Họ nói gì?

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị

 * Ngoại trưởng John Kerry: “Chúng tôi đặc biệt quan ngại. Tất cả các quốc gia tham gia vào giao thông hàng hải trong khu vực Biển Đông và Biển Hoa Đông lo ngại sâu sắc về hành động hiếu chiến này”… “Chúng tôi muốn các bên liên quan thiết lập một Bộ quy tắc ứng xử (COC). Chúng tôi muốn thấy việc này được giải quyết một cách hòa bình thông qua Luật Biển, thông qua trọng tài và bất kỳ phương tiện nào khác, nhưng không có đối đầu trực tiếp và hành động hiếu chiến”.

* Tuyên bố chung của nhóm Thượng nghị sĩ Mỹ Robert Menendez, Marco Rubio, Ben Cardin, Jim Risch, Patrick Leahy: “Việc TQ di chuyển một giàn khoan thăm dò, được các tàu quân sự và tàu khác hộ tống, vào vùng biển có tranh chấp ở Biển Đông ngoài khơi Việt Nam cùng với những hành vi hiếu chiến tiếp theo của tàu TQ, trong đó có việc đâm vào các tàu của Việt Nam, là rất đáng quan ngại. Những hành động này đe dọa dòng chảy thương mại tự do toàn cầu trong một khu vực có tầm quan trọng sống còn”… “Chúng tôi hối thúc chính quyền nói rõ với TQ là các yêu sách và tranh chấp lãnh thổ cần phải được giải quyết một cách hòa bình, thông qua ngoại giao và phù hợp với luật pháp quốc tế. Các hành động đơn phương nhằm thay đổi nguyên trạng hoặc sử dụng vũ lực, cưỡng bức và hăm dọa đều không thể chấp nhận và sẽ dẫn tới mất ổn định”.

* Đại diện của bà Catherine Ashton (Cao ủy phụ trách an ninh và đối ngoại EU): “EU lo ngại các hành động đơn phương có thể ảnh hưởng đến tình hình an ninh trong khu vực, bằng chứng là các vụ va chạm gần đây giữa tàu của TQ và Việt Nam”… “Chúng tôi thúc giục các bên liên quan tìm kiếm giải pháp hòa bình và hợp tác phù hợp với luật pháp quốc tế, cụ thể là Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, tiếp tục đảm bảo tự do và an toàn hàng hải”.

* Chuyên gia Đông Nam Á và châu Á-Thái Bình Dương Gregory Poling: “Sự kiện này xảy ra ngay sau chuyến thăm của Tổng thống Obama tới các nước châu Á và đặc biệt là sau những tuyên bố mạnh mẽ của ông Obama ở Malaysia và Philippines liên quan tới Biển Đông nên cũng có thể tính đó là căn cứ để chọn thời điểm, nhưng tôi cho rằng lý do vì ý đồ xưa nay của TQ với Biển Đông thì lớn hơn”... 
 

* Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long: “(Sự việc) xảy ra ngay tại cửa ngõ của chúng ta, chúng ta phải có quan điểm vì an ninh và ổn định của khu vực phụ thuộc vào những gì xảy ra tại Biển Đông”… "Đó là lý do vì sao các bộ trưởng ngoại giao ASEAN đã thông qua tuyên bố và đó cũng là quan điểm nhất quán, lâu dài của Singapore”.

* Phó chủ tịch Đảng Cộng sản Mỹ Libero Della Piana: “Chúng tôi rất lo ngại và quan tâm sâu sắc đến tình hình căng thẳng hiện nay tại Biển Đông liên quan đến giàn khoan dầu của TQ. Đây là tình hình nguy hiểm đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định tại khu vực”… “Về phía Việt Nam, tôi nghĩ các bạn nên kêu gọi cộng đồng quốc tế vào cuộc, như Liên Hiệp Quốc hay ASEAN, đây là những diễn đàn lớn và có tiếng nói có trọng lượng, có thể đưa ra các biện pháp cần thiết, hay các diễn đàn khác”.

* GS Michishita Narushige, Viện nghiên cứu chính sách quốc gia Nhật Bản: “Việt Nam không nên bó hẹp sự việc này thành vấn đề giữa hai nước, mà cần nhận thức vấn đề này nằm trong khuôn khổ an ninh của cả khu vực Đông Bắc Á hoặc rộng lớn hơn. Việt Nam cần hợp lực với các nước châu Á khác như Nhật Bản, ASEAN, Ấn Độ, Úc và cả Mỹ, một nhân tố rất quan trọng trong khu vực, để cùng lên tiếng phản đối hành động của TQ”.

* Nhà hoạt động xã hội Mỹ Merle Ratner: “Việt Nam hãy cứ làm những gì mà các bạn đang làm, đó là quyết tâm bảo vệ chủ quyền của mình đến cùng, song mặt khác Việt Nam cũng cần phát đi thông điệp rõ ràng là các bạn không hề mong muốn chiến tranh, mà muốn giải quyết bằng các biện pháp hòa bình để đem lại sự ổn định cho khu vực. Ngoài ra, tôi nghĩ, sự tham gia của cộng đồng quốc tế lúc này là vô cùng cần thiết…”.

THANH HIỀN (Theo AFP, Reuters, AP, VTV)