Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thì tất cả các hóa chất đều độc hại đối với người và súc vật ở một liều nhất định, và với liều lượng cao hơn, ngay cả đối với những hóa chất được coi là không độc, chúng cũng gây ra những hậu quả đáng ngại.
Hàn the gây các bệnh về gan, trầm cảm và sa sút trí tuệ
Dùng phụ gia hàn the (borat natri) trong các loại thực phẩm như mì tươi, chả cá, chả lụa, thịt nguội, nem chua, bánh tráng, bánh xèo, bánh phở, các món ăn chay… Hàn the được dùng để giữ cho thực phẩm lâu hỏng, thực phẩm được dẻo, dai, cứng. Hàn the đã bị cấm sử dụng trong thực phẩm với bất cứ hàm lượng nào vì nó gây ngộ độc cho người sử dụng. Nó gây kích thích da, mắt, đường hô hấp, có thể làm thoái hóa cơ quan sinh dục, làm suy yếu khả năng sinh sản và gây thương tổn cho bào thai.
Triệu chứng ngộ độc mãn tính: ăn không ngon, rối loạn tiêu hóa, chậm chạp lú lẫn, viêm da, thiếu máu, co giật và rụng tóc. Trẻ em nếu uống nhầm acid boric 1-2g/kg sẽ chết trong vòng 1 tuần.
Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, dùng hàn the lâu ngày, nó sẽ bị tích tụ lại trong cơ thể, vì ngay khi ăn, Hàn the chỉ được đào thải khoảng 80%, số còn lại được tích tụ ở gan vĩnh viễn suốt đời, sẽ gây rất nhiều bệnh nguy hiểm không thể lường trước được, trong đó chắc chắn bệnh gan, bệnh tổn thương não bộ, biểu hiện rối loạn các chức năng của não như bị trầm cảm, thần kinh suy nhược, hay quên, khả năng làm việc giảm sút…tiến tơi sa sút trí tuệ, có thể teo não, Hàn the cũng gây teo tinh hoàn và có thể là tác nhân gây nhiều loại ung thư.
Có một tờ báo tin cậy có nhận xét rằng có đến hơn 80% trên thị trường Việt Nam có sử dụng Hàn the, việc đó cũng đồng nghĩa hàng triệu người tiêu dùng chúng ta đi mua bệnh tật vào người mà không biết.
Dùng phẩm màu công nghiệp (Rhodamin B)
Trong thực phẩm như thịt gia cầm quay, thịt nướng, bánh bò, bánh pía, mẫu hạt dưa, ớt bột, gia vị, tương ớt, bánh trung thu…Rhodamine B là hóa chất dùng để nhuộm quần áo, cấm tuyệt đối dùng trong thực phẩm và sản xuất thuốc. Nếu ăn hạt dưa nhuộm Rhodamine lâu dài sẽ gây suy gan, thận và ung thư. Ngay cả việc nhuộm quần áo bằng chất Rhodamine B người ta cũng rất e ngại, vì nếu mặc quần áo mà vẫn còn tồn dư của chất nhuộm này cũng có thể gây ung thư da cho người mặc.
Phụ gia biến thịt heo thành thịt bò
Từ Trung Quốc đã xuất hiện ở các chợ phía Bắc đang gây lo ngại cho người tiêu dùng. Theo điều tra, các cơ sở chế biến thịt bò giả này đã “dùng một hỗn hợp có chứa chất sodium borate, bột đậu, đường, muối, huyết heo, chất tạo mùi để tạo chất dính, ngâm và nhuộm thịt heo thành thịt bò”.
Chỉ sau nửa giờ ướp tẩm, những miếng thịt heo tươi trắng trẻo đổi sang màu nâu, cho thịt vào nồi hầm lửa nhỏ khoảng 1 giờ, bằng mắt thường người ăn sẽ rất khó có thể nhận ra rằng đó là thịt heo vì các thớ thịt của nó trông chẳng khác gì thịt bò.
Dùng U-rê (Urée) để ướp cá
Urée là 1 loại phân đạm, còn gọi là phân lạnh vì pha trong nước sẽ trở nên rất lạnh như có nước đá. Tính chất lạnh của urée được con buôn khai thác để ướp thịt và cá, giữ cho tươi lâu. Tính lạnh cũng giúp vi khuẩn chậm phát triển. Urée để ướp được bán dưới hình thức 1 hỗn hợp gồm có urée trộn chung với hàn the, bột và muối.
