Hoa hậu núp bóng người mẫu

Nhập nhằng tên gọi

Thời gian gần đây, các cuộc thi người mẫu xuất hiện ngày càng nhiều. Tháng Chín này, chung kết cuộc thi Người mẫu Nữ hoàng doanh nhân Đất Việt 2018 (tên tiếng Anh là Miss Dat Viet, tức Hoa hậu Đất Việt) sẽ diễn ra tại TP.HCM. Tháng 11, vòng chung kết cuộc thi Người mẫu quý bà Việt Nam sẽ diễn ra tại TP.Nha Trang. Đối tượng dự thi là những phụ nữ đã lập gia đình, từ 25-50 tuổi, cao từ 1,58m trở lên.

Sau chung kết Người mẫu Thời trang Việt Nam 2018, Thư Dung đã được trao vương miện và băng đeo để đi thi hoa hậu

Tháng 3/2018, cuộc thi Người mẫu Thời trang Việt Nam 2018 diễn ra tại TP.Vũng Tàu. Tháng 9/2017, Người mẫu Nữ hoàng doanh nhân Việt Nam được tổ chức. Cuối năm 2017, Người mẫu Nữ hoàng trang sức Việt Nam cũng được tiến hành tại TP.Đà Nẵng.

Từ sân chơi của những đôi chân dài thuần túy, các cuộc thi người mẫu đang có sự thay đổi rõ về đối tượng tham gia. Đó không còn là những cô gái 18, đôi mươi với chiều cao vượt trội, thân hình lý tưởng mà nay có thêm tầng lớp doanh nhân, phụ nữ đã có gia đình với độ tuổi lên đến 50. Nhưng sự thay đổi này có mang đến cho làng thời trang Việt những nhân tố mới hay thực chất chỉ là trò “núp bóng”?

Theo quy định của luật hiện hành, muốn thi người đẹp, phải đảm bảo nhiều tiêu chí, trong đó phải có vẻ đẹp tự nhiên. Kết quả, nhiều nhà tổ chức “lách” luật bằng cách thay đổi hình thức của cuộc thi thành người mẫu. Việc gắn cụm từ "người mẫu" đi liền với "nữ hoàng" khiến các cuộc thi nhập nhằng ngay từ tên gọi.

Nữ hoàng trang sức là cuộc thi nhan sắc được tổ chức từ năm 2003. Tuy nhiên, đến năm 2017, cuộc thi đổi tên thành Người mẫu Nữ hoàng trang sức và chấp nhận cả thí sinh đã qua phẫu thuật thẩm mỹ. Dù mang tên người mẫu, khi quảng bá, các nhà tổ chức thường không đề cập đến khái niệm này, chỉ nhấn mạnh tính chất của cuộc thi nhan sắc. Nội dung thi cũng thiên về thi người đẹp.

Các ban tổ chức không hề giấu giếm mục tiêu hướng tới các cuộc thi nhan sắc cho đầu ra của các danh hiệu người mẫu. Với Người mẫu quý bà Việt Nam 2018, những người chiến thắng sẽ được cử tham gia các cuộc thi nhan sắc quốc tế như: Mrs International (Hoa hậu quý bà Quốc tế), Mrs Globe (Hoa hậu quý bà Toàn cầu), Mrs Worldwide (Hoa hậu quý bà Toàn thế giới)...

H’Ăng Niê, Nguyễn Thị Chi - hai á quân của Người mẫu Thời trang Việt Nam 2018 đều được cử thi những cuộc về nhan sắc: Hoa hậu Siêu mẫu Thế giới, Hoa hậu châu Á Thế giới.

Việc lách luật - tổ chức thi người mẫu - vừa giúp các nhà tổ chức làm show được trong nước và cả đưa thí sinh ra quốc tế. Thư Dung - Á quân Người mẫu Thời trang Việt Nam 2018 (người vừa bị tước danh hiệu sau nghi án bán dâm ngàn đô) từng đăng quang một cuộc thi nhan sắc dành cho phụ nữ đã qua chỉnh sửa, tổ chức tại Hàn Quốc.

Nếu chọn tham gia một cuộc thi người đẹp trong nước để lấy vé đi thi quốc tế theo đường chính thức, Thư Dung chắc chắn không đủ tiêu chuẩn. Nhưng Người mẫu Thời trang Việt Nam không chịu quy định của cuộc thi nhan sắc nên cô đã qua được khe hở này.

