edf40wrjww2tblPage:Content
T. đang "giao dịch" với khách.
Bấp bênh “con giống” nội
Luật pháp cấm mua bán TT dưới mọi hình thức. Hiện có nhiều trang mạng xã hội kêu gọi hiến tinh tự nguyện. Cũng có trang mạng công khai việc mua bán như “Hội mua bán TT toàn quốc”. Ở đó, người cho hoặc bán tự giới thiệu bản thân, nghề nghiệp, sức khỏe và số điện thoại cho người cần liên lạc.
Chính vì không được kiểm chứng, cũng chẳng ai quản lý nên người cho TT mặc sức “nổ” kiểu như: “Tôi năm nay 20 tuổi, ngoại hình ưa nhìn, cao 1m74, nặng 60kg, sức khỏe tốt, lý lịch trong sạch. Nay muốn cho đi cái mà mọi người cần, liên hệ số 0905563xxx hoặc để lại tin nhắn”; “Mình 16 tuổi, cao 1m80, nặng 60kg cần bán TT giá rẻ để có tiền giúp gia đình. Thể hình thì khỏi bàn, ai mua liên hệ số 0968xxx”…
Ngay sau khi tôi gửi tin nhắn qua Yahoo Messenger, một người tên Ph. giới thiệu 29 tuổi, cao 1m73, chưa có gia đình và sẽ không lấy vợ, cho TT không vì mục đích nhân đạo. Ph. kể, anh mồ côi cha mẹ, ở với bà nội từ nhỏ, gia cảnh khó khăn nên không muốn lấy vợ. Để tạo sự tin cậy, Ph. bật webcam khoe hình ảnh cao to, không mặc áo. Trong suốt quá trình chat, Ph. lúc hứa cho, lúc từ chối.
Chúng tôi nài nỉ hồi lâu, Ph. khoe: “Trong gia đình anh ai cũng khỏe mạnh, trắng trẻo. Từ nhỏ đến lớn, anh chưa đụng bia rượu, thuốc lá, không dính đến các tệ nạn xã hội. Nhưng anh không muốn đến BV xét nghiệm đâu nhé. Anh chỉ cho TT… vào lọ để em tự đi đổi”. Lấy lý do đã khuya, tôi xin ngừng chat, nhưng Ph. níu kéo và “ngửa bài”: “Em có cho mình quan hệ trực tiếp không? Khỏi mất công xét nghiệm đến sáu tháng, lên xuống tốn kém, mình bảo đảm sống lành mạnh, không bệnh gì hết”.
Qua nhiều ngày kiên nhẫn chờ điện thoại, tối 10/5, tôi được một người tên Đỗ Minh H. tự giới thiệu đã tốt nghiệp đại học, đang ở Hà Nội. H. khoe cao 1m70, 26 tuổi, chưa có người yêu, rất khỏe mạnh. Sau một hồi vòng vo, H. nêu rõ: “Nếu chị muốn xin TT thì ra Hà Nội em cho trực tiếp. Em hiến vì mục đích nhân đạo nên sợ chị xin giùm hay đem đi bán lắm!”.
Hay như Nguyễn Đức Th. dù rao là công chức, hiến tự nguyện, nhưng sau khi trao đổi qua điện thoại, Th. cũng muốn “quan hệ trực tiếp cho đỡ tốn kém, đỡ phiền phức”. “Em làm nông, khỏe mạnh lắm. Chị chỉ cần thu xếp ra Hà Nội, em cho thôi, phí đi lại, xét nghiệm chị lo cho em. Chị có thể gửi em bao nhiêu cũng được”- Th. nói.
Một bác sĩ ở BV Từ Dũ TP.HCM chia sẻ: Không ít vợ chồng sau nhiều ngày không tìm được người hiến TT, đổi mẫu với ngân hàng đã nhắm mắt để người hiến quan hệ trực tiếp. Đáng buồn là do bị áp lực phải có con từ gia đình, nhiều ông chồng đã chấp nhận việc này. Quan hệ với người xa lạ, không được xét nghiệm, dễ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, thậm chí viêm gan, HIV.
Thực tế, một số bạn trẻ có ý định mua đứt bán đoạn “tinh binh”. Chiều 12/5, chúng tôi theo chân chị H. đi gặp người cho TT đã hẹn ở đường Ngô Quyền, Q.5, TP.HCM. Đến nơi, chị H. vừa gọi điện thì một người đàn ông mặc áo sơ mi dài tay, áo bỏ trong quần, đeo khẩu trang kín mít trờ xe tới, hướng dẫn chúng tôi đến một quán cà phê gần đó để “giao dịch”. Sau khi biết khách có nhu cầu thực sự, người đàn ông cởi bỏ khẩu trang và giới thiệu tên là N.H.T. cao 1m68, nặng 63kg (28 tuổi, ngụ Q.Tân Phú).
