Hồ Ba Bể - nàng công chúa ngủ trong rừng

Bắc Kạn có suối đãi vàng

Có hồ Ba Bể, có nàng áo xanh

Thuộc Vườn quốc gia Ba Bể huyện Ba Bể tỉnh Bắc Cạn, hồ Ba Bể cách Hà Nội khoảng 240km, nằm trên cao độ 145m, giữa vùng núi non hiểm trở. 

Khung cảnh yên bình ở hồ Ba Bể

Gọi là hồ Ba Bể vì bao gồm ba hồ hợp lại là hồ Pé Leèng có sông Tà Lèng chảy vào, hồ Pé Lù có sông Tà Điểng và sông Cốc Tộc chảy vào, sau hết là hồ Pé Lầm thông với dòng sông Năng. Ba hồ này chụm lại và thông với nhau như hình một chạc ná cao su có chiều dài 7km, chỗ rộng nhất đến 3km và nơi sâu nhất hơn 30 mét.

Hồ Pé Lù giữa núi rừng trùng điệp

Có suối, có thác, có động, có hang, có đảo nổi lên giữa hồ, có những thiếu nữ người Tày áo xanh chống thuyền độc mộc trên mặt hồ sương giăng mờ… nhưng hồ Ba Bể lại như một nàng công chúa ngủ quên trong rừng ít người biết đến khi phương tiện để đi đến được hồ Ba Bể không dễ dàng và các dịch vụ du lịch quá nghèo nàn.

Phương tiện đến hồ Ba Bể

Ngoài các tour đưa khách đến hồ Ba Bể của các công ty du lịch hoặc tự thuê xe hơi từ Hà Nội lên, không có xe chở khách nào đi thẳng từ Hà Nội đến Hồ Ba Bể mà phải nối chuyến từ thị xã Bắc Kạn. Và nếu lỡ chuyến thì chỉ còn cách đợi chuyến sau cách đến nửa ngày hoặc sang ngày khác mới có chuyến xe vào hồ Ba Bể.

Hồ Ba Bể như một nàng công chúa ngủ trong rừng ít người biết đến khi phương tiện để đến được hồ không dễ dàng

Nếu từ Hà Nội đi xe khách lên thị xã Bắc Kạn, phải đi tiếp xe khách xuất phát lúc 8 giờ sáng từ đây vào Ba Bể và chỉ dừng ở chợ Rã, sau đó thuê tiếp xe ôm đi thêm gần 15km mới đến hồ Ba Bể.

Cách tốt nhất tuy dài hơn 10km là đến bến xe Mỹ Đình của Hà Nội mua vé xe khách Thưởng Nga xuất bến lúc 10 giờ sáng ở ô số 33 đi Chợ Đồn - Bắc Kạn mất 202 km. Sau đó nhà xe sẽ bố trí một xe khác 16 chỗ đưa khách đi tiếp 38km đến tận bản Bó Lù cạnh hồ Ba Bể với giá vé tổng cộng 170.000 đồng một khách. Đến đây thuê xe gắn máy với giá 250.000 đồng/ngày hoặc thuyền máy với giá 600.000 - 650.000 đồng/ 6 tiếng để khám phá các điểm đẹp ở hồ Ba Bể.

Xe gắn máy là phương tiện được nhiều du khách - nhất là khách Tây lựa chọn để khám phá hồ Ba Bể

Nếu bạn đi bụi bằng xe gắn máy thì từ Hà Nội, nên theo Quốc lộ 3 đi khoảng 190km, qua Thái Nguyên, thị xã Bắc Kạn đến ngã ba thị trấn Nà Phặc, tới đây rẽ trái vào quốc lộ 279, đi thẳng 25km là đến ngã ba thị trấn chợ Rã, quẹo phải chạy vào thêm 12km là đến Văn phòng Ban quản lý Vườn quốc gia Ba Bể.

Bạn không chạy thẳng xuống bến đò mà quẹo trái theo bảng chỉ vào bản Pác Ngòi rồi đi men về phía phải theo hồ hơn 2km là đến bản Pác Ngòi nơi khách “Tây ba lô” thường ở. Còn đi thêm 3km ven hồ là đến bản Bó Lù - những nơi có nhiều nhà nghỉ bình dân dạng homestay cho khách tứ xứ.

