Hộ kinh doanh méo mặt vì lãi suất cao: Rộ cho vay tín chấp, trả góp

Theo thông tư 39/2016/TT-NHNN về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng (NH) nước ngoài đối với khách hàng, từ ngày 15/3, hộ gia đình không còn được vay vốn NH để kinh doanh (KD); muốn vay vốn phải thành lập doanh nghiệp… khiến nhiều tiểu thương tại chợ, người KD nhỏ lẻ tại gia hoang mang lo lắng.

Theo các chuyên viên tín dụng, quy định mới chỉ thay đổi về câu chữ, còn đối tượng vay vốn và chính sách vay vốn của NH với các hộ KD, tổ hợp tác không có gì thay đổi. Tuy nhiên, tận dụng “thời cơ”, các công ty, tổ chức, cá nhân cho vay tiêu dùng không cần thế chấp đã tăng cường tiếp cận tiểu thương, người KD nhỏ lẻ để “mời chào” cho vay.

Nhiều hộ KD không nắm vững thông tin, lại đang có nhu cầu, đã vay của các tổ chức tín dụng này, chịu mức lãi suất cao.

Phủ sóng khắp nơi

Anh Mạnh, một hộ KD trên đường Bùi Văn Thủ, xã Bà Điểm, huyện Hóc Môn, TP.HCM, cho biết nhiều năm nay gia đình anh KD bia, nước ngọt, sữa. Gần tết, do ít vốn nên anh đều vay NH. Nghe nói giờ muốn vay phải thành lập doanh nghiệp, thủ tục khó khăn, lại phải có người bảo lãnh… nên anh không biết mình có được vay không.

Gần đây, có nhiều người đến phát name card, tờ rơi giới thiệu cho vay tiêu dùng cá nhân không cần thế chấp, không cần bảo lãnh, trong ba ngày sẽ có tiền… nên anh đang định vay theo dạng này cho khỏe, thời hạn vay cũng “vu vi” tận 36 tháng.

Anh Mạnh cho biết, hầu như tuần nào anh cũng nhận được ít nhất 5-7 name card, tờ rơi, được giới thiệu tận nhà đủ loại công ty tín dụng như HDSaiSon, HomeCredit... thậm chí một số cá nhân cũng đứng ra cho những hộ KD vay trả góp.

Tờ rơi quảng cáo cho vay xuất hiện khắp nơi.

Ngày 20/2, khi đi dọc các tuyến đường Nguyễn Thị Tú (quận Bình Tân), Hương lộ 80 (huyện Bình Chánh)… chúng tôi được một nam thanh niên đi phát name card dúi vào tay tờ giới thiệu Công ty Credit và hướng dẫn nhanh gọn “muốn vay vốn thì liên hệ với số điện thoại trên name card để được tư vấn cụ thể”.

Tối 23/2, một người đàn ông trung niên cầm xấp name card của nhân viên một công ty  tín dụng đi phát cho nhiều hộ KD trên đường Phan Văn Hớn, Phan Văn Đối, khu chợ Bà Điểm (thuộc H.Hóc Môn).

Người này cho biết ông cũng là một hộ KD nhỏ trên đường Bùi Văn Thủ (H.Hóc Môn), vừa là người vay, vừa giới thiệu để kiếm thêm hoa hồng.

Chị Ngà, một hộ KD ở hẻm 122 Tôn Đản (quận 4) cầm cả xấp tờ rơi đưa chúng tôi xem, nói: “Họ biết chúng tôi khó vay NH nên tranh thủ kêu gọi cho vay. Cứ hai-ba ngày là có người đến ném tờ rơi vào nhà”.

Những tờ rơi này có những lời mời rất hấp dẫn: cho vay trả góp lãi suất thấp, thủ tục đơn giản, lãi suất giảm sâu 30%... Theo tìm hiểu, những người phát tờ rơi vào nhà chị Ngà là của một tiệm cầm đồ trên đường Hoàng Diệu và đường số 41 (quận 4).

Lãi suất cao vì… thủ tục đơn giản

Trên name card của một nhân viên  ghi tiêu chuẩn vay rất hấp dẫn: không cần thế chấp, không bảo lãnh, không tốn phí, hộ khẩu tỉnh nào vay cũng được...

