Họ là ai, những người được Cannes vinh danh đặc biệt?

Palme d’Or hay còn gọi là giải Cành cọ vàng danh dự là giải thưởng đặc biệt được trao tặng cho những đạo diễn, các nhà hoạt động điện ảnh tài năng trên thế giới có nhiều tác phẩm ấn tượng sâu sắc, tác động toàn cầu và tạo được tiếng vang nhưng chưa bao giờ giành chiến thắng tại Liên hoan phim Cannes.

Khác với Cành cọ vàng, được xét bởi hội đồng giám khảo và trao cho một bộ phim, Cành cọ vàng danh dự là giải thưởng không thường kỳ, được xét bởi lãnh đạo Liên hoan phim và trao cho cá nhân.

Từ trái qua: Alain Delon, Agnes Varda, Woody Allen và Clint Eastwood

Alain Delon, Clint Eastwood, Woody Allen và Agnes Varda là 4 cái tên nổi bật được Cannes đặc biệt tôn vinh bởi tài năng và sự cống hiến hết mình cho nền điện ảnh.

Clint Eastwood: Tượng đài sống của điện ảnh Mỹ

Sau Ingmar Bergman, Clint Eastwood là người thứ hai có được vinh dự to lớn nhận được Giải thành tựu trọn đời Palme d’Or từ Ban tổ chức Liên hoan phim Cannes. Nhà làm phim 89 tuổi này đã được vinh danh vì sự nghiệp cũng như đóng góp của ông sau hơn nửa thế kỉ gắn bó với điện ảnh. Eastwood lần đầu xuất hiện tại Cannes với bộ phim Pale Rider vào năm 1985, tiếp sau là những tác phẩm như (1990)và(2003)

Chủ tịch liên hoan phim Cannes Gilles Jacob trao giải cho Clint Eastwood.

Là một diễn viên, đạo diễn, nhà sản xuất kiêm soạn nhạc người Mỹ, trong sự nghiệp của mình, Eastwood đã giành được 4 giải Oscar – 2 lần cho giải đạo diễn xuất sắc nhất và 2 lần cho giải phim hay nhất. Ngoài ra, ông còn giành giải tưởng niệm The Irving G.Thalberg năm 1995.

Theo dõi chặng đường sự nghiệp của ông mới thấu hiểu hết tài năng cũng như tâm huyết mà vị đạo diễn tài ba, biểu tượng của thập niên 1960-1970 cống hiến cho nghệ thuật thứ 7. Không những ghi dấu ấn đậm nét trong vai trò diễn viên với loạt phim ăn khách A Fistful of Dollars (Một nắm đô-la - bộ phim miền viễn tây  kinh điển) hay phim hành động kéo dài 5 phần Dirty Harry, mà ông vào vai cảnh sát điều tra bắn súng siêu hạng, vượt mọi gian nan, không từ bất cứ thủ đoạn bẩn để giết sát nhân hàng loạt. Hơn thế, Sudden Impact - phần 4 của Dirty Harry do ông đạo diễn ra đời năm 1983 được đánh giá là tác phẩm đen tối cũng như bạo lực nhất trong loạt series này.

Năm 1992, Clint Eastwood tiếp tục thực hiện dự án Unforgiven, lột tả đầy đủ tính cách điển hình của người Mỹ, thời đại người da trắng đi khai hoang ở vùng biên giới phía Tây khắc nghiệt thế kỷ 18 - 19. Với giá trị to lớn, Unforgiven đã giành được giải thưởng Phim xuất sắc nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất cho Clint Eastwood tại Oscar lần thứ 65 (năm 1992).

Clint Eastwood cùng hai con trai là Scott Eastwood (giữa) và Kyle Eastwood (phải).

“Clint Eastwood là một nghệ sĩ đích thực ở mọi phương diện. Dù đứng trên đỉnh vinh quang và làm hàng chục tác phẩm để đời, ông luôn khiến chúng tôi thấy thoải mái và cư xử bình đẳng trên trường quay”, nam diễn viên Tim Robbins nói về đạo diễn thân thiết. 

Alain Delon: Huyền thoại sống

Nam diễn viên nổi tiếng người Pháp Alain Delon, đóng vai chính trong kiệt tác của Luchino Visconti, The Leopard, được vinh dự nhận giải Palme danh dự tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 72 năm nay, tiếp bước Jeanne Moreau, Woody Allen, Bernardo Bertolucci, Jane Fonda, Clint Eastwood, Jean-Paul Belmondo, Manoel de Oliveira, Agnes Varda và Jean-Pierre Leaud. Mặc dù ông vướng phải những tranh cãi gay gắt từ dư luận do những phát ngôn về phụ nữ, kì thị giới tính và phân biệt chủng tộc trước đó.

Delon là một người khổng lồ, một huyền thoại sống, biểu tượng toàn cầu và là nhà vô địch phòng vé. Thierry Fremaux, giám đốc nghệ thuật của Cannes cho biết: "Tôi rất vui mừng vì Alain Delon đã chấp nhận được vinh danh trong Liên hoan phim lần này. Delon đã do dự trong một thời gian dài, vì anh ấy nghĩ chỉ đến Cannes để chúc mừng các đạo diễn mà anh đã làm việc cùng".

Alain Delon thành công về sự nghiệp nhưng lại thất bại trong đời sống hôn nhân.

Với ngoại hình hấp dẫn, ánh mắt đầy ma lực, dạt dào tình cảm Alain Delon được giới chuyên môn đánh giá là ngôi sao đích thực của điện ảnh Pháp và mang đậm “tính Hollywood” nhất. Ông góp mặt trong hơn 80 tác phẩm và làm việc với các nhà làm phim nổi tiếng nhất thế giới.