Vào quán nước, T. gọi nước lọc. Chúng tôi hỏi sao không uống cà phê thì anh xua tay: “Em chỉ uống nước lọc cho tốt”. T. giới thiệu công tác trong lĩnh vực y tế và đang học cao học nên hiểu và xem việc hiến TT giúp người hiếm muộn là chuyện bình thường. Sau khi cho chúng tôi xem chứng minh nhân dân, bằng cấp, chứng nhận nơi công tác…, T. quyết định bán TT với giá 20 triệu đồng.
Anh cho biết, chưa từng hiến TT và chỉ đồng ý cho TT qua BV theo đúng các thủ tục xét nghiệm, kiểm tra và tránh những phiền phức về sau. Chị H. trình bày khó khăn, muốn giảm giá, T. vẫn “chắc nịch” 20 triệu đồng. Nghe chị H. than, sau khi lấy “con giống” sẽ đổi mẫu với ngân hàng TT, T. chỉ dẫn: “Nếu muốn thụ tinh với con giống của em thì vợ chồng chị cứ đến BV tư làm xét nghiệm...”. Chúng tôi lo ngại việc tăng giá giữa chừng, T. khẳng định: “Xét nghiệm xong, chị đưa trước 50%, sau khi BV lấy mẫu để thụ tinh thì chuyển em số còn lại”.
Dữ liệu thông tin kèm với hình lúc bé của Kim
Săn “giống” Tây
Với mong muốn an toàn, đa dạng sự lựa chọn hoặc chỉ vì để có con lai Tây, một số chị em, nhất là người muốn làm mẹ đơn thân đã ra nước ngoài tìm “giống”. Theo hướng dẫn của một bà mẹ đơn thân từng “kiếm con” ở nước ngoài, chúng tôi đã gửi thư điện tử đến một số ngân hàng TT tại Mỹ, châu Âu để hỏi về thủ tục, chi phí xin TT.
Sau một giờ gửi thông tin, một phụ nữ tên Katja Maj Nielsen - kỹ thuật viên phòng xét nghiệm cũng là nhân viên chăm sóc khách hàng của một ngân hàng TT ở châu Âu cho biết: “Hiện ngân hàng có rất nhiều mẫu TT, chủ yếu là của người Bắc Âu, một số ít của người châu Á, châu Phi nhưng chưa có “giống” của người Việt Nam. Nếu muốn tìm đúng người Việt thì trong vòng sáu-tám tháng sau sẽ có. Khi có mẫu, ngân hàng sẽ chuyển về một phòng khám ở Việt Nam, khi phòng khám đó chịu nhận mẫu. Nếu không, bạn đến châu Âu để thụ tinh”.
Cơ sở trên còn gửi cho chúng tôi địa chỉ bốn trung tâm hỗ trợ sinh sản tại châu Âu. Giá ngân hàng này đưa ra cho một lọ TT từ 214-269 Euro (khoảng 5-6 triệu đồng). Nếu mua từ người hiến có đầy đủ thông tin, 339 - 429 Euro (8-10 triệu đồng). Giá này sẽ được cộng thêm thuế giá trị gia tăng từ 19% - 25% tùy từng quốc gia, ví dụ người ở Đức mua được cộng 19%, Phần Lan 24%, còn các nước ở châu Âu khác là 25%. Nếu khách hàng muốn vận chuyển mẫu TT về nước thì phí vận chuyển là 275 Euro (6,6 triệu đồng) đối với các nước trong phạm vi châu Âu, ngoài châu Âu là 515 Euro (12,5 triệu đồng).
Nếu người mua chưa muốn thụ tinh ngay, ngân hàng không tính thêm phí trong ba tháng đầu, sau sáu tháng tăng thêm phí bảo quản 75.000 Euro (1,8 tỷ đồng), sau một năm: 140.000 Euro (3,36 tỷ đồng), sau 5 năm: 485.000 Euro (11,6 tỷ đồng), sau 10 năm: 865.000 Euro (20,8 tỷ đồng).