Nếu vay theo lương thì thu nhập 3 triệu đồng/tháng trở lên, vay theo hóa đơn điện thì trên 300.000 đồng, tham gia bảo hiểm nhân thọ trên một năm, lãi suất từ 1,66%.

Liên hệ số điện thoại trên name card, một nhân viên tên T. cho biết nếu là hộ KD thì chỉ cần giấy phép KD sẽ vay được tối đa 100 triệu đồng, không có giấy phép KD thì vay tối đa 70 triệu đồng, lãi suất từ 1,66 - 2,17%, tùy theo số tiền vay.

T. còn gợi ý, nếu có tài sản thế chấp (hộ khẩu TP.HCM) thì  T. sẽ giới thiệu vay thêm ở nhiều NH khác, số tiền vay lên tới 1 tỷ đồng, thủ tục nhanh chóng, đơn giản.

Trong khi đó, một nhân viên khác tên N. cho biết, hộ KD hiện không còn hỗ trợ theo giấy phép KD nữa, chỉ hỗ trợ theo hóa đơn tiền điện. Nếu hóa đơn tiền điện mỗi tháng trên 2 triệu đồng thì có thể vay tối đa 50-70 triệu đồng, muốn vay thêm thì N. sẽ giới thiệu hai tổ chức tín dụng khác, vì theo N., mỗi cá nhân có thể vay một lúc của ba tổ chức tín dụng.

Lãi suất tùy theo hóa đơn tiền điện, nếu hóa đơn trên 1 triệu đồng, lãi suất từ 1,66%; hóa đơn từ 500.000 - 1.000.000 đồng lãi suất 2,17%, hóa đơn từ 300.000-500.000 đồng, lãi suất 2,95%.

Muốn được lãi suất 1,0% như ghi trên name card thì phải tham gia bảo hiểm nhân thọ, lương trên 10 triệu đồng.

Một nhân viên tên S.N. của Công ty Mirae Asset lại tư vấn, nếu có giấy phép KD có thể cho vay đến 100 triệu đồng, chỉ một mức lãi suất 1,4%/tháng, nên được nhiều hộ KD chọn vay, vì hiện nay,  xin cấp giấy phép KD là việc không khó.

Nếu trước đây những cá nhân cho vay trả góp thường  lấy lãi suất “cắt cổ” thì nay đã phải giảm lãi suất từ 25-30% để thu hút các hộ KD.

T. - chủ một tiệm cầm đồ trên đường Hoàng Diệu (quận 4) nói: “KD gì cũng được, miễn có hộ khẩu TP.HCM và CMND là tôi cho vay hết, bao nhiêu cũng có. Hiện đang giảm 25% lãi suất, ví dụ vay 1 triệu, góp mỗi ngày 20.000 đồng, thay vì góp trong 60 ngày thì nay giảm còn 59 ngày”.

Chuyển động tín dụng trên cho thấy, dù quy định mới không thay đổi đối tượng vay vốn và chính sách vay vốn của NH với các hộ KD, tổ hợp tác nhưng nhiều hộ KD vẫn bị thu hút bởi sự ưu đãi, thủ tục vay đơn giản và nhanh chóng của các tổ chức tín dụng, cho vay trả góp.

Tuy nhiên, không ít hộ KD đã "méo mặt" vì lãi suất cao.

Chị H.L. (ngụ quận 1, TP.HCM), hộ KD từng vay tại Công ty HDSaiSon chia sẻ kinh nghiệm: “Do không biết khi KD sẽ được vay theo theo giấy phép KD, tôi chỉ đọc điều kiện vay in trên name card của một nhân viên gồm: vay theo lương, vay theo hóa đơn điện, vay theo bảo hiểm nhân thọ nên đã chọn vay theo hóa đơn tiền điện.

Kết quả, khi vay ở HDSaison tôi phải chịu lãi suất rất cao, đến 3,96%/tháng (vay 35 triệu đồng, trả trong 18 tháng, mỗi tháng 2.800.000 đồng). Trong khi đó, nếu vay theo giấy phép KD, tôi không phải chịu lãi suất cao như vậy.

Thanh Hoa