Hoa khôi Áo dài Việt Nam 2014: Lách “hạn ngạch” bằng tên gọi

Trong văn bản hỏa tốc ký ngày 18/9/2014, Cục NTBD yêu cầu ban tổ chức (BTC) sử dụng đúng tên gọi của cuộc thi mà Cục đã cấp phép là Hoa khôi áo dài Việt Nam (HKADVN) trong mọi hoạt động liên quan đến cuộc thi mà không phải là bất kỳ cái tên nào khác. Ngoài ra, Cục cũng cho biết sẽ cùng các cơ quan chức năng giám sát chặt chẽ và sẽ đình chỉ cuộc thi nếu BTC tiếp tục sai phạm. Trước đó, tuy vẫn đính kèm tên HKADVN 2014, nhưng trong buổi công bố cuộc thi, mọi thành viên của BTC đều gọi cuộc thi bằng tên chủ yếu là Miss World Vietnam - Đường đến vương miện. Tên gọi này cũng xuất hiện trong hầu hết các phương tiện khác của BTC.

Thực tế, không cần phải nắm nhiều thông tin hậu trường mới biết tên gọi HKADVN 2014 chỉ là một cách hợp thức hóa cuộc thi, bởi những ràng buộc của Nghị định 79/2012/NĐ-CP. Theo đó, cuộc thi sẽ không thể nào được cấp phép với tên gọi Hoa hậu thế giới Việt Nam (như tên tiếng Anh mà cuộc thi đang sử dụng và như thường lệ nếu có sự phối hợp cùng tổ chức Miss World), do “hạn ngạch” về cuộc thi nhan sắc chung toàn quốc đã không còn vì đã có hai cuộc thi được cấp phép trong năm là Hoa hậu Đại dương và Hoa hậu Việt Nam. Vì chỉ là hợp thức hóa, nên từ tiêu chí cho đến giải thưởng, Miss World Vietnam đều gần như không có sự liên quan nào với tên gọi HKADVN, ít nhất là xét theo những thông tin chia sẻ từ BTC. Miss World vẫn trải qua các phần thi như các cuộc thi nhan sắc khác mà không xoáy vào vẻ đẹp có liên quan đến áo dài.

Hoa khôi Lại Hương Thảo đại diện Việt Nam tại Miss World 2013

Ngoài ra, trả lời việc BTC độc quyền đưa top ba của cuộc thi đại diện Việt Nam dự thi ba cuộc thi nhan sắc lớn của thế giới là Hoa hậu Thế giới, Hoa hậu Siêu quốc gia và Hoa hậu Quốc tế, ông Nguyễn Đăng Chương - Cục trưởng Cục NTBD cho biết điều đó là không đúng, và cơ hội đi thi chia đều cho các người đẹp đủ tiêu chuẩn. Một cách nào đó, đây lại là một bất cập của diễn tiến thực tế, khi việc độc quyền này thật ra có thể diễn ra mà không hề vi phạm các quy định nào hiện nay. Bởi, để được đi thi thế giới, người đẹp đó phải được đơn vị giữ bản quyền tiến cử, và đó là công ty Elite Việt Nam, mà Elite Việt Nam lại nằm trong thành phần BTC HKADVN 2014.

Nếu được Elite Việt Nam tiến cử và người đẹp thuộc HKADVN 2014 đó đủ danh hiệu để đi thi, không có vấn đề gì về nhân thân… như yêu cầu của các quy định, Cục NTBD hoàn toàn không có quyền từ chối cấp phép. Năm 2013, Lại Hương Thảo - Hoa khôi Thể thao Việt Nam cũng là người được cấp phép đại diện Việt Nam tại Hoa hậu Thế giới (Miss World), dù việc chọn người đẹp này đi thi đã gây tranh cãi nhiều trước đó. Nói cách khác, dù xét về các quy định, không ai có thể độc quyền đại diện Việt Nam đi thi, nhưng xét về thực tế, sự độc quyền đó là có và hoàn toàn không vi phạm quy định. Vì thế, các người đẹp từ các cuộc thi nhan sắc khác như Hoa hậu Việt Nam, Hoa hậu Đại dương… dĩ nhiên phải chịu cảnh “chầu rìa”. Không khó để thấy điều này là bất cập hay không, bởi không ai chắc chắn rằng tình trạng người đẹp xứng đáng hơn, được sự đồng thuận của công chúng hơn sẽ phải nhường chỗ cho các nhân vật kém cỏi hơn hay không, chỉ vì phần thưởng của Hoa khôi Áo dài Việt Nam 2014 là như thế.

Tuy nhiên, đó vẫn chưa phải là tất cả những gì đáng băn khoăn từ HKADVN 2014. Theo BTC, khán giả sẽ góp phần bình chọn ra người chiến thắng, mà gọi là hoa khôi hay quán quân cũng giống nhau, theo lời BTC. Điều đó không chỉ không đúng với Nghị định 79 với các điều khoản yêu cầu về thành phần ban giám khảo, mà theo ông Nguyễn Đăng Chương là không đúng với nội dung đề án cấp phép. “Cuộc thi được phép có một giải thưởng riêng do khán giả bình chọn, giống như giải Người được khán giả yêu thích nhất vẫn thường thấy trong một số cuộc thi khác, nhưng đó chỉ là giải phụ. Khán giả không được là giám khảo chọn ra người đoạt giải chính”, ông Chương nói. Ông cho biết sẽ kiểm tra lại thông tin mà BTC đã công bố về vấn đề này, và sẽ nghiêm khắc yêu cầu BTC tuân thủ.

Một sân chơi kết hợp giữa truyền hình với một cuộc thi nhan sắc vốn đã có ở nhiều nước, nhưng là điều mới mẻ với Việt Nam, song chỉ vì muốn mang đến cái mới mà làm sai thì quả thật rất đáng tiếc.

 Nguyên Vĩnh