Bột ngọt gây teo não và cao huyết áp
Bột ngọt (hay còn gọi Mì chính), tên khoa học là Monosodium Glutamate, là muối của axit Glutamic, đây là axit amin không cần thiết trong cơ thể con người vì nó có thể tổng hợp từ các chất khác trong cơ thể của chúng ta, nói khái quát “Không có nó ta không chết”, khi ăn thức ăn có Bột ngọt thêm vào, chúng ta thấy ăn ngon hơn, đấy là cảm giác cơ thể chúng ta bị “đánh lừa”, lâu ngày thành thói quen khó bỏ.
Các nhà khoa học đã thực nghiệm trên Chuột, Bò, Khỉ, Thỏ…, khi dùng bột ngọt liều cao, nó gây phá hủy các tế bào thần kinh. Còn trên người bột ngọt cũng gây rất nhiều tác hại, có thể so sánh nó gần giống tác hại của thuốc lá.
Tổ chức Y tế thế giới(WHO), Tổ chức nông lâm Liên hợp quốc(FAO), đã nhiều lần khuyến cáo: không cho trẻ em dưới 6 tuổi ăn bột ngọt và thức ăn được chế biến có chứa nhiều bột ngọt, cấm dùng cho phụ nữ có thai, người lớn thì tránh được dùng cần nào tốt chừng ấy.
Sử dụng các loại chất tẩy rửa, hóa chất công nghiệp độc hại
Việc sử dụng hóa chất tẩy rửa với hàm lượng cao như sodium sulphite (Na2SO3), sodium hyposulfite (Na2S2O3) để ngâm, tẩm, làm bóng, bảo quản các loại thực phẩm tươi sống, rau củ quả, nấm, hải sản đông lạnh… bày bán ở chợ cho tươi ngon bắt mắt, đánh lừa người tiêu dùng. Các hóa chất nói trên dễ gây ngộ độc, sử dụng lâu dài sẽ gây ra hậu quả đáng tiếc với các bệnh liên quan tiêu hóa, xương, thận.
Sử dụng phụ gia thực phẩm an toàn
- Bột ngọt: Không dùng cho trẻ em dưới 12 tháng tuổi, với người lớn không dùng quá 2g (tương đương nửa muỗng) một ngày. Có thể thay thế bột ngọt bằng các thực phẩm tự nhiên như của quả hoặc các thực phẩm từ động vật như: xương, thịt, tôm, cua, cá..
- Phẩm màu: Nên hạn chế ăn các loại thức ăn có nhuộm phẩm màu như thịt quay, hạt dưa, bánh kẹo, nước giải khát có nhuộm phẩm màu. Phẩm màu sử dụng nhiều sẽ gây ngộ độc, rối loạn tiêu hóa, buồn nôn, ảnh hưởng sức khỏe.
- Đường hóa học: Hạn chế dùng đường hóa học trong việc chế biến thức ăn, nước uống nên thay thế bằng các loại đường chế biến từ nguyên liệu tự nhiên như: mía, của cải đường…
- Hàn the: Đây là phụ gia thực phẩn thường dùng trong chế biến các loại bánh từ bột gạo tẻ, hoặc giò, chả. Nhưng loai phụ gia này có độc tính khá mạnh gây nguy hiểm tới sức khỏe con người chính vì vậy đã bị cấm sử dụng.
Để tránh ngộ độc do phụ gia
Một số lưu ý sau đây giúp các bà nội trợ chọn lựa những thức ăn an toàn để đảm bảo sức khỏe cho cả nhà:
- Chỉ sử dụng những loại thực phẩm chế biến sẵn an toàn có màu sắc tự nhiên đã có bao bì, có nhãn hiệu hoặc xuất xứ rõ ràng (xem tên sản phẩm, địa chỉ sản xuất, số đăng ký chất lượng, hạn dùng, thành phần có phụ gia). Tốt nhất nên mua của những cơ sở sản xuất đã được kiểm tra chất lượng, đảm bảo quy trình sản xuất, hợp vệ sinh. Thức ăn đường phố, thức ăn vặt , không nên mua ăn những thực phẩm có màu sặc sỡ, lòe loẹt, vị ăn quá giòn dai.
- Đối với những thức ăn tươi sống, thịt gà, trứng, chỉ mua loại đã qua kiểm duyệt. Chọn thịt cá tôm mực tươi, ấn vào thấy săn chắc, không có mùi lạ. Chọn trái cây, rau tươi, mới hái, không bị dập, không tẩy trắng, nên mua ở những nơi uy tín có chất lượng đảm bảo.
- Trong nấu nướng thức ăn, nên tạo vị ngon ngọt bằng chất đạm thật sự có trong thực phẩm tự nhiên (thịt, cá, rau củ, hải sản…). Nếu cần tạo màu cho thực phẩm, nên chọn màu tự nhiên hoặc phẩm màu thực phẩm.
Trịnh Tuyển (Theo Heath, Bosky, TH)