Thử vào danh sách của 253 người hiến được xếp theo thứ tự bảng chữ cái ABC, phân loại chủng tộc/sắc tộc, màu mắt, màu tóc, chiều cao, cân nặng, trình độc học vấn, nhóm máu, chúng tôi ghi nhận phần lớn người hiến thường sẵn sàng cho người xin biết rõ thông tin kèm đoạn video giới thiệu về bản thân, gia đình và những suy nghĩ về những đứa trẻ trong tương lai.
Ví dụ, khi chúng tôi thử tìm mẫu TT của người gốc châu Á. Bảng thông tin liền hiện số liệu 17 người. Khi chọn tiếp chiều cao từ 1m7 đến 1m79, nhóm máu O thì chỉ còn 5 người. Trong đó, có Kim, mang hai dòng máu Việt - Trung. Anh giới thiệu mình biết 4 ngoại ngữ và đang làm nghiên cứu sinh về kỹ thuật y sinh. Thông tin về cha mẹ, ông bà của Kim cũng được thể hiện khá rõ.
Cơ sở C. có trụ sở ở Đan Mạch được mệnh danh là ngân hàng TT lớn nhất thế giới với nguồn dự trữ 170 lít TT cùng danh sách 600 người chờ hiến. Ngân hàng này có 25 năm kinh nghiệm và cung cấp “con giống” cho hơn 70 quốc gia trên thế giới. Tại đây, mỗi lọ TT thể tích từ 0,4-0,5ml, giá phụ thuộc vào người hiến giấu tên, cho biết ít hoặc đầy đủ thông tin, hoạt lực của TT, TT đã lọc rửa hoặc còn dạng thô. Những khách hàng không muốn con của họ sau này có cùng anh chị em chung từ TT của một người hiến thì phải mua với giá độc quyền là 12.000 Euro (288 triệu đồng).
Tại Việt Nam, những ngân hàng hợp pháp không đáp ứng đủ nhu cầu khiến người xin TT phải tìm đến “chợ đen” tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ước muốn có một đứa con của người hiếm muộn vẫn còn quá xa xôi...
TIÊU HÀ - VĂN THANH
Vô tinh không vô vọng Thực tế có rất nhiều nam giới được các cơ sở điều trị hiếm muộn chẩn đoán vô tinh (không có TT), nếu muốn làm cha buộc phải xin TT từ người khác. Thế nhưng, một số người trong số đó vẫn nhất quyết “cải thiện” chất lượng “con giống” để nuôi hy vọng và khoa Nam học, Bệnh viện (BV) Bình Dân TP.HCM đã giúp được những trường hợp như thế. Tôi nghĩ, việc xin TT chỉ mới giải quyết được nỗi khát khao có con của người vợ mà chưa giải tỏa được nỗi buồn của người chồng. Do đó, khi chẩn đoán vô tinh, bệnh nhân nên điều trị nam khoa trước khi chấp nhận xin TT. Tôi cảm thấy lo lắng cho những trường hợp người vợ nhắm mắt xin trực tiếp “con giống” từ người xa lạ. Chất lượng TT sẽ không kiểm soát được, chưa kể nguy cơ nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục, HIV, viêm gan siêu vi… Ngoài ra, người cho có thể đã cho nhiều người và sẽ có nguy cơ cận huyết thống. Đặc biệt, một số đối tượng có khi đã thắt ống dẫn tinh hoặc không có TT, vô sinh… nhưng vẫn đòi cho “trực tiếp” để lừa chị em quan hệ tình dục. ThS-BS Mai Bá Tiến Dũng - Trưởng khoa Nam học, BV Bình Dân Mua bán trứng, tinh trùng sẽ bị phạt từ 30 - 40 triệu đồng Nghị định 176/2013/NĐ-CP 14 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, tại khoản 2 điều 33 đã quy định phạt tiền từ 30-40 triệu đồng đối với hành vi thực hiện cho, nhận noãn; cho, nhận TT; cho, nhận phôi khi không được phép theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, nếu việc mua bán trứng, TT diễn ra một cách tự do, không được kiểm soát cũng sẽ gây ra hệ lụy khôn lường. Khi trứng và TT được mua bán không kiểm soát, không thể đảm bảo được nguyên tắc trong việc cho TT, cho noãn: “TT, noãn của người cho chỉ được sử dụng cho một người, nếu không sinh con thành công mới sử dụng cho người khác”. Do đó, không có gì đảm bảo rằng sau này những đứa trẻ cùng trứng được sinh ra sẽ không kết hôn với nhau, và sẽ không thể tránh khỏi những cuộc hôn nhân cận huyết. Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM |