nguyễn Hữu Huân, đèn tín hiệu giao thông cũng bị cây lớn che. Trên đường Hàng Đường, Hàng Da, nhiều hộ kinh doanh lắp bạt, mái che tùy tiện, che khuất một số biển báo giao thông.
Ông Khương Kim Tạo - nguyên Phó chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia - nhận xét, có những biển báo, đèn tín hiệu giao thông “ẩn nấp” giống như bẫy người đi đường và người lái xe có nguy cơ vi phạm luật giao thông. Từ đó, ông kiến nghị cơ quan chức năng cần rà soát, di dời các chướng ngại vật che khuất biển báo, đèn; vệ sinh biển báo, mắt phản quang để người đi đường dễ nhìn, dễ nhận biết nội dung biển báo; bố trí biển báo, đèn tín hiệu hợp lý, khoa học; điều chỉnh hoặc thay các biển báo không phù hợp.
Trên một số tuyến đường ở TP Vinh, tỉnh Nghệ An, một số biển báo giao thông vừa bị ố màu, vừa bị cây cối, biển quảng cáo và các vật cản khác che khuất. Thường xuyên di chuyển trên đại lộ Vinh - Cửa Lò, anh Phạm Xuân Tâm (TP Vinh) - vẫn rất lúng túng với biển báo giao thông. Chẳng hạn, khi đến nút giao đại lộ Vinh - Cửa Lò với đường Trương Văn Lĩnh, ở làn đường ngoài cùng bên trái có biển ghi “chỗ quay xe” trên cao, nhưng ở lòng đường lại vẽ vạch sơn rẽ trái. “Biển báo không đồng nhất nên người đi đường không biết nên chạy xe thế nào cho đúng” - anh nói.
Ở ngã tư Ngô Gia Tự - Nguyễn Cảnh Hoan (phường Quán Bàu, TP Vinh) đèn tín hiệu thỉnh thoảng lỗi nhịp khiến nhiều người không dám di chuyển hoặc phải rẽ qua đường khác bởi dù đèn không chịu chuyển sang màu xanh nhưng nếu chạy thì bị camera ghi hình vượt đèn đỏ và bị phạt nguội. Lãnh đạo Công ty Hạ tầng đô thị TP Vinh cho biết, hằng năm, công ty đều chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, chỉnh sửa hệ thống biển báo, sơn kẻ đường cho hợp lý. Một trong những trở ngại hiện nay là có nhiều đèn tín hiệu sử dụng năng lượng mặt trời nên lúc ít nắng hoặc bị nhà cao tầng che mất nắng, đèn không tích đủ năng lượng, dễ gặp lỗi. Công ty đã kiến nghị chuyển sang sử dụng điện lưới để đèn hoạt động ổn định hơn.
Ông Hoàng Năng Hiệp - Trưởng phòng Quản lý đô thị TP Vinh - cho biết, phòng đã đề nghị UBND các phường, xã rà soát, xử lý ngay cây cối hoặc vật cản che lấp biển báo, đèn; lập biên bản xử phạt, yêu cầu tháo dỡ biển quảng cáo che lấp đèn, biển báo; báo cáo về những trường hợp biển báo chưa chuẩn, chưa hợp lý để phòng quản lý đô thị có biện pháp chấn chỉnh.
Tổng rà soát biển báo, đèn tín hiệu giao thông Ngày 19/2, Văn phòng Chính phủ ra Công văn số 1364/VPCP-CN cho hay, về những bất cập trong hệ thống biển báo chỉ dẫn, đèn tín hiệu giao thông, việc cấp phép, bố trí các điểm dừng, đỗ, trông giữ xe gây xung đột giao thông mà báo chí phản ánh, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chỉ đạo: yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải chủ trì, cùng với Bộ Công an và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổng rà soát, giải quyết những bất cập nêu trên và báo cáo kết quả cho Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/3/2025. Ông Nguyễn Thanh Hoài - Phó cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam - cho biết, thực hiện chỉ đạo trên, cục đã yêu cầu các khu quản lý đường bộ, sở giao thông vận tải các địa phương, nhà đầu tư đường bộ sửa chữa các biển báo hỏng, mờ; xem xét điều chỉnh khoảng cách các biển báo tốc độ, tránh tình trạng tăng, giảm tốc độ đột ngột. Cục Đường bộ cũng sẽ rà soát, nghiên cứu, xử lý đối với trường hợp có nhiều biển đặt cùng vị trí, theo hướng không đặt quá 3 biển báo trên mỗi cột; rà soát, điều chỉnh hoặc thay các biển báo không phù hợp mục đích, ý nghĩa sử dụng để phù hợp với tổ chức giao thông. |
Cần thiết kế và bố trí biển báo khoa học hơn Nhiều nước phát triển có chiến lược quản lý biển báo giao thông rất tốt. Họ lắp ít biển, trên biển ghi ngắn gọn nhưng thông tin rất rõ ràng và dễ hiểu. Họ chỉ đặt biển khi thực sự cần thiết để tránh gây nhiễu thông tin. Việc thiết kế biển báo cũng được tiêu chuẩn hóa, có sự đồng bộ về màu sắc, kích thước, kiểu chữ và biểu tượng, giúp người điều khiển phương tiện dễ dàng nhận diện từ xa. Công tác bảo trì cũng được thực hiện định kỳ nhằm đảm bảo biển báo luôn ở trong tình trạng tốt, không bị che khuất hay lỗi thời so với thực tế giao thông. Do đó, khi lái xe trên đường, tài xế rất nhàn, không bị giật mình với biển báo như ở nước ta. Ở Mỹ, Nhật Bản, Đức hay Úc, các biển báo quan trọng không chỉ được đặt ở một bên đường mà còn được bố trí ở cả hai bên hoặc treo trên cao để tài xế mọi phương tiện (bao gồm xe tải, xe buýt, xe container) đều thấy rõ. Ở Úc, có quy tắc “5 giây”, nghĩa là người lái xe chỉ cần tối đa 5 giây để đọc và hiểu hết thông tin trên biển báo. Do đó, nội dung trên biển báo luôn ngắn gọn, dễ hiểu và khoảng cách giữa các biển báo hợp lý, không gây quá tải thị giác. Ngành quản lý giao thông Úc còn kẻ vạch sơn, bố trí làn đường hợp lý để truyền đạt thông tin, giúp giảm sự phụ thuộc vào biển báo. Để khắc phục tình trạng bất cập trong hệ thống biển báo giao thông ở TPHCM, cần có một chiến lược toàn diện nhằm tinh giản, tiêu chuẩn hóa và ứng dụng công nghệ vào quản lý biển báo. Trước hết, cần rà soát và lắp đặt hệ thống biển báo khoa học hơn. Cơ quan chức năng cần loại bỏ những biển báo không cần thiết, trùng lặp hoặc đặt sai vị trí, gây nhiễu thông tin. Ngoài ra, cần thiết lập tiêu chuẩn thống nhất về khoảng cách, kích thước và nội dung biển báo sao cho rõ ràng, dễ hiểu, hợp lý. Những đơn vị chịu trách nhiệm lắp đặt biển báo cần được đào tạo bài bản về nguyên tắc thiết kế và tâm lý học nhận thức để đảm bảo biển báo được bố trí một cách khoa học và hiệu quả. Đồng thời, cần có kênh phản hồi chính thức để người dân phản ánh về các biển báo bất hợp lý. Thạc sĩ Nguyễn Đức Hiếu - giảng viên Trường đại học Quốc tế (Đại học Quốc gia TPHCM) |
Nhóm phóng viên