Đằng sau máy quay, Delon cũng thử sức ở vai trò nhà sản xuất: Ngôi làng Unvanquished của Alain Cavalier, đạo diễn của hai phim kinh dị tội phạm The Fighter và For a Cop’s Hide dựa trên cuốn tiểu thuyết Jean-Patrick Manchette.

Chinh phục hàng triệu trái tim khán giả nhưng Delon lại thất bại trong cuộc sống gia đình, trải qua 4 cuộc hôn nhân, có 3 người con nhưng về già ông vẫn lẻ bóng. Trả lời phỏng vấn trên tờ Paris Match hồi cuối năm 1996, ông nói: “Phụ nữ ư? Tôi không hiểu gì về họ. Tôi sẽ chết mà không thể hiểu họ”.

Woody Allen: Quái kiệt điện ảnh

Woody Allen là một đạo diễn, nhà văn, diễn viên và diễn viên hài nổi tiếng người Mỹ có sự nghiệp kéo dài hơn sáu thập kỷ. Sở hữu hơn 40 tác phẩm điện ảnh, 24 lần được đề cử giải Oscar và đoạt 4 tượng vàng, 9 giải BAFTA (Giải của Viện Hàn lâm Điện ảnh và Nghệ thuật Truyền hình Anh) cùng hàng loạt giải thưởng khác.

Diễn xuất hơi quái của Woody Allen trong tác phẩm đoạt 3 giải Oscar Hannah And Her Sisters (1986).

Ông được công chúng ngưỡng mộ bởi phong cách độc đáo, những khung hình lung linh, đậm chất thơ và nghệ thuật mê hoặc. Những câu chuyện khác biệt, những nhân vật cá tính, lãng mạn và liều lĩnh đã được Allen lồng ghép khéo léo trong một không gian màu sắc cổ điển. Một loạt tác phẩm làm nên tên tuổi của ông: Annie Hall (1977, bộ phim giành 4 giải Oscar gây chấn động nền công nghiệp điện ảnh), Hannah And Her Sisters (1986), Midnight In Paris (2011), Vòng xoay cám dỗ…

Dù phim của Woody Allen không phải là những bom tấn với doanh thu khổng lồ nhưng quan điểm nghệ thuật và sức ảnh hưởng của ông trong làng điện ảnh là không thể phủ nhận. Ông thường khai thác nhiều vấn đề về cuộc đời và cái chết, tình yêu và sự ghen tuông, bệnh tật cùng điểm yếu của con người với nhiều biến tấu, hài hước lẫn nghiêm túc. Đó là lí do khiến các tác phẩm của vị đạo diễn tài ba, quái kiệt ở Hollywood trở nên đặc biệt hấp dẫn.

Chính vì những đóng góp to lớn cho nền điện ảnh, Woody Allen được Cannes vinh danh với giải thưởng Cành cọ vàng danh dự vào năm 2002.

Agnes Varda – nữ đạo diễn đầu tiên nhận giải Palme d’Or của Cannes

Nữ đạo diễn người Pháp Agnes Varda trở thành người phụ nữ đầu tiên nhận giải thưởng Cành cọ vàng danh dự cao quý năm 2015 trong lịch sử Liên hoan phim Cannes. Nói về nữ đạo diễn Varda, đại diện Ban tổ chức Liên hoan phim Cannes cho biết: “Cuộc sống cũng như những bộ phim của Varda đã truyền đi quyết tâm mãnh liệt, sự tự do và tinh thần vượt qua mọi rào cản để làm được điều mình mong muốn. Với Varda, dường như không gì là không thể”.

Vào năm 72 tuổi, Agnes Varda vẫn một mình thực hiện bộ phim Les glaneurs et la glaneuse với chiếc camera kỹ thuật số.

Agnes Varda đã thực hiện hơn 30 tác phẩm từ phim ngắn, phim tài liệu, viễn tưởng ở cả lĩnh vực truyền hình lẫn điện ảnh. Bà thường làm phim về phụ nữ và tạo ra tiếng nói cho phụ nữ với những kiệt tác gây chú ý như Lions Love (năm 1968), Documenteur (năm 1981), One Sings the Other Doesn’t (năm 1976) hay bộ phim đặc biệt Jacquot de Nantes ra mắt vào năm 1990, do chính Varda viết kịch bản và đạo diễn để dành tặng người chồng thương yêu, đạo diễn Jacques Demy qua đời trong cùng năm đó.

Ngoài ra, nữ đạo diễn còn tham gia tổ chức triển lãm ảnh nghệ thuật và làm việc như một nhiếp ảnh gia, biên kịch, diễn viên. Bộ phim tài liệu Les plages Agnes (2008) do bà thực hiện nhận 6 giải thưởng trong nước và quốc tế, trong đó có giải Cesar dành cho phim tài liệu xuất sắc và giải của Hiệp hội Phê bình điện ảnh Hoa Kỳ (NSFC). Tên của bà được đặt cho một số trường mẫu giáo, trung học cơ sở, rạp chiếu bóng và đường phố ở Pháp và Bỉ.

Hình ảnh Agnes Varda trên poster Liên hoan phim Cannes 2019.

Cuối tháng 3 vừa qua, Agnes Varda đã ra đi trước sự đau buồn của giới điện ảnh lẫn khán giả. Để nói lời tri ân, tôn trọng những cống hiến của Varda, Ban tổ chức Liên hoan phim Cannes đã sử dụng hình ảnh Agnes Varda năm 26 tuổi, đứng trên vai một kỹ thuật viên, quay bộ phim đầu tiên La Pointe Courte của bà vào năm 1954 làm poster.

Thu Hương (tổng hợp)