Nhà nghỉ ở hồ Ba Bể

Tại Bó Lù có nhiều homestay dành cho khách du lịch. Sạch nhất, đẹp nhất và rẻ nhất có Quỳnh Mai với phòng 2 người giá 150.000 đồng hoặc phòng tập thể 60.000 đồng/người - ngay cả trong ngày lễ.

Một homestay ở bản Bó Lù

Những khách Tây ba lô thường chọn các homestay ở bản Pác Ngòi cách đó 3km vì yên tĩnh và thức ăn rất ngon, hợp khẩu vị và rẻ hơn bản Bó Lù. Tuy nhiên, nhiều chủ nhà nghỉ ở Pác Ngòi chỉ nhận khách Tây vì khách trong nước thường rất ồn ào, ảnh hưởng đến nhiều khách khác trong nhà nghỉ.

Bản Pác Ngòi xa xa trong màn sương

Các thắng cảnh ở hồ Ba Bể

Nếu đi bằng thuyền của nhà nghỉ trong vòng 6 giờ với giá 650.000 đồng chia đều cho số khách đi, bạn có thể thăm hang Puông, thác Đầu Đẳng, đền An Mạ, đảo Bà Góa…

Hang Puông cao hơn 30m, dài 300m có sông Năng luồn chảy qua dưới núi. Cảnh tranh tối tranh sáng trong hang với những thạch nhũ muôn hình vạn trạng từ trên cao xuống tạo một vẻ đẹp lung linh và bí ẩn.

Hang Puông

Từ hang Puông, đi dọc theo sông Năng sẽ đến thác Đầu Đẳng, nơi dòng sông Năng bị hàng trăm tảng đá lớn chặn lại, chia tách thành nhiều dòng nhỏ, kéo dài gần 1km tạo thành những thác ghềnh đổ xuống từ độ cao hàng chục mét, bọt tung trắng xóa.

Thác Đầu Đẳng

Bướm rừng dọc hai bên bờ sông Năng

Ngoài hang Puông, thác Đẩu Đẳng ra, bạn còn được nhà thuyền đưa đến Ao Tiên, Đền An Mạ, đảo Bà Góa…

Cầu phao qua đền An Mạ

Đảo Bà Góa

Nếu đi đường bộ, bạn có thể đến động Hua Mạ cách bản Pác Ngòi 8km, cảnh hai bên đường rất đẹp.

Đường và sông từ Pác Ngòi đến động Hua Mạ

Ăn gì ở hồ Ba Bể

Gà đồi, cá hồ, rau rừng, gạo nương… là những món bạn cần ăn vừa ngon, vừa giúp bạn có sức cho những ngày khám phá tại đây.

Các nhà nghỉ thường có sẵn phin cà phê nhưng bạn cần mang cà phê hạt xay sẵn theo để pha. Một buổi sáng trong lành, ngắm sương mờ lãng đãng từ hồ Ba Bể, nhâm nhi ly cà phê nóng thơm ngát với tô miến gà nghi ngút khói thì không có gì tuyệt vời bằng.

Một góc để cà phê ở homestay

Dọc các điểm du lịch, nên mua cá nướng loại nhỏ bắt từ hồ lên, mỗi vỉ tre kẹp sáu con giá 2.500 đồng chấm với tương ớt ăn cả xương, cá lớn thì từ 10.000 đến 20.000 đồng một con.

Cá hồ kẹp vỉ tre nướng than

Đến đây, bạn có thể xắn quần lội ra giữa dòng sông Năng, nơi nước trong vắt thấy tận đáy, ngắm khung cảnh hai bên rừng núi hùng vĩ thơ mộng, hàng ngàn con bướm trắng dập dìu bay… Nếu đã từng đến dòng Nam Song ở Vang Vien của Lào, bạn sẽ thấy nơi này đẹp gấp trăm lần. Chỉ tiếc là không được khai thác để làm du lịch đúng nghĩa mà lại cho phép khai thác cát, vàng - làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cảnh quan, môi trường sinh thái của hồ Ba Bể.

Bài và ảnh: ĐỖ THỊ HUỲNH HOA