Heo đeo vòng nhưng… không có thông tin!

Từ khi bắt đầu triển khai đến nay, đã có 123/1.131 cơ sở chăn nuôi thực hiện đeo vòng nhận diện khi bán heo với số lượng 251.290 con và 55% thương lái thực hiện đeo vòng nhận diện khi bán heo với số lượng 114.436 con heo. Từ số liệu báo cáo này, ông Nguyễn Nguyên Phương – Trưởng phòng quản lí thương mại, Sở Công thương thừa nhận: "Số lượng cơ sở chăn nuôi tham gia so với số đã đăng ký rất thấp, chỉ khoảng 11% số lượng heo. Số lượng heo đeo vòng do cơ sở thực hiện đạt 69%, phần còn lại 31% do thương lái thực hiện".

Sau khi triển khai Đề án, Sở Công thương nhận được đăng ký của 25 cơ sở giết mổ TP.HCM và các tỉnh. Nhưng số cơ sở giết mổ có kiểm soát, kích hoạt khai báo thông tin nguồn gốc chỉ 10/25 cơ sở. Như vậy, số cơ sở thực tế tham gia so với số đăng ký tại tất cả các địa phương đều rất thấp, cao nhất là Đồng Nai 50%, thấp nhất là Long An chỉ 25%.

Đã có 297.331 con heo đã được đeo vòng nhận diện đưa vào các cơ sở giết mổ nhưng chỉ có 150.387 con heo mảnh (tương ứng 300.774 mảnh heo) được kích hoạt khi xuất ra khỏi cơ sở giết mổ và có vòng niêm phong xe. 

Tại hai chợ đầu mối Hóc Môn và Bình Điền, mỗi ngày có khoảng 7.000 con heo tiêu thụ, trong đó có khoảng 3.700 con heo được kích hoạt cung cấp thông tin. Nhưng trong 3.700 con heo này, có 1.400 con heo do các cơ sở chăn nuôi kích hoạt cung cấp, còn lại 2.300 con heo do các thương lái kích hoạt cung cấp. Điều này cho thấy việc tham gia Đề án và kích hoạt cung cấp thông tin về nguồn gốc của các cơ sở chăn nuôi còn hạn chế.

Trong vòng 1 tháng từ 14/3 – 13/4 đã có 79.929 con heo do các cơ sở chăn nuôi kích hoạt cung cấp thông tin, trong đó, chỉ có 4.880 con heo do các hộ chăn nuôi kích hoạt cung cấp thông tin được hưởng chính sách hỗ trợ 50% kinh phí mua vòng nhận diện. Số còn lại do các trang trại chăn nuôi lớn, của các công ty và các doanh nghiệp FDI kích hoạt cung cấp thông tin. Từ đó cho thấy, các nông hộ chưa tích cực tham gia để nhận sự hỗ trợ của UBND TP.HCM.

Theo đại diện Chi cục Thú y TP.HCM, sở dĩ còn tồn tại thực trạng mang tính đối phó, heo đeo vòng nhưng không có thông tin là do số lượng, đối tượng tham gia hoạt động chăn nuôi, thu mua, giết mổ, phấ phối heo và thịt heo rất đông đảo.

Thương lái thu mua heo từ những hộ nhỏ lẻ, các hộ nhỏ này có thói quen mua bán tự phát, không tuân thủ các quy trình của nhà nước; hoặc có hộ hợp tác nhưng khu vực chăn nuôi không có sóng wifi hoặc 3G để bà con kích hoạt vòng nhận diện. Đề án chưa có quy định về xử phạt, chưa có cơ sở pháp lý và văn bản vi phạm pháp luật nên cơ quan thú y chưa có cơ sở để xử lý những đối tượng vi phạm, dẫn đến “lờn”.

Vẫn còn tình trạng heo đeo vòng nhưng không có thông tin.

Ông Trần Vĩnh Tuyến cho biết, dù kết quả chưa đạt như mong muốn nhưng các cơ quan chức năng cần phải kiên trì tiếp tục thực hiện chủ trương của TP.

Theo đó, ông Tuyến giao Sở Công thương xây dựng kế hoạch sơ kết 5 tháng vào cuối tháng 5-2017. Đưa nội dung hợp tác này vào chương trình hợp tác của thành phố với 37 tỉnh thành để có sơ kết đánh giá.

Ban quản lý ATVSTP sớm tham mưu quy định áp dụng tem truy xuất nguồn gốc, nói rõ thẩm quyền, các xem xét công nhận cụ thể. Nếu không sẽ dẫn đến tình trạng tràn lan mạnh đơn vị nào nấy làm hoặc sẽ lợi dụng tem truy xuất nguồn gốc để hợp thức hóa cho thực phẩm sạch.

Hai chợ đầu mối Bình Điền và Hóc Môn phải tăng cường vận động, tuyên truyền, giải thích, đề xuất chính sách hỗ trợ cụ thể cho thương nhân để họ ý thức, tự giác thực hiện. Phải làm sao hạn chế lượng heo vào chợ không có vòng nhận diện hoặc có vòng mà không có thông tin vẫn còn tồn tại như hiện nay.

Đồng thời, vì thực phẩm sạch vào thành phố, vì chiến lược lâu dài cho xuất khẩu, bà con cần phải đi theo con đường bền vững là tuân thủ quy trình chăn nuôi sạch, không tiếp tục theo cách làm cũ...

Chi Cục thú y TP.HCM cần suy nghĩ cải tiến kỹ thuật để phương tiện truy xuất nguồn gốc hiệu quả tiện lợi, tiết kiệm nhất mà người dân áp dụng dễ nhất.

“Đề nghị Sở công thương làm việc với Vietel VNPT để kí kết hợp tác hỗ trợ các tỉnh lắp đặt các trạm phát sóng wifi vùng sâu vùng xa để bà con dễ dàng thực hiện”, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM nhấn mạnh.

Thanh Hoa