Hoa trái dịu ngọt

Cái ao nằm sau vườn dâu, rộng năm mét dài bảy mét, sâu đến ngực Phan. Trước đó ao để thả cá và nuôi vịt đàn. Mỗi năm thu được hai tạ cá, nuôi ba trăm vịt đẻ. Tiền bán trứng trừ tiền giống má và thức ăn thì lãi chẳng được là bao.

Bà cụ coi như lấy công làm lãi, chăm chút thêm cho bớt nhàm chán tuổi già, chứ thật ra nguồn thu chính của bà là vườn dâu tằm rộng cả mẫu. Mùa lá thì nuôi lấy chục nong tằm, tằm chín đến đâu bán túc tắc cho dân làng đến đó. Mùa quả thì bán cho mấy cửa hàng rượu dưới thành phố, còn đâu con dâu ngâm sirô bán dần qua mạng.

Năm nào được mùa, được giá thì bà chả lo tiền thuốc thang lại còn để dư ra đúc lợn cho thằng cháu đích tôn. Nó ở dưới thành phố lâu lâu mới về thăm quê nội một lần. Nhìn con lợn đất môi má hồng hào nó thích lắm cứ ôm chạy vòng quanh nhà mấy lượt. Giờ con lợn đất nằm đó bụi bặm phủ đầy. Tiếng bước chân thằng nhỏ cũng chỉ còn vang trong ký ức.

Ngôi nhà vốn vắng vẻ giờ càng thêm thưa thớt người về. Vườn dâu chín rũ ngoài kia bà không buồn gọi người đến hái. Bà không dám bước ra vườn để tránh nhìn thấy cái ao. Nơi đã nhấn chìm thằng nhỏ năm tuổi của bà ngập sâu dưới nước. Để đêm nào bà cũng nghe thấy tiếng nó vùng vẫy trong tuyệt vọng. Hôm đó, bà còn mải hái dâu…

Cứ vài tháng Phan lại bắt xe về thăm bà cụ một lần. Anh mang theo ít quần áo, dầu gió, thuốc bổ và đồ ăn sẵn mà Thư đã chuẩn bị đầy đủ. Bà nhìn đống đồ, khẽ đưa tay dụi mắt, miệng run run hỏi “cái Thư còn giận mẹ lắm đúng không?”.

Phan không nói gì vì biết có giải thích cả trăm lần thì bà cụ vẫn cứ giữ mãi trong mình thứ mặc cảm tội lỗi ấy. Làm sao để bà hiểu sự ra đi của bé Bo là do số phận. Thằng bé đã được đến thế giới của những thiên thần nên người ở lại vẫn phải tiếp tục sống cho ra sống. Phan vỗ về nỗi đau của mình cũng đủ kiệt sức huống hồ còn phải ôm thêm nỗi đau của người mẹ già, người vợ trẻ.

Căn nhà ba gian âm u, lạnh lẽo này từng là nơi đầy ắp tiếng cười mỗi lần sum họp. Giờ mạng nhện giăng đầy, tiếng mọt cọt kẹt nghiến gỗ phát ra từ khắp các ngõ ngách trong nhà. Tưởng như chúng có thể chiếm hữu và đục ruỗng căn nhà. Chỉ cần một cơn gió lớn có thể làm đổ sụp nơi này.

Phan ngồi ngoài hiên nhìn tóc mẹ màu mây lơ thơ những sợi buồn câm nín. Lá khô bay từ ngõ vào sân, cỏ dại mọc lên tận những bậc thềm phủ rêu trơn trượt. Áo mẹ phơi phất phơ ngoài gió giữa nền trời u ám cuối thu. Tưởng như nếu mẹ khoác tấm áo đó lên người thì cả cơ thể gầy gò sẽ tan theo sương đêm nắng sớm ngấm trên từng sợi vải.

Lúc thằng nhỏ còn sống, chẳng ai có thời gian để ý đến khung cảnh xung quanh. Dắt nó tập đi ở góc sân kia, trông nó chơi tha thẩn ngoài đầu ngõ, ngó nó cắm cúi nghịch ngoài vườn. Mọi thứ trở nên sinh động và tươi vui hơn.

Phan vào bếp, xếp lại đống củi dâu khô đổ tung bành. Bếp gas sắm bao năm nay bà cụ không dùng cứ lem luốc củi lửa nhìn đến tội. Cơm nguội để lâu đã khô khốc rời rạc, nồi cá kho mặn chát cháy đen sì đáy. Trứng gà quả nào cũng loãng, mớ rau cải để héo queo trên chạn. Sờ vào chum thì gạo hết, động muối mắm cũng chẳng còn gì.

Mẹ đã sống đầy đọa bản thân mình đến mức này ư? Mắt Phan cay xè, anh cảm thấy tim mình đau từng cơn một. Thằng nhỏ chết đã ba năm rồi, nỗi đau nhẽ ra đã có thể nguôi ngoai. Nhưng hai người đàn bà trong gia đình cứ luôn muốn đánh thức nỗi mất mát ấy bằng sự giày vò không đáng. Phan mường tượng ra cảnh mẹ già lầm lũi sớm tối một mình, nhà nằm gần sông, gió thổi tứ bề đều lạnh.

Sáng nay, lúc về đến đầu làng có người níu Phan lại thì thầm to nhỏ. Họ nói tuần trước chẳng hiểu sao bà cụ tha thẩn đi ra ao. Bà lội xuống ao, cứ lội ra giữa cho đến khi gần chìm nghỉm thì may quá, có người sang xin lá dâu tằm chữa hen suyễn nhìn thấy liền hô hoán mọi người đến cứu. Phan rùng mình trước những tai họa bất ngờ ập đến. Đớn đau làm bà cụ lẩn thẩn rồi. Lúc ăn cơm xong Phan bàn với mẹ:

- Con tính gọi người lấp cái ao đi. Đằng nào cũng không thả cá và nuôi vịt nữa.

- Biết vậy lấp nó từ vài năm trước có phải…

Bà cụ buông thõng câu nói bằng một tiếng thở dài héo hắt. Bà thừa biết cái ao có được lấp đất bằng phẳng thì cũng không sao lấp được hết ký ức đau buồn. Phan nói sẽ lấp ao để trồng cây. Hoa trái dịu ngọt biết đâu sẽ làm vơi đi phần nào nỗi đau của lòng người.