Hiển hiện nguy cơ dịch tả heo châu Phi tràn xuống phía Nam

Lo bị lây dịch từ nguồn heo phía Bắc 

Ông Lý Văn Hương - chủ một trại heo nái lớn tại H.Đức Linh, tỉnh Bình Thuận - cho biết, thời gian gần đây, giá heo tại Bình Thuận và các tỉnh phía Nam tăng cao (mức 53.000 - 55.000 đồng/kg), đã xảy ra tình trạng thiếu heo thịt tại nhiều khu vực. Các đầu mối đẩy mạnh đưa heo thịt từ các tỉnh miền Bắc vào tỉnh Bình Thuận tiêu thụ, do giá heo ở miền Bắc thấp hơn từ 7.000 - 10.000 đồng/kg. Lúc không có dịch bệnh, việc lưu thông hàng hóa như thế này là bình thường, nhưng hiện nay, tại nhiều tỉnh, thành phía Bắc, đã xuất hiện dịch tả heo châu Phi. Điều này những chủ trại chăn nuôi như ông Hương vô cùng lo lắng, vì mầm bệnh có thể theo chân thương lái phát tán từ Bắc đến Nam.

Đại diện Hợp tác xã Tiên Phong (TP.HCM) cho biết, đã yêu cầu công nhân làm việc tại các trại heo không ăn uống thịt heo bên ngoài, nhằm hạn chế tối đa việc mang mầm bệnh vào trại. Tuy nhiên, với cơ chế lây lan của loại dịch bệnh này, mọi nguy cơ đều có thể thành hiện thực, nhất là khi TP.HCM đang tiếp nhận nguồn heo từ nhiều vùng, miền. “Nhiều tháng nay, chúng tôi cứ lo bệnh dịch có thể xuất hiện bất cứ lúc nào” - vị này cho hay.

Theo ông Huỳnh Tấn Phát - Chi cục phó Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP.HCM - dù chưa phát hiện ổ dịch tả heo châu Phi tại TP.HCM nhưng nguy cơ nhiễm loại dịch bệnh này là rất cao, vì cơ chế lây lan của mầm bệnh phức tạp. Bệnh dịch tả heo châu Phi không lây sang người nhưng khi bùng phát thì gần như 100% đàn heo không có khả năng sống sót. Nguy hiểm ở chỗ, vi-rút mang bệnh tồn tại rất lâu trong các sản phẩm động vật, thời gian ủ bệnh dài. Loại vi-rút có thể tồn tại trong thịt có xương, thịt nghiền tới 105 ngày, thịt khô 300 ngày, thịt đông lạnh 1.000 ngày, thịt mát 110 ngày. 

Theo ông Phát, mầm bệnh không chỉ đến từ các xe vận chuyển heo và thịt heo ra vào thành phố mà còn đến từ các cơ sở giết mổ trái phép. Hiện ở một số quận, huyện của TP.HCM, vẫn còn khá nhiều lò mổ trái phép. Thêm vào đó, TP.HCM hiện có hàng trăm hộ chăn nuôi heo tại các huyện ngoại thành và Q.12 chuyên gom thức ăn thừa tại các nhà hàng, quán ăn cho heo ăn. Nguồn thực phẩm chế biến từ thịt heo cũng là một “kênh” lây truyền dịch bệnh. Mới đây, một hành khách từ sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM) mang theo bánh mì nhân thịt heo đã bị Đài Loan phát hiện dương tính với bệnh dịch tả heo châu Phi. Ông Phát cho rằng, khả năng mầm bệnh dịch tả heo châu Phi xâm nhập vào TP.HCM là khá cao. 

Kiểm soát chặt chẽ, khuyến khích khai báo 

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP.HCM, ước tính, có khoảng 2.000 con heo từ các tỉnh phía Bắc và miền Trung lưu thông qua TP.HCM mỗi ngày, trong đó, nhiều nhất là đưa về tỉnh Long An (khoảng 700 con), Vĩnh Long (300 con). Nhiều lô heo tập kết về các cơ sở giết mổ tại các tỉnh, thành giáp TP.HCM, khi giết mổ xong, lại đưa về TP.HCM tiêu thụ nên khả năng mầm bệnh xâm nhập vào TP.HCM hiện rất cao.

Ông Nguyễn Phước Trung - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP.HCM - cho rằng, TP.HCM là nơi tiếp nhận rất nhiều sản phẩm từ heo, gồm cả heo sống, thịt heo, thịt chế biến sẵn, nên cần kiểm soát hết sức chặt chẽ. TP.HCM sẽ giám sát chặt các lò mổ, không để xảy ra tình trạng giết mổ trái phép, vận động thương lái chọn nguồn heo ở các tỉnh phía Nam, không đưa heo ở các tỉnh phía Bắc vào phía Nam tiêu thụ. Bên cạnh đó, người tiêu dùng nên chọn mua thịt heo ở những nơi có nguồn gốc, đáng tin cậy.

Theo ông Trung, thời gian tới, sở sẽ đề xuất với UBND TP.HCM một số giải pháp linh hoạt phòng, chống dịch vì có thể những biện pháp hành chính không còn phù hợp, chẳng hạn như chính sách đền bù khi heo mắc bệnh nhằm khuyến khích chủ trại khai báo khi heo bị dịch. Hiện nay, mức đền bù cho người nuôi khi heo bệnh, buộc phải tiêu hủy là 38.000 đồng/kg, trong khi giá thịt heo hơi trên thị trường các tỉnh phía Nam là 53.000 - 55.000 đồng/kg, rất dễ dẫn đến việc người nuôi lén bán heo bệnh, giết mổ trái phép heo bệnh rồi đưa ra thị trường. 

Thư Hùng