Ngay sau đêm chung kết, giành được ngôi Á quân 1, Thư Dung đã được trao vương miện, băng đeo để hợp thức hóa thủ tục thi Hoa hậu Du lịch sinh thái Quốc tế 2018.

Theo quy định hiện hành, những cuộc thi người đẹp vùng, ngành, đoàn thể Trung ương, mỗi năm được tổ chức không quá 3 lần. Việc chọn hình thức thi người mẫu cũng giúp hợp thức hóa cuộc thi khi số lượng các sân chơi nhan sắc trong một năm đang bị khống chế. Như năm 2017, có 3 cuộc thi người đẹp mang tên hoa khôi được tổ chức: Hoa khôi Du lịch Việt Nam, Hoa khôi Phụ nữ Việt Nam qua ảnh, Hoa khôi Sinh viên Việt Nam. Nữ hoàng trang sức buộc phải tìm hình thức khác để tổ chức trong cùng năm.

Những danh hiệu đi đâu về đâu?

Sự quá tải danh hiệu trong những năm qua tại Việt Nam đã khiến dư luận không ít lần than vắn thở dài. Tuy nhiên, cơn khát danh hiệu của các người đẹp vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Từ hoa khôi, nữ hoàng, người đẹp, nay lại có sự nhập cuộc của những danh hiệu người mẫu.

Ngành thời trang nói chung, người mẫu nói riêng tại Việt Nam vẫn còn ở quy mô nhỏ. Tuần lễ Thời trang quốc tế Việt Nam, Tuần lễ Thời trang Việt Nam hay những buổi triển lãm ô tô... là các sự kiện quy tụ cùng lúc nhiều người mẫu nhất. Nhưng các đơn vị tổ chức cũng chỉ cần vài chục đến khoảng 100 chân dài. Show diễn cá nhân của các nhà thiết kế thông thường chỉ có khoảng 30, 40 người mẫu trình diễn, nhiều nhất cũng chỉ 70, 80 người. Công việc của người mẫu lại mang tính thời vụ.

Nhu cầu không lớn nhưng nguồn cung người mẫu lại nhiều: các chương trình truyền hình thực tế, những trung tâm đào tạo, quản lý người mẫu và vô số người đẹp bước ra từ những cuộc thi nhan sắc... Ngoài người mẫu Việt, các công ty còn có người mẫu nước ngoài. Thế nên, cả những chân dài bước ra từ các cuộc thi chuyên môn như Siêu mẫu Việt Nam, Vietnam’s Next Top Model vẫn chật vật để sống với nghề, chứ nói gì đến những cuộc thi vô thưởng vô phạt, “núp bóng” gần đây.

Trong các năm 2016, 2017, có đến hàng chục người đẹp đăng quang ở các cuộc thi hoa hậu, hoa khôi, nữ hoàng, người đẹp như: Hoa hậu Việt Nam, Hoa hậu Biển Việt Nam, Hoa hậu Bản sắc Việt Toàn cầu, Hoa hậu Đại dương, Hoa khôi Áo dài, Hoa khôi miền Trung, Người đẹp Xứ dừa, Người đẹp Cửa Lò, Người đẹp Hạ Long... Nhưng mấy ai còn được nhớ đến? Bao nhiêu danh hiệu còn được sử dụng và mang lại giá trị cho cộng đồng?

Ngoài những danh hiệu “chết yểu”, một bộ phận người đẹp dùng danh hiệu phục vụ lợi ích cá nhân. Hàng loạt trung tâm thẩm mỹ, chăm sóc sắc đẹp đều thuộc sở hữu của các hoa hậu quý bà, hoa khôi doanh nhân... Danh hiệu trở thành mồi câu để thu hút khách hàng. Giá dịch vụ cũng theo các danh hiệu mà tăng lên. Vì thế, họ cũng chẳng ngại sắm vương miện, xem đó như khoản đầu tư có khả năng sinh lợi cao.

Thậm chí, với một bộ phận khác, danh hiệu chỉ để cho bằng chị bằng em. Trong những cuộc chơi này, kẻ nào mạnh chi, kẻ đó thắng. Người đoạt danh hiệu cũng chính là nhà tài trợ “ẩn danh” của các nhà tổ chức. Những lùm xùm mua bán giải, đấu tố cứ thế xảy ra. Thị trường còn nhu cầu danh hiệu, nguồn cung sẽ đủ. Tuy nhiên, giá trị của chúng được bao nhiêu, có lâu bền không vẫn do công chúng quyết định. 

Thành Lâm